Örgütlerde Kendimizi Anlamak

BENLİK KAVRAMI: KENDİMİZİ NASIL ALGILARIZ? Benlik=> bireyin kendisiyle ilgili inançları ve değerledirmeleridir. Ben kimim? Kendim hakkında ne hissediyorum? Algılanan benlik İdeal benlik…

POZİTİF BENLİK ALGISI YANILSAMASI BENLİK GELİŞTİRME İnsanlar kendilerini yetenekli, çekici, şanslı, etik ve önemli görmek isterler. Genel ortalamanın üzerinde olduklarına inanırlar. Başarılarını kendileriyle, başarısızlıklarını dışsal koşullarla açıklamak isterler. POZİTİF BENLİK ALGISI YANILSAMASI

BENLİK DOĞRULAMA Bireyin mevcut benlik algısını doğrulamak için içsel motivasyonu. Bu motivasyon=>Bireyin benliğini dengede tutmasını sağlar. Çok abartılı olmayan geribildirimler aranır ki bu da mevcut benlik algısını pekiştirecektir. SORU: Benlik Geliştirmeyi mi Benlik Doğrulamayı mı tercih ederiz? Yani=> övgü mü / isabetli eleştiriler mi? Genellikle olumlu geribildirimleri hatırlarız. Benlik açıklığı arttıkça çelişen olumsuz geribildirimler reddedilir. İnsanlar benliklerini onaylayan kişilerle etkileşmek isterler.

BENLİK DEĞERLENDİRME Herkes, POZİTİF BENLİK ALGISINA sahip olmak ister. Benlik değerlendirmesinin ne denli pozitif olacağını 3 unsur belirler: Özsaygı Kendimi sevme derecem Ne kadar başarılıyım? Diğerleri beni ne kadar onaylıyor? Öz Yeterlilik Belli bir görevi başarmak için yeteneğim, motivasyonum var mı? Rolümü doğru algılayabildim mi? Başarmak için kaynaklarım yeterli mi? Denetim Odağı Hayatımdaki olayları kontrol edebiliyor muyum? İçten denetim? Dıştan denetim?

BİREYSEL KİMLİK SOSYAL KİMLİK SOSYAL BENLİK Herkesin en az birkaç kimlik içeren (müdür-ebeveyn-futbolcu) benliği vardır. Bazıları=> BİREYSEL KİMLİK (=İÇSEL BENLİK) (özgün) Bazıları => SOSYAL KİMLİK (= DIŞSAL BENLİK) tir. (başkalarıyla ilişkiler) BİREYSEL KİMLİK Ait olduğumuz sosyal gruptan bizi ayıran özellikler Sıra dışı bir başarı SOSYAL KİMLİK Ait olunan ya da duygusal bağ hissedilen gruplar üzerinden tanımlanan kimlikler TC Vatandaşı Ankara Üniversitesi Çalışanı ODTÜ Mezunu

Sosyal ve bireysel kimliklerimizi dengelemeye çalışırız. Farklı olmaya(bireysel kimlik) ve ait olmaya (sosyal kimlik) verilen önem bireyden bireye değişir. Benliğini sosyal kimliğe dayandıranlar => grup normlarına uyma motivasyonu yüksek kişilerdir. Bireysel kimliğine vurgu yapanlar => çoğunluk Aleyhine daha çok konuşurlar; takım üyelerinin isteklerine uymak istemezler.

Sosyal Kimlik Teorisi Bireyin Sosyal Kimliği Ankara Üni. Çalışanı Diğer üniversitelerin çalışanları Bireyin Sosyal Kimliği Türk Vatandaşı Başka Ülke vatandaşları Başka Üni. mezunları ODTÜ Mezunu

Sosyal Kimlik Teorisinin Boyutları Karşılaştırma Kendi gruplarımızın karakteristiklerini diğer gruplarla kıyaslama Homojenleştirme Bir gruptaki herkesin benzer karakteristikleri olduğunu algılama Zıtlaştırma Kendi grubumuzdan olmayan kişilerin imajlarını istenir değil olarak betimlemek

Çalışma Yaşamı Açısından Benlik… Liderlik Takım dinamikleri Motivasyon Karar verme Etkileme Örgüte bağlılık Gibi konular için Çok önemlidir.

Öz Farkındalık (Johari Penceresi) Başkalarından Geribildirim Kişinin Bildiği Kişinin Bilmediği Başkaları tarafından bilinen Açık Alan Kör Alan Gizli Alan Bilinmeyen Alan Open Area Blind Unknown Hidden Başkalarına Açıklama Başkaları Tarafından Bilinmeyen

Johari Penceresi Johari penceresi, iki ya da daha fazla kişi arasında bilinen (paylaşılan) veya bilinmeyen (paylaşılmayan) iletişim sürecini betimler. Modele göre, her türlü bilgi dört kategoriden birine düşer.

Johari Penceremi Çiziyorum Etkinlik Biliyorum Bilmiyorum Açık alan Kör Alan Maskelenen (Gizli) Alan Bilinmeyen Onlar biliyor Onlar bilmiyor