Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı İletişim Teknolojileri ve Uygulamalar Teknoloji Destekli Araçlar Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü 06532, Beytepe ANKARA e-Posta: sadi @ hacettepe.edu.tr Web: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/
Televizyon ve Video İle Öğretim Kapalı devre televizyon Video ile öğretim
Kapalı Devre Televizyon Kapalı Devre Televizyon: Kapalı devre yayın sistemi kablo yoluyla yapılan özel bir dağıtım sistemi için kullanılan bir terimdir.
Kapalı Devre Televizyon-2 Kapalı devre yayını bir video kamerasının aynı oda içerisindeki bir monitöre bağlanması kadar basit olabileceği gibi bir üniversite kampusundaki gibi karmaşık bir kablolu dağıtım sistemi de olabilir. Bir üniversite kütüphanesinin “gör-işit” merkezinden kampustaki sınıflara video yayını yapma amacıyla bir ağ sisteminin döşenmesi buna örnek olabilir.
Televizyonun Kullanım Amaçları Okur–yazarlık gibi temel eğitim sorunlarını çözmede bir seçenek olabilmekte, Eğitim hizmetlerini yaygınlaştırma işlevi görebilmekte, Okulların sağlayamadıkları ders araçlarını sunarak eğitimde maliyeti düşürmekte, Eğitimin kalitesini yükseltmekte, Öğretmene zaman kazandırarak bireysel ilgilenmelere zemin hazırlayabilmekte Yetişkin eğitimine yaptığı katkılarla toplumsal kalkınmayı hızlandırmaktadır.
Video ile Öğretim Video sözcüğü görüntülerin bir televizyon ekranında (veya ona benzer bir ekranda) yansıtılması anlamını taşımaktadır Video Latince’de “görüyorum” anlamına gelmektedir).
Eğitimde Video Kullanımı: Kullanım İlkeleri (1) Etkileşimli ortamlarda gittikçe yaygın kullanılan alanı bulmaktadır. Sessiz bir gösteri, çizgi film, konuşan insan(lar) veya canlandırma benzeri biçimlerde olabilir. Görsel bir film uzun bir metni okumaktan daha etkili olabilir. Video kullanımı önemli bilgileri aktarmak için kullanılmalıdır.
Eğitimde Video Kullanımı: Kullanım İlkeleri (2) Video gösteri ve modelleme için kullanılmalıdır. Video sunuları kısa tutulmalıdır. Üretim sürecinde maliyet göz önünde bulundurulmalıdır. Video kullanım sürecinde program kontrollerinin yanı sıra video kontrolleri de yapılmalıdır.
Eğitimde Video Kullanımının Getirileri (1) Video, öğrenmeyi zaman–mekâna bağlı olmaktan kurtarır, Plânlı olması gereken öğrenme–öğretme etkinliklerinin gerçekten plânlı olarak ele alınmasını teşvik eder, Öğretim süreçlerine “mikro–öğretim” gibi yeni yöntemler kazandırır, Bireysel ve grupla öğretime yeni olanaklar kazandırır, Esnek ve kaliteli ev-video eğitim sistemi yaratır,
Eğitimde Video Kullanımının Getirileri (2) Bilginin sunuluşunda ve akışında düzen sağlar, Öğrenci tepkilerini gözleme olanağı verir, Hareket, renk, ses boyutlarıyla öğrenmeyi kolaylaştırır, Sınıf dışı olgu ve olayları sınıf içine getirir, Somut ve kalıcı öğrenmeler sağlar.
Sınıfta Video Kullanım Teknikleri Sessiz izleme Ekran dondurma Yalnızca sesi kullanma Gruplara bölerek izleme/dinleme
Video Telekonferans Video Telekonferans
Radyo Yayıncılığı Radyo yayıncılığı. Öğrencilere basılı materyalleri posta yoluyla ileterek bir derece etkileşim sağlamak olasıdır. Öğrenciler yazılı çalışmalarını, düzeltmelerin yapılması veya değerlendirilmesi amacıyla öğretmenlerine yollayabilirler.
Ses Telekonferansı Ses Telekonferansı (Audio Teleconference): Etkileşim telefon sistemiyle sağlanmakta. Grup halinde bulunan dinleyiciler amplifikatör kullanmaktadırlar.
