HARFLERİN SIFATLARI Tecvîd ilminde sıfat; mahreçte meydana gelişi esnasında sese arız olan keyfiyete denir. Mahreçleri bir olan harfler sıfatlarıyla birbirlerinden ayrılırlar. Harflerin mahreçlerinin yanı sıra sıfatlarını da bilmeden doğru bir uygulama yapmanın imkanı yoktur. Sıfatlar; sıfat-lazime ve sıfat-ı arize şeklinde ikiye ayrılır…
CEHR Harfi telaffuz ederken mahrece itimadın dayanmanın kuvvetli olması sebebiyle nefesin hapsolmasına cevf denir. ظِلُّ قَوٍ رَ بْض ٍ اِذ ْ غَذَا جُنْدٌ مُطِيعٌ
HEMS Harfi seslendirirken mahrece itimadın zayıf olması sebebiyle nefesin akmasıdır. فَحَثهُ شَخْصُ سَكَتْ
ŞİDDET Harfi telaffuz ederken mahrece dayanmanın kuvvetli olması sebebiyle sesin hapsolup akmamasına denir. Zıddı rihvettir. اَجِدْ قَطٍّ بَكَتْ
RİHVET Harfi selendirirken mahrece dayanmanın zayıf olması sebebiyle sesin akmasına denir. Zıddı şiddettir. خسُّ حَظٍّ شَصُّ هَزٍّ ضَغْثٍ فَذ
BEYNİYYE Sözlükte ortada olmak anlamındadır. Sesin ne tamamen akmasına, ne de tamamen hapsolmasına, yani ikisi arasındaki duruma verilen isimdir. لَمْ يَرْوِ عَنْ
İSTİ’LÂ Sözlükte yükselmek demektir. Tecvîd ıstılahında ise harf telaffuz edilirken, dilin üst damağa yükselmesidir. Zıddı istif’âl’dir. خُصَّ ضَغْطٍ قِظْ
İSTİF’ÂL Sözlükte aşağı olmak alçalmak manasındadır. Tecvidde ise, harfin telaffuzu esnasında dilin aşağıya meyletme haline denir. Bu harfler isti’lâ sıfatına sahip 7 harfin dışındaki harflerdir. انشر حديث علمك سوف تجهز بذا
SAFİR Sözlükte ıslık veya kuş sesi demektir. Tecvidde ise harfi telaffuz ederken ıslık veya kuş sesine benzer bir sesin ortaya çıkmasıdır. ز س ص Bu harflere hurûf-i safir denir.
ĞUNNE ٍSözlükte inilti veya güvercin sesine benzeyen genze mahsus ses şeklinde tarif edilir. Istılahta, Harfi seslendirirken burundan genizden (burundan) gelen sese denir. م ن
TEKRÎR Sözlükte tekrar etmek manasındadır. Tecvidde dil ucunu titremesine ve sürçmesine denir. Bu sıfat sadece ر harfinde vardır.
TEFEŞŞİ Sözlükte çoğalmak yayılmak demektir. Tcvid ıstılahında ise sesin ağızda yayılmasına denir. Su şırıltısı şeklinde ses. Bu sıfat sadece ش harfinde vardır.
İSTİTÂLE Sözlükte uzamak demektir. Tecvidde ise; sesin mahrecde uzamasına denir. Bu sıfat sadece ض harfinde vardır. Bu harf okunurken ses ل harfinin mahrecine kadar uzar. Harfin sesi az bir miktar uzar. Ancak bu uzama bir elif miktarına varmamalıdır.
ITBAK ض ص ط ظ Sözlükte yapışmak, ulaşmak, kapamak gibi manalara gelir. Istılahta ise; harfin telaffuzu esnasında dilin üst damağa yapışmasına ve dil kökünün üst damağa kalkmasına denir. Bu sıfat isti’lâ2daki durumdan daha mübalağalıdır. Özellikle ط harfinde dilin sertçe üst damağa yapışması söz konudur. ض ص ط ظ
İNFİTAH Sözlükte açılmak, ayrılmak manasındadır. Tecvidde ise, Dilin damaktan ayrılmasına denir. Zıddı itbak’tır. من اخذ وجد سعةً فزكا حقٌّ له شُرْبُ غَيْثٍ
TEFHÎM Sözlükte; ta’zîm, yüceltmek bir şeyi kalın kılmak manasındadır. Tecvidde harfi kalın okumaya denir. خُصَّ ضَغْطٍ قِظْ yerine göre ر ve Lafzatullah’ın ل’ı bu harflerdendir.
TERKÎK Sözlükte bir şeyi ince kılmaya denir. Tecvidde Harfi ince okumaya denir. İsti’lâ harfleri dışındaki harfler böyledir. انشر حديث علمك سوف تجهز بذا