NET NAKİT AKIŞLARININ HESAPLANMASI

ÖRNEK – 1 Bir yatırım projesine ilişkin veriler şu şekildedir; Başlangıç yatırımı: 70 milyon TL Ekonomik ömür: 4 yıl Tahmini; Yıl Satış Fiyatı (TL) Satış Miktarı (Brm) 1 20 1.000.000 2 25 1.100.000 3 30 900.000 4 35 850.000 Birim değişken maliyet: 5 TL Yıllık sabit maliyetler: 3.000.000 TL Kurumlar vergisi oranı: %20 Doğrusal amortisman yöntemi kullanımaktadır.

ÖRNEK – 2 Yatırım tutarı 500.000 TL ve ekonomik ömrü 5 yıl olan bir yatırım projesinden yıllar itibariyle beklenen AVÖK (amortisman ve vergi öncesi kar) rakamları aşağıdaki gibidir. Yıl AVÖK (TL) 1 200.000 2 250.000 3 300.000 4 5 100.000 Kurumlar vergisi oranı %20 ve doğrusal amortisman yöntemi kullanılmaktadır.

ÖRNEK – 3 YIL ESKİ MAKİNE YENİ MAKİNE Gelirler Giderler (Amor. Hariç) 1 42.000 30.000 60.000 40.000 2 45.000 62.000 3 65.000 4 68.000 5 Finans işletmesi amortisman süresi dolmuş eski bir makinenin yerine ekonomik ömrü 5 yıl olan yeni bir makine almak istemektedir. Yeni makinenin yıllık amortisman tutarı 5.000 TL’dir. Kurumlar vergisi oranı %25’tir. a) Eski ve yeni makine için nakit girişlerini hesaplayınız. b) Eski makinenin yenisi ile değiştirilmesi durumunda, ilave nakit girişlerini hesaplayınız.

BELİRLİLİK KOŞULU ALTINDA YPD YÖNTEMLERİ A) STATİK YÖNTEMLER B) DİNAMİK YÖNTEMLER

A) Statik Yöntemler 1) MALİYET KARŞILAŞTIRMA YÖNTEMİ 2) KAR KARŞILAŞTIRMA YÖNTEMİ 3) KARLILIK ORANLARI 4) GERİ ÖDEME SÜRESİ YÖNTEMİ (gös1)

1) Maliyet Karşılaştırma Yöntemi A Projesi B Projesi Bugünkü Yatırım Harcamaları 240.000 TL 600.000 TL Yatırımın Eko.Ömrü 6 yıl 6 yıl Hurda Değeri 0 60.000 TL Kapasite(yıllık birim miktarı) 8.000 10.000 Diğer Sabit Giderler 90.000 TL 210.000 TL Ücretler (yıllık) 220.000 TL 80.000 TL Malzemelerin Maliyeti 400.000 TL 450.000 TL Diğer Değişken Maliyetler 30.000 TL 30.000 TL Faiz Oranı (1 yıllık period için geçerli) %8 %8 Parçaların dışarıdan satın alınarak tedarik edilmesi durumunda, maliyet birim başına 125 TL’dir.

2) Kar Karşılaştırma Yöntemi Finans A. Ş. yatırımdan birini seçecektir; X Projesi Y Projesi Başlangıç yatırımı 197.000 227.000 Eko. Ömür 5 5 Hurda Değeri 12.000 17.000 Diğer Sabit Gid. 4.000 20.000 Üretim/Satış Hacmi 9.000 12.000 Satış Fiyatı 10 10 Değişken Maliyetler 2 1,90 Faiz Oranı %6 %6

3) Karlılık Oranları

Net Nakit Girişleri Kullanılarak Yatırım Karlılığının Hesaplanması Yatırım maliyeti 60.000 TL olan A yatırım projesinin ve yatırım maliyeti 80.000 TL olan B yatırım projesinin yıllık net nakit girişleri şu şekildedir; YIL NNG A PROJESİ NNG B PROJESİ 1 18.000 16.000 2 20.000 3 21.000 4 15.000 5 - 6 10.000 Yatırımcının asgari karlılık oranı %25’dir.

En yüksek yıllık kar üzerinden yatırım karlılığı; Toplam yatırım tutarı 180.000 TL olan bir yatırım projesinin 80.000 TL’lik kısmı özkaynak ile, geriye kalan kısmı ise borç ile finanse edilecektir. Faiz oranı %20’dir. Yatırım projesinden beklenen yıllık net karlar şu şekildedir; Yıl Net Kar 1 40.000 2 80.000 3 90.000 4

Ortalama net kar üzerinden yatırım karlılığı; Yatırım tutarları 150.000 TL olan A ve B yatırım projelerinin yıllık net karları şu şekildedir; Yıl A Yıllık Net Kar B Yıllık Net Kar 1 40.000 30.000 2 60.000 50.000 3 4 5 - 6 Yatırımcının beklenen asgari karlılık oranı %30 ise, “ort. net kar / yatırım tutarı” yöntemine göre hangi proje tercih edilmelidir?