Tek Yönlü Ses ve Görüntü İletimi Tek yönlü ses ve görüntü iletimi: Tek yönlü televizyon yayıncılığında kaynağa bir geri-bildirimin verilmesi söz konusu değil.
Tek Yönlü Görüntü ve Çift Yönlü Ses İletimi Tek yönlü görüntü ve çift yönlü ses iletimi (Video Telekonferansı): Bu yöntem, yaygın olarak kullanılan ve ekonomik bir şekilde etkileşimli hale getirilen öğretim amaçlı televizyona bir örnektir.
Çift Yönlü Görüntü ve Çift Yönlü Ses İletimi Çift yönlü görüntü ve çift yönlü ses iletimi (Video Telekonferansı): Tam bir etkileşimin sağlanabilmesi için her iki tarafta da video kameraları ve mikrofonların bulunması gereklidir.
Çoklu Ortamlar (Multi-Media Systems) Öğrenme ortamı ve öğrenme kavramları incelendiğinde öğrenen bireyin geçireceği yaşantıların ön plana çıktığı görülür. Öğrenen bireyin yaşantıları öğrenme ortamı ile etkileşimi sonucunda oluşmaktadır. Kalıcı öğrenmelerin gerçekleşmesinde öğrenme ortamındaki uyarıcıların ve etkileşimin önemi tartışılmaz bir gerçek olarak kabul edilmektedir. Öğrenen bireyler için tasarlanan öğrenme ortamlarında birden çok duyu organını hedef alan uyarıcılar ve bu uyarıcıların öğrenen ile etkileşimi çoklu öğrenme ortamı kavramını gündeme getirmektedir. göze, kulağa, dokunma duyusuna hitap eden çevreler çoklu ortam olarak ifade edilmektedir.
Çoklu Ortamlar: Tanımlamalar Newby ve diğerleri (2000) Çoklu ortamlar, birçok araç (metin, resim, video, ses) içeren sistemlerin bilgisayar ortamında bir araya getirilerek oluşturulan ortamlardır. Graham ve Hussain (2006) Çoklu ortam, “metin, ses, her türlü grafik ve bir yazılımın” tek bir dijital enformasyon ortamında mükemmel (uyumlu) bir şekilde bütünleştirilmesidir. Mayer (2001) Çoklu ortam bir materyalin resim ve metinle desteklenerek birden çok formda sunulmasıdır.
Çoklu Ortamlar: Tanımlamalar-2 Çoklu ortam kavramı sıfat olarak kullanıldığında “metin, grafik, film ve sesin birleştirilerek bir paket haline getirildiği uygulamaları” nitelemektedir. Çoklu ortam isim olarak ele alındığında ise (1) “birçok aracın (film, müzik, klip, CD-ROM, İnternet) eğlence veya eğitim için düzenlenmesi” veya (2) “birçok aracın (TV, radyo, el ilanı, İnternet, vb gibi) reklam ya da yayım amacıyla düzenlenmesi” şeklinde olmak üzere iki farklı anlamda kullanılabilmektedir.
Çoklu Ortamlar: Tanımlamalar-3 Çoklu ortamlar bir sistem olarak ele alınabilir. Bu açıdan bakıldığında çoklu ortam sistemlerinden, iki veya daha fazla türden aracın bir araya getirilerek öğretimsel bir programın oluşturulması anlaşılmaktadır. Çoklu ortamlar yalnızca geleneksel görsel-işitsel araçlardan oluşabileceği gibi bir sunma aracı, metin, resim, grafik ve ses kaynağı olarak, bilgisayarı da içerebilir.
Teknoloji Destekli Araçlar Teletekst ve Videotekst uygulamaları Etkileşimli video Bilgisayarlı video oynatıcısı Bilgisayarlı Laser disk oynatıcısı İletişim uyduları
Teletekst Uygulamaları (TRT 1 Televizyonu)
Etkileşimli video, bir görüntü aracı (VCR, VCD, DVD vb gibi) ve bilgisayarın bir araya getirilmesiyle oluşturulan bir sistemdir. Görüntüyü sağlayan sistemdeki görüntüler bir bilgisayar programı aracılığıyla planlanarak sunuma hazırlanır.
Başvuru Kaynakları Heinich, R., Molenda, M., Russell, J. D. ve Smaldino, S. E. (1999). Instructional media and technologies for learning (Sixth Edition). New York: Macmillan Publishing Company. Seferoğlu, S. Sadi (2009). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Teşekkürler!!!