NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Osmanlı tarİhİ ıı VİYana Bozgunu ve Kutsal İttİfak NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr
VİYana Bozgunu ve Kutsal İttİfak Habsburglar’la yalnız başlarına mücadele edemeyeceklerini anlayan Tökeli İmre başkanlığındaki Protestan Macarlar, Osmanlı yönetiminden yardım istediler. Köprülüzâde Fazıl Ahmed Paşa’nın sadrazamlığı döneminde Osmanlı İmparatorluğu Macarlar’la ilgilenmedi. Ancak Fazıl Ahmed Paşa’nın ölümünden sonra sadrazam olan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa bu politikayı değiştirerek, Protestan Macarlar’ın lideri Tökeli İmre’ye yardıma başladı. Macarlar’a verilen destekle Avusturya ile yaklaşık 20 yıldır süren barış dönemi sona erdi. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
VİYana Bozgunu ve Kutsal İttİfak Avusturya üzerine sefere çıkan Osmanlı ordusunun almak istediği yer başlangıçta Viyana değil Yanıkkale idi. Fakat Reisülküttap Mustafa Efendi gibi bazı kimselerin de tesiriyle hedef Viyana oldu. Kanunî gibi bir hükümdarın fethedemediği bir şehri ele geçirecek olan komutanın kazanacağı prestij Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın aklını başından almıştı Kara Mustafa Paşa’nın bozgunu bir Avusturya afişinde NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
VİYana Bozgunu ve Kutsal İttİfak Viyana kuşatması sırasında Avusturya ve Lehistan’ın kazandığı başarılar üzerine cephe genişledi. Venedik, 1684’te, Rusya da 1686’da Osmanlı’ya savaş ilân etti. Osmanlı birlikleri, kendilerine karşı kurulan “Kutsal İttifak”a karşı dört cephede birden mücadele etmeye başladı. Viyana'dan Dönüş - Jozef Brandt'ın Leh kuvvetlerini Osmanlı esir ve ganimetleriyle Viyana'dan dönerken tasvir eden tablosu. Osmanlıların zenci olarak tasvir edilmesi dikkat çekiyor. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
VİYana Bozgunu ve Kutsal İttİfak Viyana kuşatmasından sonra, bozgunun önü alınamadı. Avusturya-Lehistan- Venedik ve Rusya’ya karşı zaman zaman başarılı olunsa da mağlubiyetlerin arkası kesilmedi. Avusturya, Macaristan’ı, Venedik Mora’yı, Lehistan Podolya’yı, Rusya ise Azak’ı işgal etti. Fazıl Mustafa Paşa sadrazamlığı sırasında bozgunu durdurduysa da Salankamen Muharebesi’nde şehid düşmesi üzerine cephelerde sıkıntılar tekrar başladı. II. Mustafa tahta çıktıktan sonra da yeni bir ümit belirdi. Ancak ilk ikiseferinde başarılı olan sultanın üçüncü seferinde başarısız olması yüzünden kaybedilen toprakları yeniden alma umudu suya düştü. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Salankamen Savaşı'ndan bir kesit
VİYana Bozgunu ve Kutsal İttİfak 1697 Eylül’ünde Zenta’da alınan mağlubiyet Viyana bozgun yıllarında bir dönüm noktasıydı. II. Mustafa’nın hükümdarlığıyla ortaya çıkan bozgunu durdurup, kaybedilen yerleri kurtarma umudu bu muharebeyle bitmişti. Osmanlılar’ın, Zenta Muharebesi’ndeki en büyük kaybı komutan kadrosunda olmuştu. Zira Osmanlı ordusu asker kaybının yanısıra önemli sayıda subayını kaybetmişti. Birinci, ikinci ve üçüncü sınıf subayların önemli bir kısmı şehid düşmüştü. Zenta Muharebesi’nden sonra umudu kalmayan Osmanlı yönetimi barışa yanaştı ve Karlofça Antlaşması imzalandı. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Zenta Savaşı’nda Osmanlı ordusu 20 bin şehit verdi.
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © KAYNAKLAR AFYONCU, Erhan. (Ed.). (2013). Osmanlı Tarihi (1566-1789). Eskişehir: Anadolu Ü. Yay. No: 2838 FAROQHI, Suraiya. (Ed.). (2016). Türkiye Tarihi 1603-1839. 2. Baskı. İstanbul: Kitap Yayınevi UZUNÇARŞILI, i. Hakkı. (2011). Osmanlı Tarihi. III. C. 2. Kısım. İstanbul: TTK Yay. UZUNÇARŞILI, i. Hakkı. (2011). Osmanlı Tarihi. IV. C. 2. Kısım. İstanbul: TTK Yay. UZUNÇARŞILI, i. Hakkı. (2011). Osmanlı Tarihi. IV. C. 1. Bölüm. İstanbul: TTK Yay. KARAL, Enver Ziya. (2017). Osmanlı Tarihi. V. C. İstanbul: TTK Yay. HAMMER, Joseph Von. (1997). Osmanlı Tarihi C.2. İstanbul: MEB Yay.No:3079 İNALCIK, Halil (2016). Devlet-i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-II. İstanbul. Türkiye İş Bankası Kültür Yay. İNALCIK, Halil (2016). Devlet-i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-III. İstanbul. Türkiye İş Bankası Kültür Yay. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©