Ezel Nur KORUR1 Erman ÖNCÜ2 PALETLİ YÜZME SPORCULARININ MÜSABAKA ÖNCESİ DURUMLUK KAYGI DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Ezel Nur KORUR1 Erman ÖNCÜ2 1 Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Trabzon 2 Karadeniz Teknik Üniversitesi BESYO Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü, Trabzon GİRİŞ ve AMAÇ SONUÇ ve ÖNERİLER Müsabaka öncesi veya müsabaka sırasında kontrol altına alınamayan kaygı durumları, sporcuların performanslarını olumsuz yönde etkileyebilmekte ve başarısızlığa neden olabilmektedir. Bu nedenle, sporcuların kaygı düzeylerinin ve kaygı nedenlerinin bilinmesinin bununla başa çıkacak olan sporcu ve antrenörler açısından oldukça önemlidir (Gümüş, 2002). Literatür incelendiğinde, farklı spor branşlarındaki sporcular üzerinde kaygı odaklı araştırmalar (Bedir, 2008; Çağlar, 1999; Engür, 2002; Konter,1997) yapıldığı görülmekle birlikte yüzücüler üzerinde bu yönde yapılmış çalışmaların oldukça sınırlı olduğu görülmüştür (Karakaya ve diğ., 2006). Buradan hareketle bu araştırmanın amacı; paletli yüzme sporcularının müsabaka öncesi durumluk kaygı düzeylerini belirlemek ve sporcuların kişisel bilgilerinden elde edilen bağımsız değişkenlere göre durumluk kaygı düzeyinin farklılaşıp farklılaşmadığını karşılaştırarak ortaya koymaktır. Bu amaçla aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır. Paletli yüzme sporcularının durumluk kaygıları; hangi düzeydedir? cinsiyet, yaş, antrenör cinsiyeti ve mücadele edilen kategori değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmakta mıdır? ile sportif deneyim süreleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda, çalışma grubunda yer alan sporcuların müsabaka öncesi durumluk kaygı düzeylerinin düşük seviyede olduğu görülmektedir. Araştırma sonucunda, durumluk kaygı düzeylerinin cinsiyet, yaş ve mücadele edilen kategori değişkenlerine göre farklılaştığı görülürken antrenör cinsiyeti değişkenine göre anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Erkek, 12-14 yaş arasındaki ve çift palet kategorisinde yarışan sporcuların durumluk kaygı seviyelerinin daha düşük olduğu gözlenmiştir. Diğer taraftan araştırma sonuçları, paletli yüzme sporcularının durumluk kaygı düzeyleri ile sportif deneyim süresi arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığını göstermektedir. Bu sonuçlar doğrultusunda aşağıdaki öneriler sunulmuştur: Katılımcı sayısı artırılabilir. Farklı branş ve farklı yaş gruplarındaki sporcular üzerinde karşılaştırmalı çalışmalar yapılabilir. Yüzücülerde kaygı-performans ilişkisini konu edinen araştırmalar kurgulanabilir. Sporcularda durumluk kaygı seviyesini düşürebilecek uygulamalar planlanabilir. BULGULAR KAYNAKLAR Bedir, R. (2008). Taekwondo Milli Takım sporcularının durumluk kaygı düzeylerinin başarıya etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya. Çağlar, E. (1999). Genç ve yıldız hentbol milli takımında bulunan erkek sporcuların kaygı düzeylerinin zaman içindeki değişimleri. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 19-28. Engür, M. (2002 ). Elit sporcularda başarı motivasyonunun durumluk kaygı düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Gümüş, M. (2002 ). Profesyonel futbol takımlarında puan sıralamasına göre durumluk kaygı düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. Karakaya, I., Coşkun, A., ve Ağaoğlu, B. (2006). Yüzücülerin depresyon, benlik saygısı ve kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 7, 162-166. Konter, E. (1997). Profesyonel Futbolcuların Yaş Gruplarının durumluk kaygı düzeylerine etkisi. 1. Uluslararası Spor Psikolojisi Sempozyumu. 10-12 Ekim, Mersin. Öner, N., ve Lecompte, A. (1983). Durumluluk-süreklilik kaygı envanteri kitabı. Boğaziçi Üniversitesi Matbaası, İstanbul. YÖNTEM Betimsel araştırma modelindeki araştırmanın çalışma grubunu, 29-31 Mart 2013 tarihinde Ordu ilinde Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu tarafından düzenlenen Paletli Yüzme Gençler Türkiye Şampiyonasına katılan 58’i kadın ve 90’ı erkek 148 sporcu oluşturmaktadır. Araştırma kapsamındaki sporcuların yaşları, 12 ile 17 arasında değişmekte olup yaş ortalamaları 14.89 ± 1.45’tir. Araştırmada veri toplama aracı olarak; araştırmacılar tarafından geliştirilen ‘Kişisel Bilgi Formu’ ve Spielberger ve ark. (1970) tarafından geliştirilen, Öner ve LeCompte (1983) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan ‘Durumluk Kaygı Envanteri’ kullanılmıştır. Durumluk Kaygı Envanteri Tek faktörlü bir yapıya sahip 20 madde 4’lü Likert tipi Güvenirlik katsayısı (α) : 0.84 Veriler, SPSS 20.0 paket programında betimsel istatistik yöntemler (aritmetik ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerler), t-testi, Mann-Whitney U ve korelasyon testi kullanılarak analiz edilmiştir. e-posta : ezelkorur@gmail.com