TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN İLKELERİ
Genellik ve Eşitlik Eğitim kurumları dil, ırk, cinsiyet ve din ayrımı gözetilmeksizin herkese açıktır. Eğitimde hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.
Ferdin ve Toplumun İhtiyaçları Millî eğitim hizmeti, Türk vatandaşlarının istek ve kabiliyetleri ile Türk toplumunun ihtiyaçlarına göre düzenlenir.
Yöneltme Fertler, eğitimleri süresince, ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda çeşitli programlara veya okullara yöneltilerek yetiştirilirler.
Eğitim Hakkı Temel eğitim görmek her Türk vatandaşının hakkıdır. İlköğretim kurumlarından sonraki eğitim kurumlarından vatandaşlar ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanırlar.
Fırsat ve İmkân Eşitliği Eğitimde kadın, erkek herkese fırsat ve imkân eşitliği sağlanır. Maddî imkânlardan yoksun başarılı öğrencilerin en yüksek eğitim kademelerine kadar öğrenim görmelerini sağlamak amacıyla parasız yatılılık, burs, kredi ve başka yollarla gerekli yardımlar yapılır. Özel eğitime ve korunmaya muhtaç çocukları yetiştirmek için özel tedbirler alınır.
Süreklilik Fertlerin genel ve meslekî eğitimlerinin hayat boyunca devam etmesi esastır. Gençlerin eğitimi yanında, hayata ve iş alanlarına olumlu bir şekilde uymalarına yardımcı olmak üzere, yetişkinlerin sürekli eğitimini sağlamak için gerekli tedbirleri almak da bir eğitim görevidir.
Atatürk İnkılâp ve İlkeleri ile Atatürk Milliyetçiliği Eğitim sistemimizin her derece ve türü ile ilgili ders programlarının hazırlanıp uygulanmasında ve her türlü eğitim faaliyetlerinde Atatürk İnkılâp ve İlkeleri ile Anayasada ifadesini bulmuş olan Atatürk milliyetçiliği temel olarak alınır. Millî ahlâk ve millî kültürün bozulup yozlaşmadan kendimize has şekli ile evrensel kültür içinde korunup geliştirilmesine ve öğretilmesine önem verilir. Millî birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak Türk dilinin eğitimin her kademesinde, öğretilmesine önem verilir
Demokrasi Eğitimi Güçlü ve istikrarlı, hür ve demokratik bir toplum düzeninin gerçekleşmesi ve devamı için yurttaşların sahip olmaları gereken demokrasi bilincinin ve manevi değerlere saygının, her türlü eğitim çalışmalarında öğrencilere kazandırılıp geliştirilmesine çalışır.
Lâiklik Türk millî eğitiminde lâiklik esastır. Din kültürü ve ahlâk öğretimi, ilköğretim okulları ile lise ve dengi okullarda okutulan zorunlu dersler arasında yer alır.
Bilimsellik Her derece ve türdeki ders programları ve eğitim metotlarıyla ders araç ve gereçleri, bilimsel ve teknolojik esaslara ve yeniliklere, çevre ve ülke ihtiyaçlarına göre sürekli olarak geliştirilir.
Plânlılık insan gücü istihdam ilişkileri sanayileşme Millî eğitimin gelişmesi iktisadî, sosyal ve kültürel kalkınma hedeflerine uygun olarak eğitimi, insan gücü istihdam ilişkileri dikkate alınmak suretiyle, sanayileşme ve tarımda modernleşmede gerekli teknolojik gelişmeyi sağlayacak mesleki ve teknik eğitime ağırlık verecek biçimde plânlanır ve gerçekleştirilir.
Karma Eğitim Okullarda kız ve erkek karma eğitim yapılması esastır. Ancak eğitimin türüne, imkân ve zorunluluklara göre bazı okullar yalnızca kız veya yalnızca erkek öğrencilere ayrılabilir.
Okul ile Ailenin İş Birliği Eğitim kurumlarının amaçlarının gerçekleştirilmesinde katkıda bulunmak için okul ile aile arasında iş birliği sağlanır. Bu maksatla okullarda okul-aile birlikleri kurulur.
