BİLGİSAYAR BİLİMİ GENEL TEKRAR Alan Adları Etik Güvenlik Değişken Veri Fonksiyon Operatör Veri Tiipleri Sorular Sınava Hazırlık Olarak İşlenen Konuların Tekrarını ve Örnek Soru Çözümlerini İçerir.
Bilişim teknolojilerinin ve İnternet’in kullanımı sırasında uyulması gereken kuralları tanımlayan ilkelere bilişim etiği denir. Bu ilkelerin temel amacı, bilişim teknolojileri ve İnternet’i kullanan bireylerin yanlış bir davranış sergilemesine engel olarak onları güvence altına almaktır.
Bilişim teknolojilerinin kullanımında yaşanan etik sorunların dört temel başlıkta ele alındığı görülmektedir Fikri Mülkiyet Erişim Gizlilik Doğruluk
FİKRİ MÜLKİYET:kişinin kendi zihni tarafından ürettiği her türlü ürün olarak tanımlanmaktadır ERİŞİM: Sıradan bir vatandaş için herhangi bir bilişim teknolojisi ürününden bilgiye erişim olarak düşünülebilir. Örneğin herhangi bir arama sitesini kullanarak, istediğimiz bilgiye hızlıca erişebiliriz. DOĞRULUK:Tahmin edilebileceği gibi bilişim alanında şahsımıza ait bilgiler bizim dışımızdaki kişiler tarafından da kayıt altına alınabilmektedir. Ancak bu bilgilerin doğruluğu kimin sorumluluğundadır? Biz kendimize ait bilgileri kontrol etme hakkına sahip olmalıyız ve kendimize ait bilgileri kendimiz kodlayacaksak bunun sorumluluğunu da üstlenmek zorundayız GİZLİLİK:Bugün herkes aklına gelen her şeyi özgürce Google ya da Yandex gibi arama motorlarında aramaktadır. Oysa ki her arattığımız şey ile birlikte hatta bilişim ortamında yaptığımız her eylem ile ardımızda “ekmek kırıntısı” olarak tabir edilen izler bırakıyoruz.
WEB SİTE UZANTILARI
PROGRAMLAMA: Bilgisayarın donanıma nasıl davranacağını anlatan, bilgisayara yön veren komutlar ve işlemler bütünüdür. Kısaca yazılım geliştirme, test etme ve bakımını yapma sürecidir
DONANIM BİLGİSAYARIN FİZİKSEL ELLE TUTULUR PARÇALARIDIR, YAZILIM İSE FİZİKSEL PARÇALARI KULLANMAMIZI SAĞLAYAN KOMUTLARLA OLUŞTURULAN PRORAMLARDIR.
PROGRAM NEDİR ? Bir iş yada hesaplamayı yapmak için oluşturulan komutlardır. Bu işlemler matematiksel yada mantıksal olabilirler.
GİRDİ AYGITI NEDİR ? Sizin bilgisayara bilgi vermenizdir. Klavyeden, dosyadan veya başka bir aygıttan veri almadır. Sizin bilgisayara bilgi vermenizi sağlayan aygıtlardır
ÇIKTI AYGITI NEDİR ? Ekranda veriyi görüntüleme veya veriyi dosyaya veya başka bir aygıta göndermedir. Bilgisayarın herhangi bir şekilde size bilgi vermesini sağlayan aygıtlardır
Bilgisayarlar da tıpkı beynimiz gibi çeşitli kararlar vermek veya işlem yapabilmek için bilgi girişine ihtiyaç duyarlar. İşte bilgisayarların sonuca ulaşabilmek için algıladığı, işlediği, sonuç ürettiği veya daha sonra kullanmak üzere depoladığı her şeye veri denir.
