5.Konu: Kimyasal Tepkimeler

Içindekiler… 1-6.Sınıf Hatırlatma-Fiziksel ve Kimyasal Değişimler 2-Kimyasal Tepkime 3-Kimyasal Tepkime Atomları Yok Etmez 4-Kimyasal Tepkime Atom Sayısını Korur 5-Kimyasal Tepkime Özellikleri 6-Kimyasal Tepkime Denkleşmesi 7-Kimyasal Tepkime Türleri

6.Sınıfı Hatırlama… Maddelerin yapısında meydana gelen değişmeler fiziksel ve kimyasal değişim olmak üzere ikiye ayrılır. Kimyasal değişim, kimyasal tepkimeler sonucu oluşur.

Fiziksel Değişim… Fiziksel değişim; maddenin dış görünüşünde olup iç yapısında bozulmayan taneciklerdir. Fiziksel değişim sonucunda yeni bir özellikte madde oluşmaz. Kâğıdın yırtılması, etin kıyma haline gelmesi, mumun erimesi fiziksel değişime örnektir.

Kimyasal Değişim… Kimyasal değişim; maddenin iç yapısında meydana gelen değişmelerdir. Kimyasal değişim sonucunda yeni bir özellikte madde oluşur. Gaz çıkışı, ısı ve ışık yayılımı, renk değişimi kimyasal değişimin olduğunun göstergesidir. Kağıdın yanması, etin pişmesi, mumun yanması kimyasal değişimlere örnektir.

Kimyasal Tepkime… Element ya da bileşiklerin kimyasal değişime uğrayarak yeni maddeler oluşturmasına kimyasal tepkime denir. Kimyasal tepkimeye uğrayacak atomlar arasındaki bağlar kopar ve farklı atomlar arasında yeni bağlar oluşur. Kısaca; Atomlar Arasındaki Kimyasal Bağların Kopup Yeni Atomlar Arasında Bağlar Oluşmasına Denir.

Kimyasal Tepkime… Tepkimeye Giren Maddelerin Zamanla Kütlesi Azalabilir yada Artabilir. Ve Molekül Sayısı Değişebilir. Kimyasal Tepkimede : Isı Çıkışı Işık Çıkışı Gaz Çıkışı Renk Değişimi Tat Değişimi Çökelme gibi olayları gözlemleyebiliriz.

Kimyasal Tepkimede Atomlar Yok Olmaz… Kimyasal tepkime modelini incelersel girenlerden kırmızı renk top farklı iki atomu temsil ediyor.Eğer kimyasal tepkimede yeni atom oluşsaydı ürünlerde mavi ve kırmızıdan farklı renkte toplar olmalıydı Burada yeni ürün bağ kırılımı ve bağ oluşumu sayesinde aynı atomlar elde edilmiştir. Kırmızı ve Mavi renk toplar atomları temsil eder.

Kimyasal Tepkimelerde Atom Sayısı Korunur… Kimyasal tepkime modelini incelersek hem girenlerde 2 kırmızı top var hem ürünlerde 2 kırmızı top var.Girenlerde 4 mavi top var, ürünlerde 4 mavi top var. Dolayısıyla kimyasal tepkimelerde atom ve toplam elektron sayısı korunur.

Kimyasal Tepkimelerde Atom Sayısı Korunur… Peki Kütlenin Korunması Nasıl Oluyor… Örneğin ; 4 Gram Hidrojeni 32 Gram Oksijenle Tepkime’ye Girdirtirsek 36 Gramlık Bir Su Oluşmuş Olur Dolayısıyla Kütle Korunmuş Olur.

Kimyasal Tepkime Özellikleri… KİMYASAL TEPKİMENİN ÖZELLİKLERİ Atom türü ve sayısı değişmez. Toplam kütle değişmez. Toplam yük ve proton, nötron, elektron sayısı korunur. Fiziksel özellikleri değişebilir. Molekül sayısı değişebilir.

