KÜRESEL GİRİŞİMCİLİK VE İNOVASYON YÖNETİMİ Doç. Dr. İbrahim Sani MERT (10ncu Hafta: Yenilik Yönetimi ve Yenilikçi Örgüt Kültürü)

Örgütsel Yeniliklerin Sahip Olması Gereken Özellikler • Örgütsel yenilik, tek başına bir fikir olmaktan ziyade örgüt içerisinde kullanılan bir ürün, hizmet, süreç ya da yöntemle ilgili olmalıdır. • Örgütsel yenilik, örgüt içerisinde önemli bir çoğunluğu ya da örgütün tamamını ilgilendiren kamusal özelliğe sahip bir yenilik olmalıdır. Tek başına bir çalışanla ilgili bir değişiklik yenilik olarak değerlendirilemez. • Örgütsel yenilik, rutin bir değişiklik olmanın ötesinde, örgütün işleyişine farklılık getirecek bir değişiklik olmalıdır. • Örgütsel yenilik, örgütün için faydalı bir değişiklik olmalıdır. Fayda sağlamayan ama örgütte önemli bir değişim yaratan bir farklılık, yenilik olarak değerlendirilemez. Kaynak: King ve Anderson, 1995, s.2)’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.66

Yeniliğin Örgütlerin Performansına Getireceği Önemli Kazanımlar • Yönetim maliyetlerini düşürerek, • İşlem maliyetlerini azaltarak, • Çalışanların işyeri memnuniyetini artırarak, • Çalışanların verimliliğini artırarak, • Ticari olmayan varlıklara erişimi sağlayarak ve • Gerekli araç ve gereç maliyetlerini düşürerek Kaynak: King ve Anderson, 1995, s.2)’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.66

Örgütsel Performansa Katkı • Yeni ürün ve hizmet üretimi sağlayacak, • Yeni pazarlara girme ve yeni pazar yaratacak, • Pazar payını koruyacak ve artıracak, • Ürün ve hizmetlerin kalitesini iyileştirecek, • Müşteri ihtiyaçlarının karşılanma süresini azaltacak, • Çevreye zararsız ürünler üretimini sağlayacak, • Ürünlerin görsel çekiciliğini artıracak, • Hammadde tasarrufu sağlayacak, • İş gücü maliyetlerini azaltacak, • İmalat süreçlerini geliştirecek, • Enerji tasarrufu sağlayacak, • Üretim süreçlerini iyileştirecek, • Dağıtım ve işlem maliyetlerini düşürecek Kaynak: Uzkurt (2008, s.94)’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.67

Yenilik Yönetim Sürecinin Başarısını Belirleyecek Dinamikler • Yenilikler belirli bir strateji temeline dayanmalıdır. • Yenilik sürecinde iç ve dış bağlantılar kurulmalı ve işletilmelidir. • Yeniliklerin gerektirdiği değişimlerin işletmede uygulanması için esnek bir mekanizmanının varlığı gereklidir. • İşletmelerde yeniliği destekleyecek bir altyapı ve örgütsel yapının varlığı başarılı bir yenilik için zorunludur Kaynak: Uzkurt (2008, s.94)’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.68

Örgütlerin Yenilikleri Benimseme Süreci Gündem oluşturma: Gündem oluşturma aşaması örgütsel bir problemin ortaya çıkmasıyla başlar. Bu problemler daha çok örgütün performansında meydana gelen düşmeler olarak kendini gösterir. İşletmeler bu tür problemler ortaya çıktığında yeni yöntem ve çözümler için araştırmaya başlarlar. Bu araştırma sonunda ortaya çıkan alternatif yeni çözüm önerileri değerlendirilir ve aralarından işletme için uygun olan seçilir. Kaynak: Rogers (1995, s.392))‘den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.69

Örgütlerin Yenilikleri Benimseme Süreci Uyumlaştırma: Bu aşamada, işletme problemlerini çözmeye ya da performansı artırmaya yönelik olarak benimsenen yeniliğin, işletme problemlerine ne derecede çözüm üretebildiği ve işletmenin yapısıyla ilgili ne kadar uyumlu olduğu araştırılır. Yeniliğin işletmeye sağladığı avantaj ve dezavantajların araştırıldığı bu aşamada gerekirse ilgili yenilik uygulanmaktan vazgeçilebilir. Yeniden tanımlama/yapılanma: Bu aşama, benimsenen yeniliğin uygulanmasındaki ilk aşamadır. Bu aşamada benimsenen yeniliğin, işletme içerisinde en iyi şekilde uygulanması için işletmenin yapısına uygun hale getirilir. Özellikle dışarıdan alınan yeniliklerin işletmeye özgü hale getirilmesi, işletme çalışanları tarafından kolayca benimsenmesi açısından önemlidir. Bu aşamada bazen de işletmenin yapısında ilgili yeniliğin uygulanmasını kolaylaştıracak bazı değişim ve düzenlemelere ihtiyaç duyulabilir. Kaynak: Rogers (1995, s.392))‘den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.69