DEĞİŞKEN TANIMLAMA Program yazarken değişkenler tanımlarsınız. Bilgisayar, tanımladığınız bu değişkenlere atadığınız değerleri tanır. Örneğin siz programa takim değişkeninde Fenerbahçe değerini atarsanız (ki bunu şu şekilde yaparsınız takim=Fenerbahçe) program bundan sonra siz ne zaman takim derseniz Fenerbahçe değerini anlayacak ve karşınız getirecektir. Değişken tanımlarken eşitliğin sol tarafında uymanız gereken kurallar vardır. Eşitliğin sağ tarafı ise sizin istediğiniz değer olduğu için herhangi bir kurala uymak zorunda değilsiniz. Örneğin eşitliğin sol tarafında ı karakteri yerine i karakterini kullanmak zorundasınız. Fakat sağ tarafında ç karakterinin yerine c karakterini kullanmak zorunda değilsiniz
İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız DEĞİŞKEN TANIMLAMA İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız 1- TÜRKÇE KARAKTER KULLANILAMAZ 2- BOŞLUK KULLANILMAZ 3-MATEMATİKSEL SEMBOL KULLANILMAZ
İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız DEĞİŞKEN TANIMLAMA İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız TÜRKÇE KARAKTER KULLANILMAZ! Değişken tanımlarken ş,ç,ğ,ü,ö ve ı gibi İngiliz alfabesinde yer almayan karakterler kullanılmaz. Örneğin: ‘’öğrenci’’ şeklinde değil ‘’ogrenci’’ şeklinde olmalıdır. Örneğin ‘’kapımarkası’’ yerine ‘’kapimarkasi’’ olmalıdır. 1- TÜRKÇE KARAKTER KULLANILAMAZ 2- BOŞLUK KULLANILMAZ 3-MATEMATİKSEL SEMBOL KULLANILMAZ
İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız DEĞİŞKEN TANIMLAMA İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız BOŞLUK KULLANILAMAZ Tanımlayacak olduğunuz değişkenler birden fazla Kelimeden oluşabilir. Bu gibi durumlarda boşluk yerine ‘_’ (alt tire) kullanmalısınız. ‘’ogrenci numarasi’’ yerine ‘’ogrenci_numarasi’’ olarak tanımlamalısınız. 1- TÜRKÇE KARAKTER KULLANILAMAZ 2- BOŞLUK KULLANILMAZ 3-MATEMATİKSEL SEMBOL KULLANILMAZ
İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız DEĞİŞKEN TANIMLAMA İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız MATEMATİKSEL SEMBOL KULLANILMAZ Değişken tanımlarken hiçbir matematiksel Sembolü kullanamazsınız. Tabiki değişkene değer atarken kullandığınız = operatörü hariç. Ogrenci+adi , forma-no , t.c.kimlik , adi/soyadi Yukarıdaki değişken tanımlamaları hatalıdır. + - . / gibi operatörler kullanamazsınız. Sadece _ (alt tire) kullanımı serbesttir 1- TÜRKÇE KARAKTER KULLANILAMAZ 2- BOŞLUK KULLANILMAZ 3-MATEMATİKSEL SEMBOL KULLANILMAZ
İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız DEĞİŞKEN TANIMLAMA İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız 4-KARAKTERLE BAŞLAMAK GEREKİR 5-SADECE _ (ALT TİRE) 6-ÖRNEKLER
İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız DEĞİŞKEN TANIMLAMA İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız 4-KARAKTERLE BAŞLAMAK GEREKİR RAKAM İLE BAŞLANMAZ Değişken tanımlarken rakam kullanmamız gerekirse bunları değişkenin başına yazamayız. Örneğin 1sinav , 1. sinav , 1ogrenci YANLIŞ Doğrusu sinav1 , sinav_1 , ogrenci1 5-SADECE _ (ALT TİRE) 6-ÖRNEKLER
İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız DEĞİŞKEN TANIMLAMA İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız ALT TİRE SERBEST (_) Değişken tanımlarken _ (Alt Tire)den Başka herhangi bir sembol kullanmak yasaktı. ! ? < % & + - * / vb. kullanılamaz. Ogrenci! Okul+ sinav? YANLIŞTIR ALT TİRE (_) KULLANIMI SERBESTTİR 4-KARAKTERLE BAŞLAMAK GEREKİR 5-SADECE _ (ALT TİRE) 6-ÖRNEKLER
İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız DEĞİŞKEN TANIMLAMA İncelemek İçin Maddelere Tıklayınız DOĞRU VE YANLIŞ DEĞİŞKEN TANIMLAMALARINI İNCELEMEK İÇİN TIKLAYIN. 4-KARAKTERLE BAŞLAMAK GEREKİR 5-SADECE _ (ALT TİRE) 6-ÖRNEKLER
YANLIŞ DOĞRU DEĞİŞKEN ÖRNEKLERİ Ders_adi sinav1 okuladi bilgisayarmarkasi Ders-adı SINAV1 Okul adı bilgisayarmarkası I kullanamazsın I karakteri i ye dönüşür Boşluk kaldırılır veya _ koyulabilir Boşluk ve ı kullanamazsın Küçük harf ile yazmak en uygunudur Sadece baş harfi büyük olabilir Tire – kullanamazsın - Yerine _ kullanılır
SABİT VE DEĞİŞKEN TANIMLAMA KURALLARINI HATIRLAYALIM + - * / YASAK Sadece _ 1sinav (Yanlış) Sinav1 (Doğru) Türkçe Karakter Kullanmak YOK! Boşluk Kullanmak YOK Rakamla Başlatmak YOK Matematiksel Semboller YOK Onun Yerine _ (Alt Tire) Kullan ç ş ğ ü ö ve ı
DEĞİŞKEN TANIMLAMA HANGİSİ DOĞRU HANGİSİ YANLIŞ ? 1sinavnotu okuladi ögrenci1 YANLIŞ ! sinavnotu1 DOĞRU YANLIŞ ogrenci1 CEVABI GÖR
DEĞİŞKEN TANIMLAMA HANGİSİ DOĞRU HANGİSİ YANLIŞ ? sozlu-notu1 ders adi sinavtarihi YANLIŞ ! sozlu_notu1 YANLIŞ dersadi DOĞRU CEVABI GÖR
12 0,16 * / + - Doğru Yanlış ‘Bilgisayar Bilimi’ Bilgisayara hangi veri türüyle çalışıyor olduğu mutlaka belirtilmelidir. Bir programda farklı veri türleriyle işlem yapılabilir. Örneğin tam sayılar, kesirli sayılar, karakterler, simgeler, metinler ve mantıksal değerler, veri türlerini oluşturur. 12 Doğru Yanlış 0,16 * / + - ‘Bilgisayar Bilimi’
SAYISAL VERİ
SAYISAL VERİ Tüm sayı tiplerini içerir. Hesaplamalar sadece sayısal veri tipleri ile yapılır Pozitif veya negatif olabilirler Tam sayı (12) veya reel sayı olabilirler (0,36) Açılar, uzaklık, nüfus, ücret, yarıçap gibi hesaplama sürecinde gerekli değerler için tanımlanır
Posta Kodu 30 Telefon Numarası 0541 573 -- -- Öğrenci Numarası 2549 Gibi değerler de sayısal rakamlar içerirler ama bunlarla matematiksel işlemler yapılmadığı için sayısal veri olarak tanımlanmazlar
Her bir veri türünün bir veri seti vardır Her bir veri türünün bir veri seti vardır. Sayısal veri için tanımlanmış veri seti 0-9 arasındaki sayılar ve “+” ile “–” işaretlerini kapsar. Örneğin 66578 ve -2356 tam sayı örnekleridir. Reel sayılar, tüm reel ve ondalık sayıları kapsar. Örneğin -56.23, 8695.235 ya da 0.005 reel sayı için örneklerdir. Sayıların alabileceği en küçük ve en büyük değerler kullanılan bilgisayar ve programlama diline göre değişebilir.
