ÇOCUK EDEBİYATINDA TÜRLER Prof. Dr. Aynur BÜTÜN AYHAN Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü

BU DERSTE HEDEFLENEN KAZANIMLAR Çocuk edebiyatı türlerini sıralayarak örnek gösterir. Çocuk kitaplarının iç yapı ve dış yapı özelliklerini sıralar.

Çocuk Edebiyatında Türler Masallar Fabllar Destanlar Efsaneler Fıkralar Bilmeceler Tekerlemeler Biyografiler Bilimsel Buluşları-Fen ve Doğa Olaylarını Anlatan Eserler Şiirler Çocuk Gazete ve Dergileri Çizgi Roman

Masallar Masal genellikle halkın yarattığı, ağızdan ağıza, kuşaktan kuşağa sürüp gelen, çoğunlukla insanların ve tanrıların başından geçen , olağandışı olayları anlatan öyküler olarak tanımlanmaktadır.

Masallar; Yazarı belli olmayan, Milletin kültürünü yansıtan, Miş’li geçmiş zamanla, şimdiki zaman ve geniş zamanla anlatılan, Hayal ürünü, Yalın bir konuşma diliyle aktarılmış sözlü eserlerdir.

Masalların Temel Nitelikleri Masallar bir kültürün ortak ürünüdür Geleneksel masallarda yöre özellikleri, yer isimleri, gerçek kişilere ait belirleyici özellikler bulunmaz. Masallar geçişkendir. Masallar kuşaklar boyu aktarılır ancak bu aktarımın süresi çok uzundur.

Masalların Temel Nitelikleri Masallar düş dünyasına benzeyen fantastik anlatılardır. Neredeyse tüm masallar olağanüstü unsurlar barındır. Masallarda kurgulanan dünya baştan sona kadar kendi içinde tutarlı ve geçerlidir.

Masallar alınacak derslerden ve karşıtlıklardan oluşur. Masallar çoğunlukla dinleyenlerin alması gereken dersler içerir. İyi-kötü, güzel –çirkin, güçlü-güçsüz, zengin-yoksul karşıtlıklarının birbiri ile olan ilişkisinin yarattığı gerilim dinleyenlerin etkilenmesini ve doğru olan ile özdeşleşmesini sağlar.

Masalların Temel Nitelikleri Masallarda kişilerin özelliği değişmez. Geleneksel masalların çoğunda yer alan kişiler tek tip özellik sergilerler. Başta çalışkan, temiz veya güzel olarak tanınan bir kişi masalın sonunda bu özelliğini korur.

Masalların Temel Nitelikleri Masallar dünyayı ve insanlığı simgeler. Masallardaki olaylar bizim günlük yaşamımızda gördüğümüz ve yaşadığımız çıkarcılık, güçlünün güçsüzü ezmesi, kötü niyetli olanın çeşitli hilelerle yarattığı sömürü ortamı, kıskançlık, çalma veya kendini gizleme davranışlarıyla birebir örtüşür.

Masalların Temel Nitelikleri Geleneksel masallarda şiddet ve kötü (korku veren) güçler vardır. Masallar dünyayı işaret etmesi nedeniyle dünyanın içindeki kötülükleri de somut olarak içermesi olağan sayılmalıdır. Bu nedenle çoğu masalın içinde kötü güçlere, korkutucu varlıklara rastlanır.

Halk Masalları Masallar gelişme özellikleri açısından halk masalları ve edebi masallar olmak üzere iki grupta incelenir. Halk masalları önce halk arasında sözlü edebiyat geleneğiyle anlatılırken daha sonra yazarlar tarafından yazılı hale getirilmiştir. Halkın tarihi, sosyolojik ve antropolojik özelliklerini yansıtır. Halk masalları yalın, somut ve basit anlatım ile aktarılır.

Halk Masalları Halk masalları; Çocukların karşılaştıkları güçlükler Üvey anne – çocuk kıskançlıkları Aile bireylerinin birbirleriyle olan ilişkileri En küçük ve en saf kardeşin başarısı Anne – baba – kardeş sevgisi Hayatın gülünç yönleri gibi konuları ele alır.

Edebi Masallar Yazarın kendi hayal gücüne dayanarak yazdıkları ve halk masallarına göre sanatsal yönü daha ağır basan masallardır. Olayların kahramanlarının, mekanlarının, gidişatının olağanüstü unsurlar içerdiği görülmektedir.

