DEMOKRATİK DEVLET 2. Madde: Türkiye Cumhuriyeti demokratik bir devlettir 6. madde: Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Egemenlik : devlet içindeki en üstün buyurma kudreti Halk, egemenliğini seçilmiş temsilcileri aracılığı ile kullanır Referandum günümüzde giderek yaygınlaşmakta Demokratik devlet demokrasiye uygun devlet demektir

Demokrasinin kurumları Özgür ve düzenli seçimler Siyasi çoğulculuk ve yarışma, çok partili hayat Temel hak ve hürriyetler Çoğunluk yönetimi ve azınlık hakları Seçilmişlerin üstünlüğü

Demokratik devletin temel unsurları ÖZGÜR VE DÜZENLİ SEÇİMLER SEÇİM KAVRAMI: Seçim oy verme aracılığıyla yönetime muvafakat verme, geri alma, yenileme Meşruiyet sağlar Yönetilenler iktidarı belirler

. DEMOKRATİK SEÇİMİN İLKELERİ Düzenli aralıklarla yapılacak seçim Genel oy Eşit oy Oy verme hürriyeti Oyun gizliliği Yargı denetiminin gözetim ve denetimi Açık sayım ve döküm

1946 seçimleri

1950

SEÇİMLERİN SERBESTLİĞİ İLKESİ Vatandaşların hiçbir baskı ve zorlama olmadan oy kullanabilmesini ifade eder

. Hiçbir seçmene sandık başında, müdahale, telkin ve tavsiyede bulunulamaz Özünde oy verip vermemenin de serbestliğini içerir ancak Anayasamız oyu mecburi tutmuştur Katılmayana para cezası öngörür

EŞİT OY Her seçmenin bir tek oya sahip olması Kişilerin sosyal ekonomik ve kültürel durum ne olursa olsun oy farklılığı olmaması

Eşit oy

ÇOK PARTİLİ SİYASAL HAYAT Demokratik rejimin temel unsurudur Seçimlerin yarışmacı olabilmesi için gerekli Siyasal partiler alternatif siyasal programlar hazırlayarak halka sunarlar

Siyasal partiler önceden izin almadan kurulurlar

. Siyasi partiye üye olmak, üyelikten ayrılmak serbest Hakim savcılar TSK mensupları Memurlar üye olamaz Partilerin kadın kolları gençlik kolları kurma yasağı 1995’te kaldırıldı

Siyasi partilere getirilen yasaklar Siyasî partilerin tüzük ve programları ile eylemleri, Devletin bağımsızlığına, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, insan haklarına, eşitlik ve hukuk devleti ilkelerine, millet egemenliğine, demokratik ve lâik Cumhuriyet ilkelerine aykırı olamaz; sınıf veya zümre diktatörlüğünü veya herhangi bir tür diktatörlüğü savunmayı ve yerleştirmeyi amaçlayamaz; suç işlenmesini teşvik edemez.

Örgütlenme ve çalışmasına ilişkin yasaklar Ticari faaliyetlere giremezler Yabancı devletlerden, uluslar arası kuruluşlardan, Türk uyruğu olmayan gerçek ve tüzel kişilerden yardım alamazlar AYRICA SİYASİ PARTİLER KANUNUNDA DA YASAKLAR VARDIR

PARTİ KAPATMAYI GEREKTİREN HALLER Yasak olduğu belirtilen yardımları alması AY 68/4 eylemlerin odağı olması Odak kavramı 2001 yılında tanımlanmıştır

Odak kavramı 2001 yılında tanımlanmıştır Bir siyasî partinin 68 inci maddenin dördüncü fıkrası hükümlerine aykırı eylemlerinden ötürü temelli kapatılmasına, ancak, onun bu nitelikteki fiillerin işlendiği bir odak haline geldiğinin Anayasa Mahkemesince tespit edilmesi halinde karar verilir. (Ek cümle: 3.10.2001-4709/25 md.) Bir siyasî parti, bu nitelikteki fiiller o partinin üyelerince yoğun bir şekilde işlendiği ve bu durum o partinin büyük kongre veya genel başkan veya merkez karar veya yönetim organları veya Türkiye Büyük Millet Meclisindeki grup genel kurulu veya grup yönetim kurulunca zımnen veya açıkça benimsendiği yahut bu fiiller doğrudan doğruya anılan parti organlarınca kararlılık içinde işlendiği takdirde, söz konusu fiillerin odağı haline gelmiş sayılır

Terör odağı kapatılan partiler

. Kapatma dışında devlet yardımlarından da kesinti ihtar kararı verilebilmektedir. Kapatma davasını Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı açar Re’sen Bakanlar kurulu kararı üzerine Adalet bakanlığının istemi Bir siyasi partinin istemi (seçimlere katılma, grubu bulunma, ilk büyük kongresini yapma, MKYK üye salt çoğunluğu kararı)

. Kapatılan parti bir başka ad altında kurulamaz Kapatılmasına sebep olan üyeleri 5 yıl başka bir siyasi partinin kurucusu üyesi deneticisi olamaz