Ortalama net karın ortalama yatırım tutarına oranı yöntemine göre karlılık; A firmasının satın almak istediği bir makinenin maliyeti 50.000 TL ve ekonomik ömrü 5 yıldır. Söz konusu makinenin tahmini AVÖK değerleri aşağıdaki gibidir; Yıl AVÖK 1 12.000 2 15.000 3 16.000 4 5 Bu makineyi işletmek için gerekli işletme sermayesi yılda 2.500 TL’dir. Firmanın tabi olduğu kurumlar vergisi oranı %20’dir. Doğrusal amortisman yöntemi kullanılmaktadır. Makinenin ekonomik ömrü sonundaki hurda değeri ise, 5.000 TL’dir. Firma bu yatırımdan %20 oranında karlılık beklemektedir.

4) Geri Ödeme Süresi Yöntemi (GÖS1)

Eşit NNA (GÖS1) Yatırım tutarı 400.000 TL olan bir yatırım projesi, altı yıl boyunca, her yıl 80.000 TL net nakit girişi sağlayacaktır. Yatırımcı, söz konusu yatırımın kendisini 6 yılda geri ödemesini istemektedir. Proje kabul edilmeli midir?

Farklı NNA (GÖS1) X işletmesi aşağıdaki iki yatırım projesinden birine yatırım yapmak istemektedir. Her iki yatırım projesinin de maliyeti 12.000.000 TL’dir. Yatırım Projelerinin sağlayacağı net nakit akımları aşağıdaki gibidir. Yıllar A Yatırımı B Yatırımı 1 2.500.000 2 3.500.000 3 5.000.000 6.000.000 4 4.000.000 2.800.000 5 2.400.000

Farklı NNA (GÖS1) Yatırım tutarı 150.000 TL X YATIRIMININ GÖS 1 NEDİR? Yıllar X Yatırımı 1 50.000 2 60.000 3 70.000 4 40.000 5 X YATIRIMININ GÖS 1 NEDİR?

B) Dinamik Yöntemler 1) İNDİRGENMİŞ GERİ ÖDEME SÜRESİ YÖNTEMİ (GÖS2) 2) NET BUGÜNKÜ DEĞER YÖNTEMİ 3) İÇ VERİM ORANI YÖNTEMİ 4) KARLILIK ENDEKSİ YÖNTEMİ 5) YILLIK EŞDEĞER MASRAF YÖNTEMİ 6) YILLIK EŞDEĞER GELİR YÖNTEMİ 7) NET GELECEK DEĞER YÖNTEMİ

1) İndirgenmiş Geri Ödemesi Süresi Yöntemi (GÖS2) Yatırım tutarı 150.000 TL olan bir yatırım projesinin yıllar itibariyle beklenen net nakit girişleri aşağıdaki gibidir. %20 iskonto oranı üzerinden projesinin indirgenmiş geri ödeme süresini hesaplayınız. Yıl NNG 1 30.000 2 60.000 3 80.000 4 90.000 5 6

2) Net Bugünkü Değer Yöntemi

Yatırım dönemi 1 yıldan kısa olan projelerin değerlendirilmesi Yatırım maliyeti 120.000 TL ve ekonomik ömrü 5 yıl olan bir yatırım projesinden beklenen net nakit girişleri aşağıdaki gibidir. İskonto oranı %15 ise, net bugünkü değer yöntemine göre projeyi değerlendiriniz. Yıl NNG 1 20.000 2 40.000 3 50.000 4 5

Yatırım dönemi 1 yıldan uzun olan projelerin değerlendirilmesi İki yılda gerçekleştirilecek olan bir yatırım projesinde, 1. yılda yapılacak yatırım harcaması tutarı 80.000 TL, 2. yılda yapılacak yatırım harcaması tutarı 120.000 TL olmak üzere, toplam yatırım tutarı 200.000 TL’dir. Yatırımın ekonomik ömrü 5 yıldır ve projeden ekonomik ömrü boyunca beklenen net nakit girişleri aşağıdaki gibidir. Yıl NNG 1 60.000 2 80.000 3 100.000 4 5 Yatırımın iskonto oranı %15 ise, net bugünkü değeri hesaplayınız.

Ekonomik ömrü sonunda hurda değere sahip projelerin değerlendirilmesi Finans A. Ş., maliyeti 100.000 TL olan bir makineyi 4 yıllık ekonomik ömrünün sonunda 28.000 TL’ye satmayı planlamaktadır. Projeye ilişkin tahmini net nakit akışları aşağıdaki gibidir. İskonto oranının %12 olması durumunda, net bugünkü değeri hesaplayınız. Yıl NNG 1 30.000 2 40.000 3 20.000 4 35.000

Yıllık farklı iskonto oranlarıyla projelerin değerlendirilmesi Finans işletmesinin elindeki A ve B projelerine ilişkin veriler aşağıdaki gibidir; Yıl NNG A NNG B YT -40.000 -60.000 1 10.000 20.000 2 25.000 3 4 15.000 Faiz oranların ilk yıl %8, ikinci yıl %10, üçüncü yıl %10 ve son yıl %15 olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. Net bugünkü değer yöntemine göre hangi proje tercih edilmelidir?