Edebi Masallar Edebi masallar ele aldığı konu ve karakterlere göre dört grupta ele alınmaktadır. Hayvan masalları Olağanüstü yaratık masalları Saf insan masalları Sihir, büyü ve olağanüstülüklerden söz eden masallar

Masallar Masalın İçeriği Masal tekerlemesi / Döşeme Masalın kendisi / Gövde - Gelişme Masal sonu / Sonuç olmak üzere üç bölümden oluşurlar.

Masalın İçeriği - Masal tekerlemesi / Döşeme Masal tekerlemeleri masalların başında, ortasında ve sonunda söylenen kalıplaşmış sözlerdir. Masalın hayal ürünü olduğunu belirtmek amacıyla da söylenen tekerlemeler mantık dışı bir çok söz içerir. Ancak tekerlemelerin en önemli işlevi dinleyicinin dikkatini çekmek ve sürekli kılmaktır. Dinleyicinin masala çağırıldığı bu bölüm kimi masallarda çok süslü ve çok sanatlı bir biçimde yapılır. Ayrıca çocukların dil gelişimine de katkıda bulunur.

Masalın İçeriği – Masalın Kendisi/Gövde-Gelişme Bu bölüm, Masalı oluşturan ana olayın Karaktere ait özelliklerin Mekan / yer ile bilgilerin ayrıntılarıyla sunulduğu masalın en uzun bölümüdür. Tekerleme bölümünden sonra bir giriş cümlesiyle bu bölüm başlar (Bir gün…, Bir padişah varmış…, Adamın biri…)

Masalın İçeriği – Masalın Sonu / Sonuç Sonuç bölümü masalın bittiği bölümdür. Tekerleme bölümü kadar kısa ve öz olmalıdır. Girişte belirtilen her şey sonuca bağlanmalı, iyiler ödüllerini, kötüler cezalarını bulmalıdır. Aynı zamanda «üç elma bölümü» olarak da adlandırılan bu bölüm dinleyiciye dua edilen yerdir.

Masalların İçerik Özellikleri Masallar olağanüstü kahramanları, yerleri ve olayları içermektedir. Masalların pek çoğunda iyiler ödüllendirilirken kötüler cezalandırılır Genellikle her masalın sonunda bir misal çıkarılır. Masallarda sosyal hayattan izler bulmak mümkündür. Masallarda bazı tipler karakteristik özellikleri temsil eder.

Çocuk Masallarının Nitelikleri Masallar, çocuğa anadilinin nasıl kullanıldığını ilk öğreten, ona bu dilin zenginliğinin ilk gösteren, çocuğu kendi dilini konuşanlara yaklaştıran duyguyu kazandıran temel unsurlardır. Masalların eğitimdeki en önemli görevi, çocuklara sunulan iyi kahraman örnekleriyle onların ruh dünyalarını geliştirmek ve karşılaştıkları problemlerle başa çıkabilmelerini sağlayarak, onları hayata iyi bir şekilde hazırlamaktır.

Çocuk Masallarının Nitelikleri Masalların genellikle mutlu sonla bitmesi, çocuğun dünyasında olumlu etkiler yaratmakta; adalet ve dürüstlük düşüncesinin küçük yaşlarda yerleşmesini sağlayarak ahlak gelişiminin vazgeçilmez unsurları arasında yer almaktadır. Masalların çocukların gelişimine sağladığı önemli katkılardan bir diğeri de yaşadığı toplumla ve onun değer yargılarıyla bütünleşmiş bir birey olarak sosyalleşmesini sağlamasıdır.

Çocuk Masallarının Nitelikleri hayata her zaman umutla bakmayı, istenilen şeylere ulaşmada sabırlı olmayı, kıskançlığın doğurduğu kötü sonuçları, gereksiz korku ve evhamın insanları ne hale düşürdüğünü, dostlukların oluşması için karşılıklı saygı ve sevginin, bağışlayıcılığın, paylaşımın ne kadar önemli oldu­ğunu, bir bakıma somut olarak gözlemler. Psikolojik açıdan ise,

Çocuk Masallarının Nitelikleri Masalların çocuklarda beklenilen davranış değişikliklerini ve gelişmeleri sağ­layabilmesi için bir takım olumlu niteliklere sahip olmaları gerekmektedir. Yalın bir dille, açık ve akıcı bir anlatımla sunulmuş olmalı, çocukların söz­cük dağarcığına uygun ifadeler kullanılmalıdır. Olaylar canlı ve hareketli olmalı, konuşmalara da yeterince yer verilmelidir.