Her Yerde Eğitim Millî eğitimin amaçları yalnız resmî ve özel eğitim kurumlarında değil, aynı zamanda evde, çevrede, iş yerlerinde, her yerde ve her fırsatta gerçekleştirilmeye çalışılır.
PROGRAM Hedeflere ulaşmak için yapılan etkinliklerin düzenlendiği süreçtir. Yapılacak bir işin bölümlerini, her bölümün yapılış sırasını, zamanını ve nasıl yapılacağını gösteren bir tasarımdır.
RESMİ OLMAYAN PROGRAMLAR PROGRAM TÜRLERİ RESMİ PROGRAMLAR EĞİTİM PROGRAMI ÖĞRETİM PROGRAMI UYGULAMADAKİ PROGRAM İHMA EDİLEN PROGRAM RESMİ OLMAYAN PROGRAMLAR EKSTRA PROGRAM ÖRTÜK PROGRAM
RESMİ PROGRAMLAR Öğrencilere kazandırılacak hedefler, bu hedefleri kazandıracak ünite ve konular, eğitim ve sınama durumları açıklanarak yazılı hale getirilmiş, Talim ve Terbiye Kurulunca onaylanarak okullara gönderilmiş programdır. Bu program ülkenin eğitim felsefesini ve eğitim politikasını yansıtır. Okulun ve öğretmenlerin ülkenin öğrencilerine kazandırması gereken eğitim beklentilerini tanımlayan programdır.
A. Eğitim Programı (Yetişek) Eğitim programı; herhangi bir eğitim kuruluşunda; Milli eğitimin amaçlarını Okulun amaçlarını Ders programlarını Ders içi ve ders dışı etkinlikleri yöntem ve teknikleri Değerlendirme etkinliklerini kapsayan bir taslaktır Eğitim programı kavramı içine; öğretim ve ders programının yanında, geziler, kurslar, belirli gün ve haftalar, sağlık, toplantılar, rehberlik etkinlikleri ile ders dışı çalışmalar girmektedir.
B. Öğretim Programı Belli bir öğretim basamağındaki çeşitli sınıf ve derslerde okutulacak konuları, bunların amaçlarını, her dersin sınıflara göre haftada kaç saat okutulacağını, öğretim yöntem ve tekniklerini gösteren kılavuzdur. Öğretim programı eğitim programı içinde ağırlık taşımakta, genellikle, belli bilgi kategorilerinin bir sistem dâhilinde düzenlenmesiyle oluşmaktadır. Örneğin, ilköğretim 8. sınıfların Matematik dersinin okulda ve okul dışındaki öğretimi ile ilgili tüm etkinliklerin düzenlendiği yapıdır.
Öğretim programı; Bir derste öğrencinin ulaşacağı hedefleri Hedeflerin kapsadığı davranışları Bu davranışları kazandırmak için düzenlenecek eğitim durumlarını Davranışların ne derece kazandırıldığını ortaya koyan sınama durumlarını kapsayan öğelerin bütünüdür. Öğretim programının kapsadığı temel öğeler; hedefler, eğitim durumları ve değerlendirmedir.
UYARI: Öğretim programı belli bilgi kategorilerinden oluşur. Eğitim programı içinde yer alan uygulamaya ağırlık veren bilgi, beceri, tutum ve davranışların planlı biçimde kazandırılmasına dönük program öğretim programıdır İlköğretimin 3. sınıfında okutulacak tüm dersler ile yapılacak olan tüm etkinlikler eğitim programıdır. İlköğretimde okutulacak olan matematik dersi içinde verilecek konuların ve etkinliklerin tümü ise öğretim
DERS PROGRAMI Öğretim programında alt başlıklardan oluşur. 1. Sınıf matematik programı gibi. Ünitelerin birleşmesi ile oluşur. Bir sınıfta işlenen üniteler ders programlarını, sınıflarda işlenen ders programları okulun öğretim programını, öğretim programları da ders dışı etkinliklerle tamamlanınca o okulun eğitim programı ortaya çıkar
1. Uygulamadaki Program Okulda öğretmen elinde hayat bulan programdır. Nelerin öğretildiği önemlidir. Okulun ve öğretmenin ne öğrettiği ve nasıl öğrettiği ile ilişkilidir. Resmi program standarttır. Uygulamadaki program okuldan okula farklılık gösterebilir. Resmi programın somut gerçekleşen ve gözlenen boyutuna uygulamadaki program denmektedir.
