Erken Öğrenme Devinsel Beceriler ve Algısal Yetenekler BEBEKLİK DÖNEMİ Erken Öğrenme Devinsel Beceriler ve Algısal Yetenekler

Yenidoğan dünyaya örgütlü davranış kalıplarıyla yani refleksler ile gelir. Bazı refleksler yaşamda kalmayı desteklerken bazı refleksler de evrimsel geçmişimiz süresince bebeklerin hayatta kalmalarına yardım etmiştir. Reflekslerin bazıları daha sonra gelişecek olan karmaşık psikomotor davranışlar için temel oluştururlar.

Belli başlı refleksler Kökseme Refleksi (3 hafta) Emme Refleksi (4 ay) Yüzme Refleksi (4-6ayda ortadan kalkar) Moro Refleksi (6 ayda ortadan kalkar) Tonik Boyun Refleksi (4ay ) Yakalama Refleksi (3-4 ay) Babinski Refleksi (8-12 ay) Yürüme Refleksi (2 ay)

Babinski Refleksi

Yeni Doğanın Öğrenme Yeterlikleri Bebekler doğumdan çok kısa bir süre sonra öğrenme davranışları göstermektedirler. Bu ilk öğrenmeler klasik koşullanma ve edimsel koşullanma öğrenmeleridir.

Bebeklerin dünyayı nasıl öğrendiklerini inceleyen araştırmacılar alışma ve yenilenmeden yararlanmaktadırlar Alışma: yineleyen uyarılmalar nedeniyle bir tepkinin gücünde zamanla gözlenen azalmaya denir. Yeni doğanın bakma süresi, kalp ve solunum hızı azalabilir. Alışma gebeliğin son 3 haftasında ortaya çıkar.

Yenilenme: alışmadan sonra yeni bir uyarıcı alışılmış tepkinin yüksek düzeyde geri dönmesine neden olur ve tepkinin gücü artar. Bebeklerin dikkat, algı ve bellekleri bu yöntemler ile araştırılır.

Yeni doğan bebekler, görsel uyarıcılara alışma ve yenileme için yaklaşık 4-5 dakika zamana ihtiyaç duyarlar. Ancak 4 ya da 5 haftalık bebeklere 5-10 saniye yetmektedir. Peki ya bebek 2 ayık olduğunda ?

Yeni doğandan bile daha uzun zamana ihtiyaç duyarlar! 2 ay görsel algıda önemli kazanımların olduğu bir dönemdir Ayrıca küçük bebekler dikkatlerini bir uyarıcıdan ayırmakta güçlük çekerler.

Araştırma bulguları bebeklerin hareketi dikkat çekici bulduklarını göstermektedir. Hareket bebeklere o kadar ilginç gelmektedir ki onu sergileyen kişinin özelliklerinden daha fazla, daha iyi dikkat etmekte ve tanımaktadırlar. Ayrıca, bebekler tanıdık olan ve olmayan yüzleri ayırt etmekte de oldukça başarılıdırlar. Ancak bu bilgileri tutmak için bellekleri çok kısıtlıdır. Görüntüleri bellekte tutma süresi 3 aylık bebeklerde 24 saat, 12 aylık bebeklerde ise birkaç gün ile birkaç hafta arasında değişmektedir.

Bebeklik döneminde alışma ve yenileme hızı kişinin ilerleyen yıllardaki zekası ile ilişkili bulunmuştur.

Bebeklerde taklit ve Ayna Nöronlar Yeni doğan bebekler ilkel bir taklit yeteneği ile dünyaya gelirler ve başkalarının davranışlarını kopyalayarak öğrenirler. Yeni doğan, baş hareketlerini, parmak hareketlerini, belirli el kol ve yüz hareketlerini taklit edebilir. Taklit yeteneğinin nörolojik temelinde “Ayna Nöronlar” vardır

Ayna nöron, bir canlının herhangi bir hareketi kendisi yaptığında ve aynı hareketi yapan birini gözlemlediği durumların her ikisinde de ateşlenen nöronlar için kullanılan terimdir. Bu nöronlar, gözlemci sanki karşısındakinin hareketini kendisi yapıyormuş gibi etkinleşirler. Bu nöronların beynin çeşitli bölgelerine yerleştiği varsayılmaktadır.

Bebeklikte Devinsel (Motor)Gelişim Kaba motor gelişim, bebeklerin çevrede dolaşmalarını sağlayan emekleme ayağa kalkma ve yürüme gibi davranışlar üzerinde denetim kurma anlamındadır. İnce motor gelişim ise uzanma ve kavrama gibi daha daha küçük hareketlerle ilgilidir.

İlk 2 yılda Kaba ve İnce Motor Gelişim

Devinsel Beceri Kazanıldığı Ortalama Yaş Bebeklerinin %90’ının ulaştığı yaş aralığı Dik tutulduğunda başını dik tutabilir 6 hafta 3 hafta-4 ay Eğim olduğunda kendisini kolları üzerinde kaldırabilir 2 ay Geriye doğru yuvarlanma Küpü kavrar 3 ay, 3 hafta 2-7 ay Sırt üstü iken yana yuvarlanır 4.5 ay Emekler 7 ay 5-11 ay Ayağa kalkmak için toplanır 8 ay 5-12 ay Yalnız başına ayağa kalkar 11 ay 9-16 ay Yalnız başına yürür 11 ay 3 hafta 9-17 ay Karalama yapar 14 ay 20-21 ay Merdiveni yardımla çıkar 16 ay 12-23 ay Yerinde zıplar 23 ay, 2 hafta 17-30 ay

Devinsel Bir Beceri; 1- Merkezi sinir sisteminin gelişimi 2- Bedenin hareket etme yetenekleri 3-Çocuğun amaçları 4- Çocuk için çevresel destek ile kararlı bir şekilde ortaya çıkar

İnce Motor Gelişim Bütün motor gelişimler içersinde uzanma ve kavrama bebeğin bilişsel gelişiminde en önemli rolü oynar.

Uzanma ve kavramanın gelişimi Yeni doğan bebek ellerini kendi görsel alanına getirmek için yoğun çaba harcar. Önünde duran bir nesneye erişmek için “çırpınma” adı verilen davranışı sergiler. 3-4 aylık bebek göz baş ve omuz denetimi gelişir ve uzanma amaçlı öne doğru kol hareketleri ortaya çıkar. Kavrama el ayası ile gerçekleşir. 4-5 aylık bebek nesneyi bir elinden diğerine aktarabilir, karanlıkta parlayan bir nesneye uzanabilir. 9 aylık bebekler iyi eşgüdümlenmiş kıskaç kavramasını yapabilirler

Bebekte Algısal Gelişim GÖRME: Doğumda duyular arasında görme en az gelişenidir; hem gözlerdeki hem de beyindeki görsel yapılar henüz tam olarak gelişmemiştir.