Çocuk Masallarının Nitelikleri Döşeme bölümündeki söz dizimi akıcı, ilgi çekici olmalı, gövde bölümü ustaca işlenip, olaylar beklenmedik bir biçimde sonuçlandırılmalıdır. Masallarda sürekli bir sorun çözülmeli, olumlu tiplemelere yer verilmeli, çocuklarda iyilik, doğruluk, çalışkanlık güzellik, yardımseverlik, paylaşma ve dayanışma gibi istendik duygu ve düşüncelerin gelişmesine katkıda bulunmalı ve çocukları yaratıcı, yenilikçi düşünmeye sevk etmelidir.

Çocuk Masallarının Nitelikleri Masal ulusal ve evrensel değerlere ters düşmemeli, dünyadaki bitki, insan ve hayvan dengesini dikkate almalı, canlıların kardeşliği ve yaşama hakkını ele alan temalara yer verilmelidir ÇOCUKLARA MASAL OKUMA-ANLATMA Masal çağı çocukları okumaktan çok dinlemeye eğilimlidirler. Anlatıcı, yapaylığa kaçmadan ve rol yapıyor izlenimi uyandırmadan anlattığı masalı dinleyenlere en iyi şekilde ulaştırmakla sorumludur

Çocuklara Masal Okuma-Anlatma Masal çağı çocukları okumaktan çok dinlemeye eğilimlidirler. Masalı anlatan kişi, anlattığı masalı ciddiye almalı, anlatma öncesi ve sunuş aşamaları konusunda hazırlık yapmalı, akıcılığın sağlanması için masalın içeriğini özümsemelidir. Anlatılacak masal konusunda çocuklar da hazırlanmalı ve anlatma/okuma süreci başlamadan önce çocukların güdülenmesi için masal hakkında kısaca konu­ şulmalıdır.

Çocuklara Masal Okuma-Anlatma Çocukların yaşlarına ve dikkat sürelerine göre anlatım süresi ayarlanmalı, bu süreçte anlaşılmayacağı var sayılan olaylar ve öğeler açıklanmaya çalışılmamalı, bu sayede çocukların ilgileri hep üst düzeyde tutulmalıdır. Anlatıcı adeta masalı yaşıyormuş gibi anlatmalı, masal bitiminde "ya gördünüz mü, ne ekersen onu biçersin" gibi öğüt vermenin ötesinde tehdit edici bir tutum sergilenmemelidir.

Fabllar Kahramanları çoğunlukla hayvan ve bitki gibi varlıklardan oluşan, genellikle soyut bir düşünceyi somut bir örnek etrafında benimsetmeye çalışan, belirli bir ahlak dersi vermek amacıyla meydana getirilen, hayal ürünü, kısa ve hareketli hika­ yelere fabl denir.

Fablların Yapısı ve Özellikleri Fabl sözcüğünün kökeni, Latince "hikaye" anlamına gelen "fabula"dır. Fabllar dört bölümden meydana gelmektedir: Kahramanların ve olayların tanıtıldığı giriş bölümü, Olayların ilgi çekici biçimde sergilendiği ve çeşitli entrikalarla düğümlen­diği gelişme bölümü, İlgi çekici ögenin, düğümün çözüme kavuştuğu sonuç bölümü, Eskiden kıssadan hisse denilen, olay ve olayların arkasında yatan ana fik­rin açıklandığı ders bölümü.

Fablların Yapısı ve Özellikleri Fablların özelliklerini şöyle sıralamak mümkündür: Sonunda her zaman bir ahlak dersi verilir. Ders ve öğüt vermek amacına yönelik oldukları için çocuklara yönelik eğitim ve öğretimde kullanılır, gündelik hayatla ilgili yararlar sağlar. Çocuklar için eğlendirici ve eğitici niteliktedir. Öykü planıyla yazılan ve masalımsı eserler olarak kabul edilen fabllarda, yer ve zamana bağlı kalınmaz. Özellikle 10-12 yaş çocuklarına hitap eden fabllar, onlara bazı erdemler ve iyi davranış biçimleri kazandırıcı nitelikler taşır. Bu nedenle kısa, açık ve canlı bir dile sahiptir.