2. İhmal Edilen (Geçiştirilen) Program İhmal edilen program resmi programın kasıtlı, bilinçli şekilde öğretilmeyen, atlanan, eksik bırakılan, üstün körü geçiştirilen boyutunu oluşturur. Sınavda soru çıkmayan, ortalamaya katılmayan dersler, kısa vadede yarar getirmeyen duyuşsal özellikler, güzel sanatlar, estetik, yaratıcılık, vb. gibi program boyutları çeşitli nedenlerle ihmal edilebilir. Resmi programın bazı boyutlarının atlanmasında okulun imkânları da etkilidir. Deney yapacak yeri ve malzemesi olmayan bir okulda Fen Bilgisi dersleri geçiştirilebilir.
II. Resmi Olmayan Programlar A. Örtük Program Ders dışı etkinlikleri de içeren programdır. Örtük program, formal programda belirlenen amaç ve etkinliklerin dışında öğrenme-öğretme süreci içerisinde ihtiyaçlara göre ortaya çıkan bilgi, etkinlik, düşünce ve değerleri kapsar. Sosyal değerlerin öğrencilere kazandırılmasında önemlidir.
ÖRTÜK PROGRAMIN OKUL VE SINIF İKLİMİ OLARAK İKİ TEMEL BOYUTU VARDIR. Okul İklimi: okulun fiziki özelliklerini, formasını, renklerini, bilgisayar ve kitaplık imkânlarını, okul kurallarını, okulun beklentilerini, okulda bulunanların birbiriyle ilişkilerinin ortaya çıkardığı durumları kapsar. Ayrıca okulun düzenlediği sosyal, kültürel, sportif ve bilimsel etkinlikler, okul takımlarını, turnuvaları da bu boyutta değerlendirebiliriz. Sınıf İklimi: Sınıfın ısısı, rengi, oturma düzeni, büyüklüğü, sınıf kurallarının uygulanma biçimi, öğretmenin özellikleri, öğretmenin beklentileri, öğrencilerin özellikleri, ölçme değerlendirme işlemlerinin uygulanış ı ve sınıftaki iletişim biçimi bu boyutta ele alınabilir.
KPSS 2009 Öğretmenler genellikle söz dinleyen ve kurallara uygun davranan öğrencilere sempati duyarlar. Yapılan araştırmalar, öğretmenlerin tepkilerinin, öğrencilerin derslerdeki başarısızlıklarından çok, kurallara uymamalarına yönelik olduğunu ortaya koymaktadır. Öğrencilere bu konuda bir açıklama yapılmasa da onlar, kurallara uygun davrandıklarında bunun basarı olasılığını etkileyebileceğini, sınavda doğru yanıtlar vermeseler de iyi not alabileceklerini düşünürler. Bu durumda, kurallara karsı çıktıklarında cezalandırılabileceklerini ya da öğretmenleri tarafından dışlanabileceklerini öğrenirler. Bu öğrenmeler aşağıdakilerden hangisinin kapsamında ortaya çıkar? A) Türk millî eğitiminin amaçları B) Uygulanan program C) Büyüklerin önerileri D) İhmal edilen program E) Örtük program
B. Ekstra Program Resmi programın dışındaki planlı sosyal, kültürel, sportif ve sanatsal etkinliklerdir. Diğer programların kapsamına girmeyen okul korosu, okul bandosu, orkestrası, drama etkinlikleri, eğitici kulüp çalışmaları, atölye çalışmaları, konferanslar, vb. çalışmalardan oluşur. Bu etkinlikler resmi program dışında yer alır. Ancak planlıdır. katılımlar seçmeli ve gönüllüdür.