Asit ve Bazların Taşıma, Depolama ve Kullanımı, Sağlık ve Güvenlik Açısından Önemli Tedbir ve Yöntemler ZELİHA IŞIK
Asit ve bazların doğru bir şekilde sınıflandırılması ve depolanması çok önem verilmesi gereken bir konudur. Laboratuvarlardaki iş kazalarının büyük bir kısmı bu kimyasalların yanlış depolanması sonucu gerçekleşir. Bu kimyasallar, herhangi olumsuz bir durumda tehlikeli reaksiyon vermeyecek şekilde depolanmalıdır. Asit ve bazlar aşındırıcı maddelerdir. Bu maddeler canlı doku ile temasında, dokunun tahribatına neden olur. Deriyi yakar, kaşınmaya yol açar, solunum ve ağız yoluyla alındığında akciğer ve mide dokusu etkilenir.
Depolamada ve Taşımada Dikkat Edilecekler Asitler, bazlardan ayrı tutularak depolanmalıdır. Raflardan düşme tehlikesini en aza indirmek için bu maddeler tabana yakın yerlerde depolanmalıdır. Güneş ışığından uzak, serin, kuru ve iyi havalandırılan alanlarda depolanmalıdır. Asitler, temas halinde zehirli gazlar oluşturabilecek kimyasallardan (sodyum siyanür, demir sülfür vb.) uzak tutularak depolanmalıdır. Asitler sodyum, potasyum ve magnezyum gibi metallerden ayrı tutularak depolanmalıdır.
Sodyum Siyanür NaCN
Asitler ve bazlar metal kaplarda kesinlikle saklanmamalıdır. Asit ve bazlar; ismi, tehlike sınıfı, son kullanma ve üretim tarihleri içerilecek şekilde etiketlenerek depolanmalıdır. Asit ve bazların pH değerleri belirlenip ayrılarak depolanmalıdır. Asit ve bazlar fiziksel hâllerine göre ayrılarak depolanmalıdır.
Asit ve bazlar aşağıdaki çizelgeye uygun bir şekilde depolanmalıdır:
Bazı asit ve bazların temas etmemesi gereken maddeler aşağıda verilmiştir. Depolama bu maddelerden uzak olacak şekilde yapılmalıdır.
Depolama işleminde koridorlar, geçiş yerleri, yürüme alanları, kapı önleri, giriş ve çıkışlar temiz tutulmalıdır ve iyi havalandırılmalıdır. Acil yardım ekipmanları (yangın söndürücüler vs.) kolay ulaşılabilir yerlerde ve kullanıma hazır tutulmalıdır. Maddelerin dökülmesi, dağılması ve su kanallarına ulaşması engellenmelidir. Damlatılan ya da akıtılan yerler hemen temiz hale getirilmelidir. Saklama rafları sabit halde olup, güneş ışığı ve açık alev kaynağından uzak olmalıdır.
Saklama kapları kapalı tutulmalıdır. Taşımada ve kullanım sırasında gereken bazı malzemeler aşağıda verilmiştir:
Asit ve gazlar tehlikeli ve zehirli gazları meydana getirebileceğinden, kullanıcıyı korumak üzere bir çeker ocak altında kullanılmalıdır. Etkin maddeler yavaş eklenmelidir. Daima suyun üzerine asit (su aside değil) eklenmelidir. Aşağıdaki emniyet cihazlarının bulundukları yerler ve doğru kullanımının öğrenilmesi gerekmektedir. Laboratuvar giriş, çıkış ve kaçış işaretleri Yangın alarmları Yangın söndürücüler Yangın battaniyeleri
Acil boşaltma planları ve toplama yerleri Acil kapatma vana ve anahtarları (gaz, elektrik ve çeker ocaklar için) Göz duşları Boy duşları En yakın ilk yardım çantası ve ilk yardım sorumlusu Kırık cam toplama kapları Tehlikeli atık toplama kapları
Boy Duşları