Destanlar Destanlar, kahramanlarının olağanüstü eylemlerini coşkulu, törensel bir üs­lupla anlatan ve genellikle birkaç bölümden oluşan manzum yapıtlardır. Destanların kaynağı, doğa olayları, büyük savaşlar veya kimi kahramanlar arasında geçen amansız mücadelelerdir. Destanların ele aldığı konuların önemli bir yanı tarihle ilgili olmasıdır.

Doğal (Sözlü) Destanlar Oluş biçimi açısından bakıldığında destanlar ikiye ayrılır: Doğal (sözlü) destanlar: Anonim nitelikli bu destanlar, kulaktan kulağa, kuşaktan kuşağa dolaşırken, içinde doğduğu ulusun ozanları tarafından tarihin daha ileri dönemle­rinde yazıya geçirilmişlerdir

Yapma (Edebi) Destanlar Yapma (edebi) destanlar ise doğal destanların oluşum sürecinden geçmeksizin, doğal destanlardaki nitelikleri de yer yer yansıtacak biçimde, tarihsel veya toplum­sal bir olayın usta ozanlarca destanlaştırılmasıyla oluşan ürünlerdir.

Efsaneler Tarih, toplum ve doğa olaylarının olağanüstü ve akıl dışı açıklama ve yorumlarla anlatıldığı hikayelerdir. Halkın hayalinden doğan efsaneler bu nedenle «kısa halk anlatıları» olarak da tanımlanırlar.

Efsanelerin Konusu Konuları açısından efsane çeşitlerini dört başlık altında incelemek mümkündür. 1. Dünyanın yaratılışı ve sonu (kıyamet) ile ilgili efsaneler; 2.Tarihsel efsaneler ve uygarlık tarihi ile ilgili efsaneler 3. Doğaüstü varlıklar ve güçlükler/mitik efsaneler; 4. Dinsel efsaneler/Tanrı ve kahramanla ilgili efsaneler

Fıkralar Fıkralar, çok geniş bir coğrafi alan içinde oluşan, binlerce yıldan beri sözlü gelenekte yaşayan halk edebiyatı ürünleridir. Arapça'dan dilimize girmiş olan fıkra kelimesi, kısa ve özlü anlatımı olan, nükteli, güldürücü hikayecik, anekdot; gazete veya dergilerde gündelik konuları bir görüş veya düşünceye bağlayarak yorumlayan ciddi veya eğlendirici yazı türü;

Bilmeceler Çocuklar için sözcüklerle üretilmiş bir oyun aracı olan bilmece, onlara düş ve düşünce gücüne seslenen kurmaca bir dünya sunar. Çocuklar, bilmecelerle üç yaşından sonra ilgilenmeye başlarlar. Bir bilmecenin ne ile ilgili olduğunu bulmaya çalışmak çocukları düşündürür, varlıkların niteliklerini kavramalarını sağlar.

Tekerlemeler Tekerleme, kimi sözcüklerin ya da seslerin yinelenmesi ve ölçü, uyak gibi ögelere bağlı kalınması yoluyla oluşturulan anlamlı veya anlamsız, belirli bir konusu olmayan söz dizeleridir. Tekerlemelerin içlerindeki tekrarlar kolaylıkla ezberlemeyi ve hatırda tutmayı sağlar. Çocukların kendi aralarından doğdukları için, çocuk dünyasının izlerini taşırlar.

Tekerlemelerin Özellikleri Tekerlemelerin rahat yapısı çocukların eğitimlerini ve dil öğrenimlerini olumlu yönde etkiler. Çocuklar tekerlemelerle heceleri bölmeyi öğrenmiş olurlar. Tekerlemelerde çocukların dünyasında var olanlar ortaya konulur. Tekerlemeler kısalığı nedeniyle çabuk öğrenilmektedir. Tekerlemeler, belirli bir ana konudan yoksundurlar

Biyografiler Edebiyat, sanat, siyaset, ticaret v.b. alanlarda haklı bir üne kavuşmuş, tanınmış insanların hayatlarını, eserlerini başarılarını okuyucuya duyurmak amacıyla yalın bir dil ve tarafsız bir görüşle dile getirilen inceleme yazılarına biyografi adı verilir. «Merak» ve «anma» dürtüsü ile yazılırlar

