KORİYON VİLLÜS BİOPSİSİ Doç. Dr. Başak Baksu
SUNUM AKIŞI Anatomi ve terminoloji Koriyon villüs biyopsisi: Nedir? Kimlere önerilir? Riskleri nelerdir? İşlem sonrası nelere dikkat etmeli? Kararı nasıl almalı? Nasıl uygulanır? Sonuçlar ne zaman çıkar? Sonuçunda sorun varsa nasıl yol alınır?
FETUS ve EKLERİ Fetus Göbek kordonu Koriyon Plasenta Rahim Yolk kesesi Amniyon
PLASENTA Koriyon Amniyon Göbek kordonu Fetal yüz Plasenta Maternal yüz Anne atar-damar Anne toplar-damar Rahim duvarı
Koriyonik villüs Plasenta Fetus KORİYONİK VİLLÜS
KORİYON VİLLÜS BİOPSİSİ NEDİR ? Koriyon villüs biopsisi, prenatal tanı yöntemidir. 10-13. gebelik haftalarında yapılır. Bebekte genetik hastalık ve kromozom anomali tanısı için başvurulan bir yöntemdir. Erken tanı ve daha fazla inceleme örneği sağlaması avantajıdır. Bebeğin eşinden (plasenta) bir parça doku (koriyonik vilüs) alındığından, düşük riski, diğer prenatal tanı yöntemlerine göre daha fazladır.
KİMLERE ÖNERİLİR ? Prenatal tarama test sonuçları pozitif Önceki gebelikte kromozom bozukluğu İleri anne yaşı Siz veya partneriniz bilinen bir genetik hastalık için taşıyıcı Siz veya partnerinizin ailesinde bilinen bir genetik hastalık öyküsü
RİSKLERİ NEDİR ? Düşük: %1 Enfeksiyon: Çok nadir. Uzuv şekil bozukluğu: ? < 10 hafta uygulamalarda
NELERE DİKKAT EDİLMELİ ? İşlem sonrası kendinizi zorlamamalısınız. Mümkünse eve arabayla başkası sizi götürsün. İlişki, bir hafta yasak. Karın içi basıncını arttıracak, zorlayıcı, yorucu aktiviteler 3 gün yasak. Uçak yolculuğu riskli değil. Ancak, bir sorunda eve yakın olmak tercih edilir. Hafif kramp tarzı kasık ağrısı, ilk 1-2 gün normal Kasık ağrısı Kanama Su gelişi >38oC ateş Acil başvuru
NASIL KARAR VERECEĞİM ? Bir doğru karar’ yoktur. Her çift için kabul edilebilir riskler farklıdır. Aynı durum karşısında farklı çiftler farklı karar alabilir. Bazı çift, gebelik yönetimi değişmeyecekse, düşük riskinden dolayı işlemi istemez. Bazı durumlar gebelikte tedavi edilebilir. Bunları saptamak için koriyonik villüs biopsisi tercih edilebilir.
NASIL KARAR VERECEĞİM ? Bazı çiftler Down sendromu varlığında gebeliğe devam kararı alsa da kesin sonucu bilmek istediklerinden tanısal işlem yaptırır, çünkü sonuça göre yaşamlarını düzenleyecek, psikolojik olarak kendilerini hazırlayacak, gereğinde belli bir merkezde doğum planlayacaktır. Kimi çift olumsuz sonuç durumunda kesin olarak gebeliğin devamını istemez. Kimi çift ise nasıl karar vereceğini bilmese bile işlemi kabul eder.
NASIL KARAR VERECEĞİM ? Tüm gebelere hem tarama hem de tanısal testler seçenek olarak sunulmalıdır. Doktorunuzla bu yaklaşımların artılarını, eksilerini tartışmalısınız. Sonuçta, kararı verecek olan sizsiniz. Çoğu kişi önce tarama testini yaptırır. Sonuca göre hareket eder. Kimi gebe hiçbir şey yaptırmaz. Kimi gebe direk tanı testi ister. Bu grup, yüksek riskli olduğunu bilir. Bebeğin durumu ile ilgili mümkün olan herşeyi önceden öğrenmek ister. Tarama test sonucu riskli çıkarsa, gebelik haftasına göre hangi tanı testinin yapılabileceği, işlemlerin artı-eksilerini, düşük riskini doktorunuzla değerlendirirerek karar vermelisiniz.
NASIL UYGULANIR ? Poliklinik şartlarında yapılır. Mesanenin dolu olması istenir. Sırtüstü yatar pozisyonda ultrason ile bebeğin gebelik haftası ve plasenta yerleşimi saptanır. Ultrasonla eşliğinde uygun iğne ile plasentaya ulaşılır. Özel bir düzenekle negatif basınç ile plasental doku alınır. İşlem karından (transabdominal) veya rahim ağzından (transservikal) uygulanabilir.
TRANSABDOMİNAL YÖNTEM Sıklıkla lokal anestezi iğnenin geçiş yerine uygulanır. Karın cildi antiseptikle temizlenir. Özel, uzun, ince bir iğne ile karın ön duvarı ve rahim duvarı geçilir. Bu sırada önce batma hissi, sonra kramp hissedilebilir. Şırınga ile plasental doku negatif basınç uygulanarak alınır. İğne çıkarılarak işleme son verilir. İğne Ultrason Plasenta
TRANSSERVİKAL YÖNTEM Ülkemiz pratiğinde pek uygulanmaz. Ultrason Vajinal spekulum Kateter Fetus Koriyonik villus Ülkemiz pratiğinde pek uygulanmaz.
SONUÇLAR NE ZAMAN ÇIKAR ? 1-2 haftada sonuçlar çıkar. 46 çift kromozom ve eşey kromozomları yapı ve sayı açısından incelenir. %1 ‘plasental mozaizm’ nedeniyle yalancı pozitif sonuç çıkar. Amniosentez ile bebeğin genetik yapısı aydınlatılmalıdır. Negatif basınçlı şırınga Fetus Plasenta Fetal hücreler Koriyonik villüs Kartotip
SORUN VARSA NASIL YOL ALINIR ? Genetik danışmalık alınır. Durumla ilgili daha fazla bilgi alınarak seçenekleriniz konuşulur. Kararınız ne olursa olsun psikolojik danışmanlık almanızda fayda vardır.