ALFANÜMERİK / KARAKTER VERİ
KARAKTER VERİ Bu veri seti içerisindeki değerler ‘’ …. ‘’ Tüm tek haneli sayılar (“0”.. “9”), harfler (“a”..“z”, “A”..“Z”) ve özel karakterleri (“#”, “&”, “*”, ..) kapsar Bu veri seti içerisindeki değerler ‘’ …. ‘’ Tırnak içerisinde belirtilir
Büyük ve Küçük harfler yani birbirlerinden farklıdır. KARAKTER VERİ Büyük ve Küçük harfler yani b ve B birbirlerinden farklıdır. BilgisayarBilimi İle bilgisayarbilimi farklıdır
KARAKTER VERİ Bu veri tipi klavyedeki her karakteri kapsadığı için (1-4-9-a-A-*-/) Veriniz ‘Merhaba1907’ veya ‘1907’ olabilir. Ama sadece rakamlardan oluşan ‘1907’ verisi ile matematiksel işlem yapamazsınız. ! Çünkü Matematiksel işlemler sadece sayısal veri tipleri yapılır.!
KARAKTER VERİ Karakter verileri ile toplama yapılamaz Ama birleştirme yapılabilir. Örneğin ‘6’+’6’=66 ‘Bilgisayar’+Bilimi’’=‘BilgisayarBilimi’
YANLIŞ pc sayısal olamaz Sayısal Veri, Karakter Veri Setleri ile Örnek İşlemler Sonuçları Bulunuz Sayısal 5+5=? Karakter 5+5=? Sayısal 12+pc=? 10 55 YANLIŞ pc sayısal olamaz
Karakter ‘marka’+’pc’ Sayısal Veri, Karakter Veri Setleri ile Örnek İşlemler Sonuçları Bulunuz Karakter ‘marka’+’pc’ Sayısal 0,5+3= Karakter ‘0,5’+’3’ markapc 3,5 0,53
DOĞRU VEYA YANLIŞ MANTIKSAL VERİ
KARAKTER VERİ Mantıksal veri, veri setinde yalnızca iki kelime barındırır: DOĞRU VE YANLIŞ. Bu veri evet ya da hayır şeklindeki karar verme süreçlerinde kullanılır.
Örneğin elde edilen değer, beklenen değer mi, evli mi, arabası var mı, öğrenci lise mezunu mu gibi sonucu kesin doğru ya da yanlış olan durumlarda mantıksal veri tanımlaması yapılır.
Bu kelimeler ayrılmış özel kelimelerdir ve dizi olarak algılanmaz.
VERİ TÜRLERİ İÇİN KURALLAR
25 0,57 -54 -0,59 VERİ TRUE FALSE DİZİ SAYISAL VERİ KARAKTER VERİ 5 A Tanımladığınız veri genellikle sayısal, karakter, dizi ya da mantıksal olmalıdır. VERİ MANTIKSAL KARAKTER SAYISAL DİZİ 5 A % + a KARAKTER VERİ KARAKTER DİZİSİ 25 0,57 -54 -0,59 SAYISAL VERİ TRUE FALSE MANTIKSAL VERİ Bilgisayar Ders5 05415730000 TR320005202…. Sümbül+Anadolu+30
Programcı programlama sürecinde verinin adını ve türünü belirtir Programcı programlama sürecinde verinin adını ve türünü belirtir. Bilgisayar çalışmaya başladığında verinin adı ile türünü eşleştirir. Siz Bilgisayara 12’nin bir sayısal veri olduğunu söylerseniz bundan sonra sayısal olarak algılar ve hesaplama yapabilir. Ama karakter dizisi olarak tanımlarsanız o zaman işlem yapamayacağını anlar.
Matematiksel işlemlerde kullanılacak tüm veriler sayısal olarak, diğerleri karakter ya da dizi olarak tanımlanmalıdır.