Biyografi Türleri Biyografi; «antoloji ve ansiklopedi gibi eserlerde yer alan ve söz konusu kişiyi tanıtmayı amaç edinen; bilgilerde doğum, ölüm yılları, öğrenim ve mesleki durum gibi kalıplaşmış bir yol" takip eden klasik/bilimsel biyografi, «bir kişinin hayatını canlandırarak anlatan/sahneye taşıyan» dramatize biyografi ve biyografik roman, «birinin ölümünden hemen sonra, onun hatıralarını dile getirmek amacıyla yazılan» nekroloji,

Biyografi Türleri «kişinin kendi hayatını anlatan» otobiyografi, «herhangi bir kimsenin yaşamının başkaları tarafından benimsenmesinde bir sakınca görülmeyen özel taraflarını, bir sanat anlayışını, bir eserin veya ürünün yalnızca bir yönünü anlatan» monografi, «insanı konu alarak onun dış görünüşünü, ruhi yapısını anlatan, tasvirin büyük yer tuttuğu» portre gibi alt dallara ayrılır.

Bilimsel Buluşları - Fen ve Doğa Olaylarını Anlatan Eserler Çocukların bilimsel konulara ilgi ve merakın giderilmesi amacıyla yayımlanan, bilimsel buluşları, fen ve doğa olaylarını anlatan eserler, içerikleri itibariyle çocukların hem zevkle vakit geçirmelerini hem de bilgi sahibi olmalarını sağlayan bir tür olarak kabul edilmektedir.

Bilimsel Buluşları - Fen ve Doğa Olaylarını Anlatan Eserler Bu eserler sayesinde çocuklar; Önce yakın sonra uzak çevrelerini tanıyabilirler, Gözlem yapma becerilerini geliştirebilirler, Okudukları ya da kendilerine okunan eserlerdeki teorik bilgiler ile gerçek hayatta karşılaştıkları olaylar arasında ilişki kurarak sentez yapabilirler, Eleştirel düşünebilmelerine ve yaratıcı etkinliklere aktif bir şekilde katılabilirler.

Bilimsel Buluşları - Fen ve Doğa Olaylarını Anlatan Eserlerin Nitelikleri Bilimsel buluşlar- fen ve doğa ile ilgili çocuk kitaplarında başlıca şu niteliklerin bulunması istenir: Sade ve mantıklı bir düzen Basitleştirilmiş olaylar Uygun bir ad Konuya uygun açıklayıcı resimler

Şiirler Şiir gerek içerik ve öz, gerekse söze dönüştürme ve sunuluş açısından özgün, etkilemeye, duygulandırmaya yönelik bir söz sanatı ürünüdür. Dilin çok özel kullanımını gerektiren adeta kelimelerle musiki yaratan şiir, insanın kelimelerle ahenk oluşturduğu pek çok düşünceyi kısa ve özlü bir ifadeyle sunabildiği bir anlatım şeklidir.

Çocuk Şiirlerinin Nitelikleri Kafiyeler, eğer varsa, belirli olmalı ve birbirine yakın mısraların sonlarında bulunmalıdır. Düşünceler açık olarak ve bir beyit veya bir dörtlük (kıta) sınırları içinde anlatılmalıdır. Tasvirler yalın ve kesin olmalıdır.

Çocuk Şiirlerinin Nitelikleri Benzetme, istiare, mecaz gibi edebi sanatlara ölçülü bir şekilde yer verilmelidir. Hayal ve duygular çocukların yaşantılarıyla ilgili olmalı, bu unsurlarla olaylar arasında sıkı bir bağlantı kurulmalıdır. Mısralar kısa, cümle düzeni doğal ve seçilen sözcükler sade olmalıdır.

Çocuk Şiirlerinin Nitelikleri Tam ve yarım kafiyelerden, ölçüden ve bazı mısraların tekrarından yararlanarak ahenk zenginliği sağlanmalıdır. Olay, durum ve düşünceler kısa ve açıkça anlatılmalıdır. Konu yaşama sevinci, aile sevgisi, doğa ve ulus sevgisi, güzellik duygusu gibi olumlu duygu ve davranışları kazandırıcı, geliştirici ve pekiştirici bir nitelik taşımalıdır.

