egitimzili.com 3. SINIF FEN BİLİMLERİ 3. ÜNİTE: MADDEYİ TANIYALIM SUNUSU Hazırlayan: Mehmet ULUSAL

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Güneş , bulut, ağaç, insan, hayvan gibi çevremizdeki canlı ve cansız bütün varlıklara madde denir. Maddeler birbirinden farklı özelliklere sahiptir. Maddelerin farklı özelliklerini dokunarak, işiterek ve tadarak, fark ederiz.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Duyu organlarımızı kullanarak maddeleri, sertlik-yumuşaklık, esneklik, kırılganlık, renk, koku, tat ve pürüzlü-pürüzsüz olmalarına göre niteleyebiliriz.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Sertlik-Yumuşaklık: Cam, taş, odun, tuğla gibi maddeler sert maddelerdir. Sünger, yün, pamuk gibi maddeler ise yumuşak maddelerdir.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Sertlik-Yumuşaklık: Maddelerin sert mi yumuşak mı olduğunu olduğunu dokunarak anlarız. Sert maddelerin şeklini değiştirmek zordur. Fakat yumuşak maddelerin şeklini kolayca değiştirebiliriz. Örneğin sünger gibi maddeyi rahatlıkla katlayabiliriz.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Bazı Sert Maddeler Bazı Yumuşak Maddeler

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Esneklik: Balon, yay, sünger, lastik, top gibi çevremizde gördüğümüz maddeler esnek maddelerdir. Esnek maddeler uyguladığımız kuvvetle şekil değiştirir, sonra tekrar eski haline döner. Yayı balonu çekip bükebiliriz. Bırakınca eski şekline döner. Maddelerin esnek olduğunu dokunarak anlarız.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Bazı Esnek Maddeler:

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Kırılganlık: Yumurta, bisküvi, ampul gibi düştüğünde veya darbe aldığında kolaylıkla kırılan, parçalanan maddelere kırılgan madde denir. Kırılgan maddeler, yumuşak esnek olmaz, sert ve ince olur. Maddelerin kırılgan olup olmadığını dokunarak veya görerek anlayabiliriz.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Bazı Kırılganlık Özelliği Gösteren Maddeler:

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Renk: Renk, maddeleri temel özelliklerinden biridir. Maddelerin rengini gözümüzle görürüz. Maddeleri renklerine göre ayırabiliriz. Fakat renkler maddenin ne olduğu hakkında sağlam bilgi vermez. Örneğin renkleri aynı olan maddelerden biri faydalı iken diğeri zehirli olabilir.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Koku: Çevremizde bir çok maddenin kendine özel kokusu vardır. Maddelerin kokusunu burnumuzla alırız. Soğanı, limonu, gülü kokusundan tanıyabiliriz. Bazı maddelerin kokusu bize zarar verebilir. Tanımadığımız maddeleri koklamamalıyız.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Tat: Maddelerin tatlarını dilimizle tadarak öğreniriz. Limon, biner, şeker, tuz gibi maddelerin kendine has bir tadı vardır.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Pürüzlü – Pürüzsüz: Yüzeyinde girinti ve çıkıntı olmayan yüzeyi düz olan maddelere pürüzsüz madde denir. Örneğin ayna, Yüzeyinde girinti ve çıkıntı olan yüzeyi düz olmayan maddelere pürüzlü madde denir. Örnek: Timsah derisi, Bir maddenin pürüzlü veya pürüzsüz olduğunu görerek veya dokunarak öğrenebiliriz.

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Pürüzsüz Pürüzlü

ZARARLI MADDELERDEN UZAK DURMAK Çevremizde bir çok madde görürüz. Özellikle banyo, depo ve laboratuar gibi ortamlarda bilmediğimiz çok madde bulunur. Bu maddeleri tanımak için koklamak, tatmak veya elimizle dokunmak tehlikeli olabilir. Bundan dolayı bilmediğimiz maddelere dokun mamalı, tadına bakmamalı ve koklamamalıyız.

ZARARLI MADDELERDEN UZAK DURMAK Görünüşleri aynı olan maddeler farklı ve zararlı olabilir. Şeker gibi olan her küçük renkli maddeleri şeker sanıp yememeliyiz. Aksi takdirde zarar görebiliriz. Vücudumuza zarar verebilecek maddelerin üzerindeki uyarıcı yazıları okuyalım ve resimlere bakalım. Maddelerin üzerindeki uyarı amaçlı resimleri ve sembolleri öğrenelim

GÜVENLİK TEDBİRİ AL VE SORUMLULUK ÜSTLEN Bireysel ve grup halinde çalışırken gerekli tedbirleri almalıyız. Zararlı maddelere dokunan, tadına bakan ve koklayan arkadaşlarımızı uyarmalıyız. Kendi başımıza laboratuarda veya sınıfta deney araç gereçleriyle oynamamalıyız, öğretmenimizden izinsiz onları almamalıyız. Laboratuarda deney yaparken, maddelerin verebileceği zararlara karşı eldiven, gözlük, maske ve önlük kullanmalıyız. Kesici ve sivri uçlu aletleri ve orta yerde bırakmamalıyız.

MADDENİN HALLERİ Katı: Belirli bir şekli olan maddelere katı madde diyoruz. Çevremizde binlerce katı madde vardır. Örneğin; insanlar, hayvanlar, ağaçlar, çiçekler, taşlar, katı maddedir.

KATI MADDELER

MADDENİN HALLERİ Sıvı: Belirli bir şekli olmayan içine konan kabın şeklini alan maddelere sıvı madde denir. Çevremizde ; Su, ayran, süt, şurup , şampuan gibi bir çok madde görürüz. Sıvı maddeler akışkan olduğu için belirli bir şekli yoktur.

SIVI MADDELER

MADDENİN HALLERİ Gaz: Belli şekli olmayan, bulundukları ortamın her tarafına uçarak yayılan maddelere gaz madde denir. Doğalgaz, hava, duman, buhar gibi maddeler gaz halindeki maddelerdir. Suyun gaz haline buhar denir.

GAZ MADDELER

Mehmet ULUSAL Bölme Öğretmen Hüseyin Cahit İlkokulu EGİTİMZİLİ.COM Mehmet ULUSAL Bölme Öğretmen Hüseyin Cahit İlkokulu