Maddeyi Tanıyalım
Çevremizde sayısız madde vardır MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER NİTELEMEK NE DEMEKTİR? MADDELERİ NİTELEMEK HEP KOLAY MIDIR? MADDENİN NİTELİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI MADDE, CİSİM, MALZEME, EŞYE, ALET
Maddeyi niteleyen özellikler ÇEVREMİZDE ÖZELLİKLERİ BİRBİRİNDEN FARKLI CANLI YADA CANSIZ BİR ÇOK VARLIK BULUNUR.BUNLARA MADDE DENİR. BOŞLUKTA YER KAPLAYAN VE DE KÜTLESİ OLAN HER VARLIĞA MADDE DENİR. BEŞ DUYU ORGANLARIMIZLA MADDELERİN VARLIKLARINI ANLAYABİLİRİZ. NOT: DUYU ORGANLARIMIZLA ALGILADIĞIMIZ ISI, SES, IŞIK, VE ELEKTRİK MADDE DEĞİLDİR.BUNLAR BİRER ENERJİ KAYNAKLARIDIR.
Nitelemek ne demektir? DUYU ORGANLARIMIZLA MADDELERİ ÖZELLİKLERİNE GÖRE NİTELENDİRİRİZ.
Büyüklüğünü Şeklini Gözümüzle maddelerin; Rengini algılayabiliriz. 1-GÖRÜLEBİLİR VE HİSSEDİLEBİLİR ÖZELLİKLER Gözümüzle maddelerin; Şeklini Büyüklüğünü Rengini algılayabiliriz.
Kulağımızla sesli maddeleri algılayabiliriz.
Burnumuzla maddelerin kokularını algılayabiliriz.
Dilimizle maddelerin tatlarını algılayabiliriz.
varlıklarını algılayabiliriz Derimizle maddelere dokunarak varlıklarını algılayabiliriz
SAYDAMLIK MADDELERİN IŞIĞI GEÇİRGENLİKLERİNE GÖRE FARKLI ÖZELLİKLER GÖSTERİRLER. IŞIĞI TAM OLARAK GEÇİREN MADDELERE SAYDAM MADDE DENİR. IŞIĞIN BİR KISMINI GEÇİREN MADDELERE YARI SAYDAM MADDE DENİR. IŞIĞI GEÇİRMEYEN MADDELERE OPAK MADDE (SAYDAM OLMAYAN) DENİR. SU, SAYDAM; YAĞLI KÂĞIT, YARI SAYDAM; DUVAR OPAK MADDEDİR.
PARLAKLIK-MATLIK ALTIN, GÜMÜŞ, ALÜMİNYUM, ÇELİK PARLAK MADDELERDİR. KÖMÜR, BETON, GİBİ MADDELER İSE MATTIR.
SERTLİK -YUMUŞAKLIK ŞEKİL VERİLMESİ GÜÇ VE ÇİZİLMEYE DAYANIKLI MADDELERE SERT MADDE KOLAYCA ŞEKİL VERİLEN MADDELER YUMUŞAKTIR. DUVAR,ELMAS,KÖMÜR…SERT MADDEDİR PAMUK, LASTİK, YÜN, SÜNGER, YUMUŞAK MADDELERDİR.
ESNEK VE BERK KOLAYCA BÜKÜLEN MADDELER ESNEK MADDE DENİR. BÜKÜMESİ ÇOK ZOR OLAN MADDELERE BERK MADDE DENİR. LASTİK, OYUN HAMURU,CAM MACUNU ESNEK MADDEDİR KURŞUN KALEM,TAHTA,MAKAS BERK MADDEDİR.
SAĞLAM VE KIRILGANLIK ÇELİK VE CAM İKİSİDE SERT MADDEDİR.FAKAT ÇELİK SAĞLAM,CAM İSE KIRILGAN MADDEDİR.
SUYU ÇEKENLER VE ÇEKMEYENLER NAYLONDAN YAPILMIŞ MADDELER, TAŞ,PLASTİK.. GİBİ MADDELER SUYU GEÇİRMEZLER. SÜNGERİMSİ ÖZELLİK TAŞIYAN MADDELER VE TOPRAK VE DE KÂĞITTAN YAPILAN MADDELER SUYU ÇEKERLER.
SUDA BATMA VE YÜZME SUYA BIRAKILAN BOŞ PET, KÂĞITTAN YAPILMIŞ OYUNCAKLAR SUDA YÜZERKEN İÇİ SU DOLU ŞİŞE, TAŞ, DEMİR, ÇELİK GİBİ MADDELER SUDA BATAR.
MIKNATISLA ÇEKİLME ÖZELLİĞİ DEMİR, NİKEL VE KOBALTTAN YAPILMIŞ MADDELER MIKNATIS TARAFINDAN ÇEKİLİR. PLASTİK, KÂĞIT, TAŞ, TAHTADAN YAPILAN MADDELERİ MIKNATIS ÇEKMEZ.
RENK VE KOKU BAZI MADDELER RENKLİ VE BAZI MADDELR RENKSİZDİR. BAZI MADDELERİ KENDİNE ÖZGÜ KOKULARINDAN TANIRIZ SU,RENKSİZ; SÜT İSE BEYAZ RENKTEDİR. SU, HAVA, ŞEKER GİBİ MADDELERİN KOKULARU YOKTUR,SOĞAN SARIMSAK GİBİ MADDELERİN KOKULARI VARDIR.
PÜRÜZLÜ VE PÜRÜZSÜZLÜK BAZI MADDELERİN YÜZEYLERİNE DOKUNULDUĞUNDA PÜRÜZLÜ (TIRTILLI) BAZI MADDELERİN İSE YÜZEYLERİ PÜRÜZSÜZDÜR(KAYGAN) CAM, MASA, KÂĞIT PÜRÜZSÜZ; HALI, TOPRAK, AĞAÇ PÜRÜZLÜDÜR. NOT: MADDELERİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLER DEĞİLDİR.
Maddeleri nitelemek hep kolay mıdır? MADDELELERİ NİTELEMEK HER ZAMAN KOLAY DEĞİLDİR. BAZI MADDELERİN İÇERİSİNDE SETRT,YUMUŞAK VE DE ESNEK MADDE KULLANILABİLİYOR, BUNLARI AYIRT ETMEK ZOR OLABİLİYOR. BAZI MADDELERİ KESİN ÇİZGİLERLE SINIFLANDIRAMAYIZ.
Maddenin nitelikleri ve kullanım alanları BİR ÜRÜN HANGİ AMAÇLA KULLANILACAKSA HAM MADDESİ ONA UYGUN SEÇİLMELİDİR.YOKSA ÜRÜN KULLANILAMAZ. OYUN OYNAN TOP PLASTİKTEN DEĞİL DE DEMİRDEN YAPILSA OYNAN MAZDI. HAVLU SUYU EMİCİ ÖZELLİĞE SAHİP OLMASA İDİ KULLANILAMAZ OLURDU.
Madde ve cisim Uzayda yer kaplayan kütlesi ve hacmi olan her varlığa madde denir. Örnek: demir, bakır, taş, toprak, altın vb. 22
Cisim Maddelerin şekil almış haline cisim denir. Demir maddedir. Demir makas, cisimdir. Cam bir maddedir. Cam ampul bir cisimdir. 23