Çocuk Şiirlerinin Nitelikleri Cümle düzeni Türkçe söz dizimine uygun, sözcükler anlaşılır olmalıdır. İmla ve noktalama işaretlerine azamı derecede özen. gösterilmelidir. Okutulacak şiirlerin uzunluğunda sınıf düzeyi dikkate alınmalıdır. Çocuklara sunulacak şiirlerin estetik bir güzellik içinde sunulması gerekmektedir.

Çocuk Gazete ve Dergileri Çocuklar için yayımlanan gazete ve dergiler, ders kitabı ile güncel olayların ve yeni ortaya çıkmış gerçeklerin arasında var olan kaçınılmaz boşluğu doldurmaya yarar. Çocuk gazete ve dergileri, çocukların güncel olayları öğrenme ihtiyaçlarını karşıladığı gibi bir takım kalıcı yazıları ve resimleri ile onların bilgi ve kültür seviyelerinin yükselmesine de yardımcı olurlar

Çocuk Gazete ve Dergileri Çocuk gazete ve dergilerinin çocuklara sağlayacağı faydaları kısaca şöyle sıralamak mümkündür: Çocuklar, dergilerdeki ilgi çekici resimler sayesinde zevkle bunları karıştırırken hem hoşça vakit geçirir hem de okuma, düşünme, okuduğunu anlama gibi faaliyetleri istekli yapar. Çocuğun yaşamı tanımasına yardımcı olur, ruhuna canlılık verir ve yaşama sevinci kazandırır.

Çocuk Gazete ve Dergileri Çocukların kelime dağarcığının artmasına, kendi yaş grupları arasında bir bilgi veya konuşma konusu aracı olarak sosyal yönden gelişmelerine yardımcı olur. Çocukların farklı konulara ilgi duymasını sağlayarak merak duygusunu kamçılar, sanata ve edebiyata yaklaştırır.

Çizgi Romanlar Çizgi roman, ardışık resimlerden yararlanılarak, kahramanlarının kabarcıklar veya baloncuklar içinde sözlerini, duygularını ve düşüncelerini ortaya koyduğu bir sanat türüdür Çizgi romanların özelliklerini metin özellikleri ve grafik özellikleri olarak iki başlık altında toplamak mümkündür.

Çizgi Romanların Özellikleri Metin Özellikleri Konu Karakter Dil Zaman

Konu Konu “düzen-düzenin bozulması- kahramanla kötü kişinin çatışması- kahraman sayesinde düzenin geri gelmesi” biçiminde şablona uygun olarak gelişir. Çizgi romanların temaları arasında sosyal değişim, ırkçılık, suç şebekeleri, uyuşturucu çeteleri, kültür çatışmaları, aile yaşantıları, kovboy kültürü, ülkelerin folklor kahramanları ile tarihi, sosyal ve politik yaşam yer almaktadır.

Karakter İyi ve kötü kesin karakter ayrımını yansıtmaktadır. İyi, doğrunun, düzenin, ahlakın, koruyucusudur ve kuvvet ve hak ondan yanadır. Kötü ise “dış görünüm, iç görünümü yansıtır” felsefesinden yola çıkılarak abartılı bir şekilde çirkin ve acayip resmedilir.

DİL Metindeki temel unsur, resmin altında veya yanında yer alan dikdörtgen panolar içindeki yazılardır. Burada konuya giriş yapılır; karakter tanımlanır, yer ve zamanla ilgili bilgiler, durum değişiklikleri, karakterin ruhsal özellikleri hakkında açıklamalar yapılır. ZAMAN Çizgi romanlarda zaman genellikle açık ve sınırsızdır. Geriye de dönebilir,ileriye de yönelebilir, sürekli “şimdiki zaman”da kullanılabilir.

Kaynakça Yalçın, A. ve Aytaş, G. 2005. Çocuk Edebiyatı(3. Baskı). Ankara: Akçağ Basım Yayım Pazarlama Güleryüz,H.2002.Yaratıcı Çocuk Edebiyatı.Pegem Yayıncılık, Ankara. Nas,R.2002. Örneklerle Çocuk Edebiyatı.Ezgi Kitabevi, Bursa. Helimoğlu Yavuz, M. 2002. Masallar ve Eğitimsel İşlevi. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Oğuzkan,A.F.2001.Çocuk Edebiyatı.Anı Yayınları, Ankara. Tür,G.Turla,A.1999. Okulöncesinde Çocuk Edebiyat ve Kitap.YA-PA Yayınları, İstanbul.