FONKSİYON İSMİ (VERİ) Fonksiyon kapsamında elde edilen sonuç, fonksiyonun ismi ile döndürülür. Fonksiyonlara veri gönderilir. Fonksiyona gönderilen verilere “parametre” denir. Fonksiyonlar parametreleri değiştirmez sadece işlemlerde kullanır. ------------------------------- Örneğin çamaşır yıkama fonksiyonunu ele alalım. ÇamaşırYıkama(N), gönderilen N değeri için (kirli çamaşırlar)temizlik yapmaktadır. Parametreler yay ayraç içinde yazılır. FONKSİYON İSMİ ÇAMAŞIR YIKAMAK VERİ (PARAMETRE) KİRLİ ÇAMAŞIRLAR
FONKSiYONLAR MATEMATiKSEL FONKSiYONLAR DiZi DÖNÜSTÜRME FONKSiYONLARI GÖREVLERİNE GÖRE 5’ AYRILIR MATEMATiKSEL FONKSiYONLAR Matematiksel işlemler için kullanılır DiZi FONKSiYONLARI DÖNÜSTÜRME FONKSiYONLARI Dizi ve karakterlerle ilgili işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır. Veriyi bir türden diğerine dönüştürmek için kullanılır. iSTATiSTiKSEL FONKSiYONLAR YARDIMCI FONKSiYONLAR Maksimum değer, ortalama gibi değerleri hesaplamak için kullanılır. Program dışındaki verilere erişerek işlem yapmak için kullanılır.
FONKSİYONLAR Kullandığımız programlama diline göre değişmekle beraber onlarca hatta yüzlerce fonksiyon bulunur. Bunları ezberlemek neredeyse imkansızdır. Zaten hepsini ezberlemenize de gerek yoktur. Hangi fonksiyonu nerede kullanacağınızı bildiğiniz de internetten veya kitaplardan kolaylıkla bulabilirsiniz. Sadece yazım kuralları ile ilgili ön bilgimiz olması için bazı fonksiyonları inceleyelim.
MATEMATİKSEL FONKSİYONLAR
DİZİ FONKSİYONLARI
DÖNÜŞTÜRME FONKSİYONLARI
İSTATİSTİKSEL FONKSİYONLAR
YARDIMCI FONKSİYONLAR
OPERATÖRLER + / = <= MOD = = > < > AND Bilgisayara VERİyi biz veririz ve bu verilerle yapacağı işlemleri de biz belirtiriz. Bilgisayar işlemleri bizim belirttiğimiz OPERATÖRler sayesinde gerçekleştirir.
OPERATÖRLER 3’E AYRILIR Operatörler; matematiksel, mantıksal ve ilişkisel operatörler olarak sınıflandırılabilir MATEMATİKSEL MANTIKSAL İLİŞKİSEL
MATEMATİKSEL OPERATÖRLER BÖLME / ÇIKARMA - 8.4 / 4 = 2.1 5.4 – 2.1 = 4.3 TOPLAMA + ÇARPMA * MOD ALMA MOD 2.3 + 4.7 = 7 2.3 * 2 = 4.6 9 MOD 3 = 0
İLİŞKİSEL OPERATÖRLER 5==5 TRUE EŞİTTİR == 6 == 8 FALSE İLİŞKİSEL OPERATÖRLER 4 < 2 FALSE KÜÇÜKTÜR < 3 < 5 TRUE
İLİŞKİSEL OPERATÖRLER FALSE 5>5 BÜYÜKTÜR > 4>2 TRUE İLİŞKİSEL OPERATÖRLER 4 <= 2 FALSE KÜÇÜK YADA EŞİTTİR <= 5 <= 5 TRUE
İLİŞKİSEL OPERATÖRLER 4>=2 TRUE BÜYÜK YADA EŞİTTİR >= 3 >= 9 FALSE İLİŞKİSEL OPERATÖRLER 2 <> 2 FALSE EŞİT DEĞİLDİR <> 3 <> 5 TRUE
MANTIKSAL OPERATÖRLER DEĞİL VE VEYA NOT NOT TRUE =FALSE AND TRUE AND TRUE =TRUE OR TRUE OR FALSE =TRUE MANTIKSAL OPERATÖRLER 3’E AYRILIR TRUE Değerini 1 FALSE Değerinin 0 olarak düşünebiliriz. Çünkü bilgisayar 2li sayı sisteminde çalıştığı için sadece 0 ve 1’leri algılar. Bizler her ne kadar kodlama yaparken harf kelime ve sayısal karakterler kullansak da Derleyici denen araçlar sayesinde makinenin anlayacağı 0 ve 1’lere dönüştürülür.
