FİİLİMSİ (EYLEMSİ)

FİİL + “bazı özel ekler” = fiilimsi FİİLİMSİ NEDİR? FİİL + “bazı özel ekler” = fiilimsi Peki, fiilimsi bir sözcük türü müdür? Aldığı özel eklere göre cümlede “isim, sıfat ya da zarf” olarak kullanılırlar.

Kısa yol… Bazı yazarlar, masalarının başına oturup gerçek dünyayı hatırlamaktan başka bir şey yapmazlar. Onların yazdıkları birçok kitap aslında gerçek hayatlarımızdaki unutuşlarımızı ele alır. Belki de yazarları unuttuklarımızı bize hatırlattıkları için çok severiz. Bizler kitapları okurken, ister istemez, günlük hayatta yaşanan pek çok şeyi de o kitaplara katarız.

3. ZARF-FİİL (BAĞ-FİİL, ULAÇ) 1. İSİM-FİİL (AD-EYLEM, MASTAR) Fiil kök/gövde + “-ip, -ince, -eli, -kan, -a, -madan, -dıkça, -arak, -meksizin, …-r …-mez …” Gelip seni sordu. Koşarak geldi. Uyanınca beni arasın. Gelirken ara. … 2. SIFAT-FİİL (ORTAÇ) Fiil kök/gövde + “-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş” Okuyan insan, öpülesi eller, görünmez kaza, koşar adım, bildik konular, görülecek hesap, ödenmiş borç. … 1. İSİM-FİİL (AD-EYLEM, MASTAR) Fiil kök/gövde + “-me, -mek, -iş” Kitap okumayı sever. Bugün uyumak istiyorum. Yürüyüşü bir garipti. …

DETAYA GİRELİM ARTIK.. -MEK ekine dikkat fiilleri her zaman isim yapar. Şu an seni görmek istiyorum. -ME ekini olumsuzluk yapım ekiyle karıştırma. Şimdi buradan gitme vaktidir. Bu saatten sonra eve gitme artık. Bazı durumlarda fiilimsi ekleri kalıcı ad yapabilir ve fiilimsi olmaktan çıkabilir. Annem dolma ve gözleme yaptı, dolmuş geldi.

AZ DAHA DETAY… FİİLİMSİ EKLERİ BİRER YAPIM EKİDİR. Gülmek hepimize iyi geldi. FİİLİMSİLER ARTIK FİİL OLMA ÖZELLİKLERİNDEN UZAKLAŞTIKLARINDAN EK EYLEM ALARAK YÜKLEM OLABİLİRLER. Onun tek derdi çalışmaktır. FİİLİMSİLER CÜMLENİN HERHANGİ BİR ÖGESİ OLABİLİRLER. Çalışan insan, başarılı olur.

SON NOKTAYI KOYALIM… FİİLİMSİLER, BİR CÜMLEDE YAN CÜMLE KURARLAR. BUNU TEK BAŞLARINA YAPABİLDİKLERİ GİBİ GRUP OLUŞTURARAK DA YAPABİLİRLER. FİİLİMSİ SAYISI KADAR GENELLİKLE YAN CÜMLE VARDIR. Bana bakınca her şeyi unuttum. Yazmak, bizi sakinleştirerek faydalı olur.

ÇIKMIŞ Eski Troya kenti, Çanakkale’de, bugün Hisarlık olarak adlandırılan I yerde bulunuyormuş. Arkeolojik kazılar sonucu kentin kalıntıları II büyük ölçüde gün  ışığına çıkarılmış. Uluslararası bir araştırma ekibi, III toprak örneklerindeki fosillerin yaşını hesaplayarak Eski Troya kentinin IV farklı zaman dilimlerindeki durumunu ortaya koymuş.   V Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangisi bir zarf-fiildir? (2012-KPSS-OÖ.) A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

ÇIKMIŞ İsim-fiiller bir isim tamlamasında tamlayan ya da tamlanan olabilir. Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamayı örneklendiren bir kullanım vardır? A) Reşat Nuri birçok roman yazmış olmakla beraber tiyatroyu çok severdi. B) Romanlarında tiyatro havasının sezilmesi belki de bundandır. C) Romanın yanında piyes okumayı da sevdiğini kendisi de söylerdi. D) Hayatı her haliyle hoş gören Reşat Nuri’nin kaleminden yüreği burkan bir şey çıkmamıştır. E) Hayatın yıkıntısını yaşayanlar bu bakımdan belki onu biraz hafif bulurlar.

ÇIKMIŞ Son diye bir şey yoktu sanki. Yaşadığımız an vardı. Düşen kar taneleri arasında eriyenler olsa bile hemen üstüne bir tane daha yağıyordu. Eğer son diye bir şey yoksa gerçekten kazanmak ya da kaybetmek diye bir şey de yoktu. Yaşanılan süreç vardı sadece. Yaşamın sırrı buradaydı. Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İsim fiil kullanılmıştır. B) Sıfat fiil kullanılmıştır. C) Çekim eki alarak adlaşmış sıfat fiile örnek gösterilebilir. D) İyelik eki almış sıfat fiile örnek gösterilebilir. E) Zarf fiil kullanılmıştır.