Kimyasal Tepkimede Değişmeyen Özellikler… Toplam Atom Sayısı Atom Cinsi Toplam Kütle Toplam Proton Sayısı Toplam Nötron Sayısı Toplam Elektron Sayısı Çekirdek Yapısı** Gibi Özellikler Değişmez.

Kimyasal Tepkimelerin Denkleştirilmesi… Kimyasal tepkimeler denkleştirilirken şu işlemler sırayla yapılmalıdır: 1. Tepkimeye girenlerin ve oluşan ürünlerin formülleri doğru yazılmalıdır. 2. Denklemin her iki yanındaki atom sayısı eşit olmalıdır. 3. Denklemde en çok atom içeren bileşiğe göre diğerlerine katsayı konulur. 4. Denkleştirirken H2 ve O2 en son denkleştirilir. 5. Element moleküllerinin önüne rasyonel sayı gelebilir.

Reaksiyon Oku Denir.

 Kimyasal tepkimenin gösteriminde “girenler” ve “ürünler” kısmı ve tepkimenin yönünü gösteren “ok işareti” bulunur.

Yukarıdaki kimyasal tepkimede: Girenlerde: 3 tane Karbon(C) 8 tane Hidrojen (H) 10 tane Oksijen (O)

Örneğin… 3 tane Karbon (C) 6 tane Oksijen (O) 8 tane Hidrojen (H)

Uyarı… Asit-baz tepkimelerinde oluşan tuzları, sofra tuzu ile karıştırmamak gerekir. Tuzlar, doğada çok fazla çeşidi bulunan bir kimyasal bileşik türüdür. Sofra tuzu olarak bildiğimiz sodyum klorür ise bir tuz çeşididir.

Kimyasal Tepkime Türleri… 1.YANMA TEPKİMELERİ Yanıcı bir maddenin yakıcı bir gaz olan oksijenle tepkimeye girerek ortama ısı verdiği tepkimelerdir. Ortama verilen bu ısı ile yemek pişirmede, ısıtmada, motorlu araçların çalışmasında kullanılır. Yanma tepkimenin olabilmesi için: Yakıcı madde (Oksijen gazı) Yanıcı madde Tutuşma sıcaklığının olması gerekir.

Kimyasal Tepkime Türleri… Hızlı yanma: Yanma sırasında alevin oluştuğu ve hızlı olan tepkimelerdir. Kömürün, kâğıdın, odunun yanması hızlı yanma örnektir. Yavaş yanma: Yanma sırasında alevin oluşmadığı ve yavaş olan tepkimelerdir. Demirin paslanması, yaprağın çürümesi, solunum olayı yavaş yanmadır. Oksijen gazıyla tepkimeye girmeyen maddeler yanıcı madde değildir. Bu tür maddeler yangın söndürücü olarak kullanılır. Bir maddenin yangın söndürücü olabilmesi için yanmaması ve havadan daha yoğun olması gerekir.

Kimyasal Tepkime Türleri… 2. Nötralleşme (Nötrleşme) Tepkimeleri: Asit – baz tepkimelerine nötrleşme tepkimesi denir. Bu tepkime sonucunda su ve tuz oluşur.

Kimyasal Tepkimede Kütle Korunurmu… Şeker (C6H12O6) bir bileşiktir. Isıtıldıkça yapısında bulunan karbon, hidrojen ve oksijen atomları arasındaki bağlar kopar ve yeni bağlar oluşur. Böylece şeker molekülleri kimyasal değişime uğrar. Sonuçta kapta karbondioksit gazı ve su buharı oluşurken şeker kömürleşir. Ancak tüm bu kimyasal değişimler sırasında atom sayısı korunur. Yani tepkimeye giren kaç tane karbon, hidrojen ve oksijen atomu varsa, tepkime sonunda da o kadar sayıda ve çeşitte atom bulunur. Bu yüzden toplam kütle değişmez.

Son… İzlediğiniz İçin Teşekkürler Hazırlayan: Mustafacan Aslan Konu: Kimyasal Tepkime Kaynaklar: http://www.fenbilim.net/2016/12/8-sinif-turkiyede-kimya-endustrisi.html