Bu bölümün kapsamında şu soruların yanıtlarını vermiş olacağız. Bölüm 1 Fizik ve Ölçme Fizik gibi temel bilimlerle ilgilenilen alanlarda ortak bir dile ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle de tüm dünyada kabul gören ölçme sistemini kullanmak yaralı olacaktır. Bu bölümün kapsamında şu soruların yanıtlarını vermiş olacağız. Temel büyüklükler nelerdir? Ölçme sistemleri denildiğinde ne anlamalıyız? Boyut ve birim kavramları nedir?

Temel Büyüklükler Temel Büyüklükler Fiziğin Mekanik Konusunu kapsayacak şekilde üç temel büyüklükten söz edebiliriz. UZUNLUK (lenght) [L] KÜTLE (mass) [M] ZAMAN (time) [T] Mekanik konusunda karşılaşacağımız kuvvet, ivme, hız, momentum, enerji, iş ….gibi tüm nicelikler bu temel büyüklükler cinsinden verilebilirler. Mekanik konusunda karşılaşacağımız kuvvet, ivme, hız, momentum, enerji, iş ….gibi tüm nicelikler bu temel büyüklükler cinsinden verilebilirler.

temel büyüklükleri birimleri cinsinden verilir. Birim Sistemleri Temel niceliklerin büyüklüklerini ölçmede kullanılan birim sisteminin belli bir standarda bağlı olması farklı dilleri konuşan insanların anlaşabilmeleri için önemlidir. Uluslar arası bilim kurulunca kabul gören ve genel olarak kullanılan birim sistemi SI-uluslar arası sistemidir. Bu birim sisteminde Uzunluk-metre Kütle-kilogram Zaman-saniye temel büyüklükleri birimleri cinsinden verilir. Diğer birim sistemleri CGS-(santimetre-gram-saniye) ve MKS-(metre-kilogram-saniye) de kullanılan diğer sistemlerdir. Diğer Temel Büyüklükler ve SI sisteminde birimleri Işık Şiddeti (kandil) Elektrik Akımı (amper) Madde miktarı (mol) Sıcaklık (Kelvin) Manyetik Alan (gauss) Elektrik Yükü (coulomb) Şeklinde çoğaltılabilir.

BOYUT ANALİZİ Birim ve boyut sıkça karıştırılan iki kavramdır. Boyut: bir niceliğin fiziksel doğasını gösteriri. Örnek: cetvelin uzunluğu gösterir [L], Birim: bir niceliğin fiziksel büyüklüğünü gösterir. Örnek cetvelin boyu 1.00metre İlgilenilen bir niceliğin boyutu hakkında fikir sahibi olunması önemlidir. Çünkü bu niceliklerle matematiksel işlemler yapılırken belli başlı kurallara uymak gerekir. a) boyutu kütle olan bir büyüklük ile boyutu uzunluk olan bir nicelik birbirleri ile toplanamaz veya birbirlerinden çıkartılamaz. Zaten böyle bir işlemin FİZİK te bir anlamı da yoktur. Bu ifadeyi daha anlaşılır kılmak için ‘ELMALARLA ARMUTLARI toplayamazsınız’ deriz. b) fiziksel büyüklüklerin yer aldığı matematiksel bir eşitliğin doğru olabilmesi için ifadenin sağ ve sol taraflarının boyutlarının aynı boyutta olması gereklidir. Örneğin 5kg=30metre eşitliğinde [M]=[L] olacak şekilde kütlenin uzunluk cinsinden ifade edilebileceği şeklinde bir anlam çıkar ki bu açıkça hatalı bir durumdur. Tüm bunlar gösteriyor ki yapılan bir bilimsel çalışmada elde edilen bir ifadenin doğru olabilmesi için yukarda verilen koşullar sağlanmalıdır. Dolayısı ile bir bağıntının doğruluğunu test etmenin ilk yolu BOYUT ANALİZİ yapmak olacaktır.

10’un üslerinin özel gösterimleri ve ön ekleri fizik ile ilgileniliyorsa bilinmesi gereken kavramlardır. (Kitabınızda Tablo1.4) En çok kullanılanlar ve Fizik İle uğraşanların özellikle bilmesi gereken kısaltmalar;