ORGANİK GÜBRE MEVZUATI VE TAVUK GÜBRESİNİN BİTKİSEL ÜRETİMDE KULLANIM İMKANLARI BÜGEM Yaşar ORHAN yasar.orhan@tarim .gov.tr

Tohumun çimlenmesinden olgunluk devresinin sonuna kadar, bitki tarafından topraktan veya bitkinin toprak üstü organları tarafından alınabilen organik veya inorganik tabiatlı olan ve asıl amacı bitkiyi direkt yada dolaylı olarak beslemek olan maddelere gübre denir.

Organik Gübreler. İnorganik (Kimyevi) Gübreler.

Ülkemiz Gübre Mevzuatları 3 ayrı Yönetmelikle düzenlenmiştir. 1- Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelik 27.03.2002 tarih ve 24708 sayılı Resmi Gazetede 2- Kimyevi Gübre Denetim Yönetmeliği ise 25.04.2002 tarih ve 24736 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. 3- Tarımda kullanılan organik, organomineral, gübreler ve toprak düzenleyiciler ile mikrobiyal, enzim içerikli ve organik kaynaklı diğer ürünlerin üretimi, ithalatı, ihracatı ve piyasaya arzına dair yönetmelik

A) Birincil(tek) bitki besin maddeli gübreler B)Kompoze Gübreler C)İnorganik Sıvı Gübreler D)İnorganik İkincil Bitki Besin Maddeli Gübreler E)Mikro Bitki Besin Maddeli Gübreler. F)Nitrifikasyon İnhibitörlü Gübreler G)Kireçleme Materyalleri

Organik Gübreler Organomineral Gübreler Organik Kaynaklı Diğer Ürünler Toprak Düzenleyiciler Mikrobiyal Gübreler Enzim Katkılı Ürünler

Kanatlı Hayvan Gübresi (Katı veya Sıvı) Kümes hayvanlarının altlıklı veya altlıksız dışkılarının aerobik kompostlaştırılması ve neminin uzaklaştırılması ve/veya azaltılması sonucu elde edilen ürün. olarak tanımlanmaktadır

Son yıllarda artan beyaz et tüketimiyle birlikte Ülkemizde tavuk kümesleri sayısında ve kümeslerden elde edilen tavuk dışkıları miktarlarında da büyük bir artış gözlenmekte ancak bu artış organik maddece çok fakir olan Ülke topraklarımız için bir avantaja dönüştürülememektedir.

Tavuk gübresi organik madde içeriği, Azot ve fosfor gibi bitki besin maddesi muhtevası yönüyle de değerli bir kaynaktır. -Organik madde toprakların fiziksel ve kimyasal özelliklerini iyileştirmenin yanında içerdiği bitki besin elementleri ve toprak mikro organizmalarına enerji kaynağı olma özelliği ile bitkisel üretim için olmazsa olmazlardandır.

Tarım topraklarının organik madde gereksinimlerini karşılama konusunda tavuk dışkılarından kompostlanarak elde edilen organik formdaki gübrelerden faydalanmak hem tavuk dışkısının bertaraf edilmesi hem de topraklarımızın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerininin iyileştirilmesi açısından son derece önemlidir.

-Sektör özellikle etlik piliç üretenler hastalık korkusuyla dışkıdan bir an önce kurtulmaya ve işletmeden uzaklaştırmaya çalışıyor. -Sektör biz gübreci değiliz diye düşünüyor ve gübreye dönüştürmek için çaba göstermiyor. - Gübreleme amacıyla kullanılan kısmın hemen hemen tamamına yakınında kompostlaştırma işlemi yapılmıyor.

-Koku problemi nedeniyle bayiiler tavuk gübresine sıcak bakmıyor -Koku problemi nedeniyle bayiiler tavuk gübresine sıcak bakmıyor. -Tavuk gübresinin kullanımı üzerinde yeterince çalışma yapılmıyor. -Gübrenin büyük bir başarı hikayesi ne yazıkki bulunmuyor. -Her zaman için üst gübresi olarak düşünülüyor ve pelet yapılarak yüzeye atılıyor buda toprağa karışmasına ve daha fazla faydalı olmasına engel oluyor.

-Taban gübresi olarak düşünülüp fosforla çeşitli kombinasyonlarının yapılarak organomineral gübre olarak kullanılması yönünde çalışmalar yapılması gerekiyor. -Yeterli gübre tesisi bulunmuyor. -Sektör tarafından Bakanlığa yeterli veri ulaştırılmıyor.

TEŞEKKÜRLER