CEMAL SÜREYA INCELEME Yağız Fırat BORAN 12-D

YAŞAMINDAN KESİTLER Asıl adı Cemalettin Seber. Cemal Süreyya soyadındaki bir diğer “y” harfini arkadaşıyla girdiği iddia sonrası sildirtti. Erzincan’da doğdu. Kürt veya Zaza asıllı olduğu söylenmektedir.

YAŞAMINDAN KESİTLER Haydarpaşa Lisesi'nden mezun olup Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi maliye ve iktisat bölümü'nü bitirdi. Danışmanlık, çevirmenlik ve devlet kurumlarında memurluklar yaptı. Zuhal Hanım ile evlenmiştir, bir çocukları olmuştur ve kısa süre sonra ayrılmışlardır. Üç evlilik yaşamıştır. Sigara ve alkol bağımlılığı hat safhadadır. Yaşamının sonlarında da mutsuz bir şekilde yaşar ve 1990’da vefat eder.

CEMAL SÜREYA VE SANATI Henüz ortaokul yıllarında edebiyata merak salan Cemal Süreya günbegün bu merakını daha da ilerletip üniversite yıllarında çeşitli gazetelerde yazılar yazmaya başlar. Bu dönemde 1. Yeni Şiiri ile ilgilenen Cemal Süreya adını tam olarak “Gül” şiiri ile edebiyat camiasına duyurur.

GÜL ŞİİRİ

Oğlu Memo ve Cemal süreya arkadaşlarıyla rakı masasında iken.

CEMAL SÜREYA VE SANATI Edebiyatımızın temel taşlarından biri olan Cemal Süreya’’nın kuşkusuz sanat yaşamı boyunca en çok dikkat çeken yönü çocuk edebiyatı ile bağıdır. “Çocukça” adında bir dergide “Aritmetik Kuşlar Pekiyi” diye adlandırdığı köşesinde çocuklar için müthiş bir duyarlılık ile yazılar kaleme alır. İkinci Yeni hareketinde bir süre yer alan Cemal Süreya’nın şiiri tam olarak 2. Yeni ile bağdaşmamaktadır. Esasen Cemal Süreya’nın konuşma dilini şiirde kullanması daha çok bir süre ilgilendiği Garip akımına benzemektedir.

CEMAL SÜREYA VE SANATI Cemal Süreya, daha çok kendi akımını kendisi yaratarak kendine özgü bir şairlik örneği göstermiştir. Şiirlerinin yanı sıra denemeler, tenkit yazıları, şiir ve düz yazı tercümeleri, çocuk kitabı, günce ve derlemesi bulunmaktadır.

2. YENİ EDEBİYATI HAKKINDA Garipçiler’e ve 1940 Toplumcu Gerçekçi Kuşağı’na tepki olarak doğmuştur. Türk şiirinde değişik imge, çağrışım ve soyutlamalarla yeni bir söyleyiş bulma amacında olan bir akımdır.

2. YENİ EDEBİYATI HAKKINDA Özellikleri; “Şiir için şiir” anlayışıyla hareket etmişler; erdem, ahlak, toplum ve gerçek gibi konuların şiirin dışında tutulması gerektiğini savunmuşlardır. Eşya, görünüm ve insanı gerçeküstücülükten daha aşırı bir soyutlama ile anlatmayı amaç edinmişlerdir. Onlara göre şiirde ahenk, ölçü ve uyakla değil; musiki ve anlatım zenginliği ile sağlanmalıdır.

CEMAL SÜREYA VE 2. YENİ EDEBİYATI İkinci Yeni'nin doğuşunu sağlayan kitap ise Cemal Süreya'nın Üvercinka'sıdır. İkinci Yeniciler için önce biçim gelir. Cemal Süreya “Biçimi önemsiyoruz, bunu da gerekli görüyoruz.” der.  İlk şiirlerinde biçim kaygısı ağır basar. Eski şiirle bağını sesten çok imge yoluyla kurar ve çağrışımlardan yararlanır.  Şiiri ince buluşların,  duygulanımların,  yaşanan gerçekliğin kendine özgü bir söyleyişin toplamıdır. 

CEMAL SÜREYA ŞİİRLERİNDEN KAHVALTI Yemek yemek üstüne ne düsünürsünüz bilmem Ama kahvaltının mutlulukla bir ilgisi olmalı

CEMAL SÜREYA ŞİİRLERİNDEN 8.10 VAPURU Sesinde ne var biliyor musun Ev dağınıklığı var İki de bir elini başına götürüp Rüzgarda dağılan yalnızlığını Düzeltiyorsun Sesinde ne var biliyor musun  Söylemediğin sözcükler var Küçücük şeyler belki Ama günün bu saatinde Anıt gibi dururlar Sesinde ne var biliyor musun Söylenmemiş sözcükler var Sesinde ne var biliyor musun Bir bahçenin ortası var Mavi ipek kış çiçeği Sigara içmek için  Üst kata çıkıyorsun Sesinde ne var biliyor musun Uykusuz Türkçe var İşinden memnun değilsin Bu kenti sevmiyorsun Bir adam gazetesini katlar Sesinde ne var biliyor musun  Eski öpüşler var Banyonun buzlu camı Birkaç gün görünmedin Okul şarkıları var