İNSAN HAKLARINA SAYGILI DEVLET Anayasa 2. maddede yer alıyor 1961 anayasasında insan haklarına dayalı ifadesi 1982 Anayasasında saygılı ifadesi Bu farklılık için farklı görüşler Başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan Anayasa Mahkemesi “toplumun huzuru milli dayanışma ve adalet anlayışı” içinde saygılı olunacağı

HUKUK DEVLETİ Devletin bütün eylem ve işlemlerinde hukuk kurallarına dayandığı Vatandaşların da hukuki güvence içinde bulunduğu HUKUK DEVLETİ DEMEK “Hukuku olan devlet” veya “devletin koyduğu hukuk” anlamına gelmemekte Siyasal bir idealdir. Vatandaşların devlete karşı güven duyduğu Hukuki güvenlik ortamını garanti eden hukuk Adil bir hukuk düzeni

HUKUK devletinin gerekleri 1- devlet organlarının hukukla bağlı olması – Yasama yürütme yargı 2- birey hak ve hürriyetlerinin tanınması ve korunması 1982anayasasında kişi hakları sosyal haklar siyasi haklar Hakların korunması Hak arama hürriyeti “herkesin davacı veya davalı olabileceği, savunma hakkı, hakimlerin davadan kaçınamamaları

. 3- Bireylerin Hukuki Güvenlik İçinde Olmaları Vatandaşların hangi kurala tabi olduklarını önceden bilmeleri Davranışlarını ona göre belirmeleri Resmi Gazete Kanunların sık ve keyfi değişmemesi Kazanılmış haklara saygı Kanuni hakim güvencesi: yargılanması gereken mahkemede yargılanması

. Cezai sorumluluğun ilkeleri C. Suç ve cezalara ilişkin esaslar MADDE 38- Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez. Suç ve ceza zamanaşımı ile ceza mahkûmiyetinin sonuçları konusunda da yukarıdaki fıkra uygulanır. Ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirleri ancak kanunla konulur. Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlu sayılamaz.

. Hiç kimse kendisini ve kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamaz. Kanuna aykırı olarak elde edilmiş bulgular, delil olarak kabul edilemez. Ceza sorumluluğu şahsîdir. Hiç kimse, yalnızca sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü yerine getirememesinden dolayı özgürlüğünden alıkonulamaz. Ölüm cezası ve genel müsadere cezası verilemez.

. İdare, kişi hürriyetinin kısıtlanması sonucunu doğuran bir müeyyide uygulayamaz. Silahlı Kuvvetlerin iç düzeni bakımından bu hükme kanunla istisnalar getirilebilir. Uluslararası Ceza Divanına taraf olmanın gerektirdiği yükümlülükler hariç olmak üzere vatandaş, suç sebebiyle yabancı bir ülkeye verilemez

Hukuk devletini sağlamanın mekanizmaları 1- yasama ve yürütmenin yargısal denetimi İdarenin her türlü işlem ve eylemlerine karşı yargı yolu açıktır (md125) Yargı bağımsızlığı

SOSYAL DEVLET

SOSYAL DEVLET Devletin sosyal barışı ve adaleti sağlamak amacıyla sosyal ve ekonomik hayata aktif müdahalesini meşru ve gerekli anlayışı ifade eder DEVLET vatandaşlarının Sosyal durumları ile Refahlarıyla ilgilenir İnsan haysiyetine yaraşır asgari bir yaşama düzeyi sağlamak için gerekli tedbirleri alır

Devletin ekonomik hayata müdahalesinin ölçüsü İnsanın maddi manevi gelişimi için koşulları hazıkrlamak Özel teşebbüsün güvenlik ve kararlılık içerisinde yürümesini sağlayacak tedbirleri alır Ekonomik, sosyal, kültürel Kalkınmayı planlar

Temel sosyal haklar ÇALIŞMA HAKKI Herkese çalışma imkanının tanınnması Çalışma hakkı İşsizleri ve çalışanları korumak çalışmayı desteklemek İşsizliği önlemeye çalışmak

. ADİL ÜCRET HAKKI Ücret emeğin karşılığıdır Adaletli ücret elde etmeleri için tedbirler alınır Asgari ücretin tespitinde geçim şartları ve ülkenin ekonomik durumu

. SOSYAL GÜVENLİK HAKKI Devletin yaşlılık sakatlık hastalık işsizlik gibi nedenlerle çalışamayacak olanları koruyacak tedbirler alması Harp ve vazife şehitleri yakınları Gaziler Korunmaya muhtaç çocuklar

. KONUT HAKKI Anayasa madde 57’de devletin konut ihtiyacını karşılayacak tedbirler alacağı Tolu konutları destekleyeceği Şehirlerin özelliklerinş koruyan planlamalar

. SAĞLIK HAKKI Herkes sağlıklı ve dengeli çevrede yaşama hakkına sahiptir Çevre kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşların ödevi EĞİTİM HAKKI Kimse eğitim öğretim hakkından mahrum bırakılamaz

EŞİTLİK