MATEMATİKSEL OPERATÖRLERDE İŞLEM ÖNCELİĞİ - ÇIKARMA + TOPLAMA / BÖLME * ÇARPMA MOD ALMA KUVVET ÜS
İLİŞKİSEL OPERATÖRLERDE İŞLEM ÖNCELİĞİ == < > <= >= <> EŞİT KÜÇÜKTÜR BÜYÜKTÜR KÜÇÜK EŞİT BÜYÜK EŞİT EŞİT DEĞİL
MANTIKSAL OPERATÖRLERDE İŞLEM ÖNCELİĞİ OR VEYA AND VE NOT DEĞİL
x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=x+y-z A | sonuc=10 B | sonuç=5 A Aşağıda x y z ve sonuc adlarında 4 adet sayısal değişken oluşturulmuştur. (Sayısal olmalarının amacı bu değişkenlerin matematiksel işleme sokulacak olmasıdır) A | sonuc=10 x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=x+y-z B | sonuç=5 A C | sonuç=15 B D | sonuç=20 C E | sonuc=5 D E CEVABI GÖR
x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=x-y*z A | sonuc=-290 B | sonuç=50 A Aşağıda x y z ve sonuc adlarında 4 adet sayısal değişken oluşturulmuştur. (Sayısal olmalarının amacı bu değişkenlerin matematiksel işleme sokulacak olmasıdır) A | sonuc=-290 x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=x-y*z B | sonuç=50 A C | sonuc=50 B D | sonuç=-290 C E | sonuc=300 D E CEVABI GÖR
x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=(x-y)*5 A | sonuc=-20 B | sonuc=20 A Aşağıda x y z ve sonuc adlarında 4 adet sayısal değişken oluşturulmuştur. (Sayısal olmalarının amacı bu değişkenlerin matematiksel işleme sokulacak olmasıdır) A | sonuc=-20 x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=(x-y)*5 B | sonuc=20 A C | sonuc=25 B D | sonuc=-25 C E | sonuc=5 D E CEVABI GÖR
Sonuc değişkeni ise mantıksal olarak tanımlanmıştır. X,y,z sayısal Sonuc değişkeni ise mantıksal olarak tanımlanmıştır. A | sonuc=5 x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=x<y B | sonuc=or A C | sonuc=and B D | sonuc=false C E | sonuc=true D E CEVABI GÖR
sonuc=x<y AND x<z X,y,z sayısal Sonuc değişkeni ise mantıksal olarak tanımlanmıştır. A | sonuc=true x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=x<y AND x<z B | sonuc=or A C | sonuc=and B D | sonuc=false C E | sonuc=45 D E CEVABI GÖR
Sonuc değişkeni ise mantıksal olarak tanımlanmıştır. X,y,z sayısal Sonuc değişkeni ise mantıksal olarak tanımlanmıştır. A | sonuc=true x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=NOT x>0 B | sonuc=NOT A C | sonuc=and B D | sonuc=false C E | sonuc=0 D E CEVABI GÖR
sonuc=x<>y OR z>20 X,y,z sayısal Sonuc değişkeni ise mantıksal olarak tanımlanmıştır. A | sonuc=false B | sonuc=true x = 10 y = 15 z = 20 sonuc=x<>y OR z>20 A C | sonuc=20 B D | sonuc=OR C E | sonuc=0 D E CEVABI GÖR
SUNUM TAMAMLANMIŞTIR