Farklı ekonomik ömre sahip projelerin değerlendirilmesi Üç farklı yatırım projesine ilişkin net nakit akışları aşağıdaki gibidir. Yıl NNA A NNA B NNA C -78.000 -52.000 -66.000 1 17.000 28.000 15.000 2 24.000 38.000 12.000 3 33.000 - 19.000 4 41.000 16.000 5 14.000 6 7 13.000 8 İskonto oranı %14 ise, hangi proje tercih edilmelidir?

3) İç Verim Oranı Yöntemi

İç Verim Oranı (İVO) İskonto Oranları Projenin Net Bugünkü Değeri %7 115.000 %11 32.100 %13 = i1 3.900 PV %14 = i2 - 8.800 NV

İç Verim Oranı (İVO) Yatırım tutarı 75.000 TL olan ve yıllar itibariyle, 25.000 TL, 30.000 TL ve 40.000 TL NNG sağlaması tahmin edilen bir yatırım projesinin iç verim oranını hesaplayınız. Projeden beklenen asgari verim oranı %17’dir.

Yıllık Net Nakit Akımları İç Verim Oranı (İVO) X işletmesinin yeni alınmayı düşündüğü matbaa makinesinin yatırım tutarı dönem başı itibariyle 100.000 TL’dir. Yatırımın ekonomik ömrü 4 yıl olup hurda değeri bulunmamaktadır. Yıllar itibariyle sağlayacağı net nakit akımları ise aşağıdaki gibidir.İç verim oranını hesaplayınız. Projeden beklenen asgari verim oranı %21’dir. Yıllık Net Nakit Akımları Yıl 42.000 46.000 40.000 4. Yıl 26.000

Yıllar Nakit Akımları İskonto Oranı %22 Bugünkü Değer İskonto Oranı %21 -100.000 1,00 1 42.000 0,8196 28.218 0,8264 34.710 2 46.000 0,6718 25.332 0,6830 31.419 3 40.000 0,5507 18.055 0,5644 22.579 4 26.000 0,4513 9.619 0,4665 12.129 -740 +837

4) Karlılık Endeksi

Karlılık Endeksi Yatırım maliyeti 100.000 TL ve ekonomik ömrü 4 yıl olan bir yatırım projesinden beklenen net nakit girişleri aşağıdaki gibidir. İskonto oranı %20 ise, karlılık endeksine göre proje kabul edilmeli midir? NNG Yıl 25.000 50.000 70.000 4. Yıl 35.000

Karlılık Endeksi Yatırım maliyeti 70.000 TL ve ekonomik ömrü 4 yıl olan bir yatırım projesinden beklenen net nakit girişleri aşağıdaki gibidir. İskonto oranı %8 ise, karlılık endeksine göre proje kabul edilmeli midir? NNG Yıl 12.000 18.700 19.100 4. Yıl 30.500

5) Yıllık Eşdeğer Masraf Yöntemi

Yıllık Eşdeğer Masraf Yöntemi Bir işletmenin önünde iki yatırım projesi vardır. Bu yatırım projelerine ilişkin veriler şu şekildedir; A Projesi B Projesi Yatırım Tutarı 150.000 TL 200.000 TL Yıllık İşletme Giderleri 20.000 TL 25.000 TL Ekonomik Ömür 10 yıl 15 yıl İskonto oranı %15 ise, yıllık eşdeğer masraf yöntemine göre hangi proje tercih edilmelidir?

Yıllık Eşdeğer Masraf Yöntemi Bir işletmenin önünde iki yatırım projesi vardır. Bu yatırım projelerine ilişkin veriler şu şekildedir; A Projesi B Projesi Yatırım Tutarı 100.000 TL 150.000 TL Yıllık İşletme Giderleri 12.000 TL 16.000 TL Ekonomik Ömür 10 yıl 12 yıl Hurda Değer 8.000 TL 10.000 TL İskonto oranı %15 ise, yıllık eşdeğer masraf yöntemine göre hangi proje tercih edilmelidir?

6) Yıllık Eşdeğer Gelir Yöntemi Yatırım maliyeti 60.000 TL olan makinenin ekonomik ömrü boyunca beklenen net nakit girişleri sırasıyla, 20.000 TL, 25.000 TL, 30.000 TL ve 20.000 TL’dir. Makinenin ekonomik ömrü sonundaki hurda değerinin 3.000 TL olması beklenmektedir. Yatırımından istenen verim oranı %15’tir. Yıllık eşdeğer gelir yöntemine göre proje kabul edilmeli midir?

7) Net Gelecek Değer Yöntemi Yatırım tutarı 100.000 TL ve ekonomik ömrü 4 yıl olan bir yatırım projesi 3 yılda tamamlanacaktır. İskonto oranı %15 ise, NGD yöntemine göre proje kabul edilmeli midir? Yıl NNA (TL) -20.000 1 -40.000 2 3 50.000 4 60.000 5 6 40.000