SAF MADDE VE KARIŞIMLAR Hazırlayan : Emirhan ÖZBEY ALİYA İZZET BEGOVİÇ İLK ÖĞRETİM OKULU 4-C SINIFI ÖĞRENCİSİ 562
Saf Maddeler Çevremizdeki bazı maddeler saf durumundadır. İçlerinde kendinden başka madde bulunmayan maddelere saf maddeler denir. Şeker, tuz, cam, altın,su, alüminyum,gibi maddeler saf maddelerdir.
Karışımlar Çevremizdeki bir çok madde karışımlar halindedir. Birden çok saf maddelerin kendi özelliklerini kaybetmeden bir araya gelmesiyle oluşan maddelere karışım denir. Toprak, şekerli su, limonata, ayran, ekmek, süt, reçel, bal, hava, deniz suyu, harç karışımdır.
KARIŞIMLARI AYIRMA YÖNTEMLERİ Anahtar kavramlar Eleme Süzme Yüzdürme Mıknatısla ayırma Buharlaştırma
ELEME Değişik irilikteki katı taneciklerden oluşan karışımları birbirinden ayırmak için eleme yöntemi kullanılır. Çakıl-kum, kepek-un, kömür-kömür tozu bu yöntemle birbirlerinden ayrılır.
SÜZME Katı taneciklerle karışmış sıvı maddeler süzme yöntemiyle birbirinden ayrılır. Yıkanmış pirinci haşlanmış makarnayı içinden yaprak tanecikleri olan çayı süzdürme yöntemiyle birbirinden ayırabiliriz. Ayrıca içme ve kullanma sularındaki katı taneciklerde süzülerek temizlenir.
YÜZDÜRME Birbiriyle karışmış olan tanecikler yüzdürme yöntemiyle ayrılabilir. Samanla karışmış buğday, sapla karışmış mercimek, toprakla karışmış ıspanak bu şekilde birbirinden ayrılır.
MIKNATISLA AYIRMA Demir gibi mıknatısın çektiği maddelerle karışmış başka maddeleri ayırmada mıknatıs kullanılır. Çöplerden demir türü maddeler mıknatısla ayrılır. Demir tozuyla karışmış toz şeker karışımını mıknatısla ayırabiliriz.
BUHARLAŞTIRMA Bir sıvı madde ile karışmış başka bir maddeyi birbirinden ayırmak yada karışımı koyu bir kıvama getirmek için kullanılan bir yöntemdir. Süt tozu sütteki suyun; deniz tuzu, özel havuzlara alınan deniz suyunun buharlaştırılmasıyla elde edilir. Salça, reçel, pestil, pekmez, marmelat yapılırken de buharlaşma yöntemi kullanılır.
SORU 1.Cemile kum ve ataşı karıştırdı. Ama bu yaptığı karışımı ayıramadı. Acaba Cemile yaptığı karışımı nasıl ve neye ayırabilir? A) B) C)
SORU 2.Metin bir karışımla su ile sıvı yağı karıştırdı. Ama su ile sıvı yağ karışmadı. Acaba Metin’in yaptığı su ile sıvı yağ bir karışımımıdır? A)Evet karışımdır B)Hayır karışım değildir
SORU 3. I. Birden çok maddenin bir araya gelmesiyle oluşur. II. Bir araya gelen her madde kendi özelliğini taşır. III. Bir araya gelen maddelerde belli bir oran yoktur. Yukarıda sayılanlar aşağıdakilerden hangisine aittir? A Çözücü B Saf madde C Karışım D Çözünen
6.Soru Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğru değildir? A Deniz suyu – karışım B Altın – saf madde C Çorba – saf madde D Beton – karışım
4.Soru Aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A Çelik, bir karışımdır. B Hava, saf maddedir. C Salata karışımdır. D Altın, saf maddedir.