Örgütlerin Yenilikleri Benimseme Süreci Netleştirme: Netleştirme aşamasında yenilikler artık işletmede uygulanmaya başlanmıştır. Çalışanlar, yeniliğe yavaş yavaş uyum sağlamaya çalışmaktadırlar. Bu aşamada bazı sorunların ve risklerin ortaya çıkması muhtemeldir. Bu sorunların çözümüne ilişkin olarak tepe yönetimi bazı tedbirleri alabilir ya da belirli eğitimlerle bu sorunlar aşılmaya çalışılır. Rutin hale getirme: Bu aşama yenilik sürecinin son aşamasıdır. Bu aşamada yeniliklerle örgütsel yapı ile uyumlu hale gelmiştir. Yenilik artık, işletmenin bir parçasıdır ve yabancı olma özelliğini kaybetmiş, çalışanlar da yeni uygulama ve yöntemlere iyice alışmıştır. Bu aşamayla birlikte yenilik, örgüt için yeni olmanın ötesinde bir rutin haline gelmiştir. Kaynak: Rogers (1995, s.392))‘den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.69-70

Yenilik Yönetim Sürecinin Belirsizlikleri • Teknik belirsizlikler, • Pazarla ilgili belirsizlikler, • Örgütsel belirsizlikler, • Kaynak belirsizlikleri. Kaynak: Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.70

Yenilikçi Bir Örgüt Kültürü Tesis Edebilmek • Örgüt üyelerinin sürece katılımının sağlanması, • Değişimi destekleyen ve motive eden bir yönetim anlayışı geliştirilmesi, • İşletme içinden ve dışından gelen bilgi ve enformasyonun toplanması, analiz edilmesi ve paylaşılması, • Yenilikçi çalışmaların ödüllendirilmesi. Kaynak: O’Reilly, 1991, s. 301)’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.72

• Örgüt liderleri öngörülü olmalı, Örgütte Yenilikçi Bir Kültürün Hakim Olmasını Sağlayacak Temel Faaliyetler • Örgüt liderleri öngörülü olmalı, • Yöneticiler yeni programlara öncülük edecek amaçları gerçekleştirebilecek nitelikte olmalı, • Tepe yönetimi, girişimci eylemleri cesaretlendirmeli ve ödüllendirmeli, • Yeni ve orijinal fikirlerin geliştirilip değerlendirilebilmesi için gerekli fonlar yaratabilmeli, • Örgütler (İşletmeler), müşterilerin gelecekteki ihtiyaç ve isteklerini öngörerek onlara uygun değerler üretebilmeli, Kaynak: Mortimer, (1995): ’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.73

• Yenilik sürecinde hataların önemli olduğu bilinmeli, Örgütte Yenilikçi Bir Kültürün Hakim Olmasını Sağlayacak Temel Faaliyetler • Pazarlama çalışanları ile teknik elemanlar arasında her düzeyde karşılıklı yakınlaşma ve iletişim sağlanmalı, • Yenilik sürecinde hataların önemli olduğu bilinmeli, • Formel olduğu kadar informel iletişime de önem verilmeli, • Çalışanlara değer vermeli, motive etmeli ve • Örgütün faaliyetlerinden memnun olanların yanında memnun olmayanların da şikayet ve talepleri incelenmelidir. Kaynak: Mortimer, (1995): ’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.73

Yenilikçi Örgütlerin Özellikleri • Yenilik isteğine sahip bir liderlik ve vizyon, • Yeniliğe uygun bir örgüt yapısı, • Yenilikçi ve yaratıcı çalışanlar, • Eğitim ve gelişme, • Yenilik sürecine çalışanlar tarafından yüksek katılım, • Etkili takım çalışması, • Yaratıcı iklim, • Dış çevreye odaklanma, • Yaygın iletişim, • Öğrenen örgüt yapısı Kaynak: Tid vd., (2003, s.469)’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.74

Çalışanların Yenilik Sürecinde Üstlendikleri Roller Fikir üreticileri: Fikir üretimi, yeniliklere temel teşkil edecek fikirlerin üretilmesini sağlayan, yaratıcı bireylerin üstlendiği bir rol olarak karşımıza çıkar. Bu süreç yaratıcı bireylerin varlığını zorunlu kılar. Bu bireylerin aynı zamanda esnek bir işletme yapısı içerisinde daha başarılı olabileceklerini varsaymak mümkündür. Denetleyici ve dönüştürücüler: Yeni fikir ve gelişmeleri yeni ürün, hizmet ya da tekniklere dönüştürme işlevini bu grup üstlenir. Burada teknik ve uzmanlık bilgisi önem kazanır Kaynak: Tid vd., (2003, s.469)’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.75

Çalışanların Yenilik Sürecinde Üstlendikleri Roller Liderler: Liderler yeni fikir ve gelişmeleri, ekonomik ve sosyal katma değere dönüştürecek sürecin sürükleyicileridir. Bunlar aynı zamanda girişimci bir ruha da sahiptirler. Sponsorlar: Yeni fikirlerin ortaya çıkması için zemin hazırlarlar, yenilikçi fikirleri motive eder, destekler ve yenilikçileri korurlar. Yenilik sürecini yönlendiren bir role sahiptirler. Proje yöneticileri: Proje yöneticileri, yenilikçi çalışmaların ve projelerin başarıyla uygulanıp sonuca ulaşmasını sağlamak için süreci planlayanlar ve yönetenlerin üstlendiği rollerdir. Kaynak: Tid vd., (2003, s.469)’den Akt. Demirci A.Emre vd. (2010) Yenilik Yönetimi , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2602, s.75