GÜÇ ELEKTRONİĞİ I Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Ders 6 Hat frekanslı 3 Fazlı Doğrultucular (AC-DC Çeviriciler) Yrd. Doç. Dr. Bilal GÜMÜŞ EEM

Üç Fazlı, Dört Hatlı Sistem Şekil 5-28: Üç fazlı, dört hatlı sistem Ortak nötr hattı kullanımı kabul edilmiştir

Üç Fazlı, Dört Hatlı Sistemde Akım Şekil 5-29: Nötr hattı akımı in Nötr hattındaki akım çok yüksek değerlere çıkabilir

Üç Fazlı, Tam Köprü Doğrultucu Şekil 5-30: Üç fazlı, tam köprü doğrultucu Yaygın kullanım şekli

Üç Fazlı, Tam Köprü Doğrultucu : Düzenlenmiş Çizim Şekil 5-30: Yük tarafında sabit dc akım kaynağı bulunan üç fazlı doğrultucu Her birinde üçer diyot bulunan iki grup

Üç Fazlı, Tam Köprü Doğrultucu Dalga Şekilleri Çıkış akımının dc olduğu kabul edilmiştir Şekil 5-32: Şekil 5-31’deki devrenin dalga şekilleri

3 Faz tam dalga kontrolsüz doğrultucu

Üç Fazlı, Tam Köprü Doğrultucu : Giriş Hat Akımı Şekil 5-33: Ls=0 ve çıkış akımının sabit dc olduğu kabul edilerek elde edilen üç fazlı doğrultucunun hat akımı Çıkış akımının saf dc olduğu kabul edilmiş ve kaynak tarafındaki endüktanslar ihmal edilmiştir

Üç Fazlı, Tam Köprü Doğrultucu Şekil 5-34: Sonlu değerde Ls ‘ye sahip ve yükün sabit dc akım kaynağı olduğu üç fazlı doğrultucu Kaynak tarafında endüktansların bulunması durumu

3-Faz Doğrultucu: Akım Komutasyonu Çıkış akımının saf dc olduğu kabul edilmiştir Şekil 5-35: Akım komutasyonu

Yüksek Değerde kapasitör Filtresine Sahip Doğrultucu Şekil 5-36: (a)Sonlu değerde Ls ‘ye sahip ve yükün sabit dc gerilim kaynağı olduğu üç fazlı doğrultucu (b) Eşdeğer devresi (c) Dalga şekilleri Çıkış geriliminin saf dc olduğu kabul edilmiştir

Üç Fazlı, Tam Köprü Doğrultucu Şekil 5-37: Şekil 5-36’da gösterilen devredeki toplam harmonik bozunum, DPF ve PF Yük akımının fonksiyonu olarak THD, PF ve DPF değişimi

Akım Yüklemesi İle Tepe Faktörünün Değişimi Şekil 5-38: Şekil 5-36a’de gösterilen sabit dc gerilim kaynaklı doğrultucu için Tepe Faktörü ve Vd ‘nin değişimi Tepe Faktörü Düşük Akım Değerlerinde Çok Yuksek Mertebelerdedir

Üç Fazlı Doğrultucu Dalga Şekilleri Şekil 5-23: Örnek 5-7 deki sonuçlara göre Şekil 5-30’deki devrenin dalga şekilleri Pspice ile yapılan analizler

3-Faz Tristörlü Çeviriciler Şekil 6-19 Ls=0 ve sabit dc akımı ile üç fazlı tristör çevirici Üç kolun herbirinde ikişerli gruplar halinde tristörler bulunur

3-Phase Thyristor Converter Waveforms 3-Faz Tristörlü Çeviriciler, Dalga Şekilleri Şekil 6-20 Şekil 6-19 daki çevirici için dalga şekilleri Kaynak tarafında endüktans değeri sıfır ve saf dc akım olması durumu

3 Faz tam dalga kontrollü doğrultucu

Kaynak tarafında endüktans olmaması durumu için yük tarafındaki gerilim dalga şekilleri Şekil 6-21 Vdα = A/(π/3) durumunda α’nın fonksiyonu olarak yük tarafındaki gerilim dalga şekilleri

Giriş Hat Akımı Dalga Şekilleri Şekil 6-22 Şekil 6-19 daki üç fazlı tristörlü çevirici için hat akımı değişimi Sıfır kaynak tarafı endüktansı

Kaynak tarafında endüktans olmaması durumu için giriş hat akımı dalga şekilleri Şekil 6-23 α’nın fonksiyonu olarak hat akımı değişimi

Three-Phase Thyristor Converter 3-Faz Tristörlü Çevirici Şekil 6-24 Ls ve sabit dc akımı ile üç fazlı tristör çevirici Kaynak tarafında endüktansın bulunması durumu

Akım Komutasyonu Dalga Şekilleri Şekil 6-25 Ls bulunması durumunda komutasyon Yük tarafında sabit dc akım olması durumu

Giriş Hat Akımı Dalga Şakilleri Şekil 6-26 Ls bulunması durumunda hat akımı değişimi Kaynak tarafında sonlu endüktansın bulunması durumu

Giriş Hat Akımı Harmonikleri Şekil 6-23 Ls bulunması durumunda harmonik akımlarının değişimleri Kaynak tarafında sonlu endüktansın bulunması durumu

Giriş Hat Akımı Harmonikleri Tablo 6-1 Genel ve idealleştirilmiş durum Genel ve idealleştirilmiş durum

Three-Phase Thyristor Converter 3-Faz Tristörlü Çevirici Şekil 6-28 Genel olarak kullanılan bir tristörlü çevirici Gerçeğe uygun yük olması durumu

Tristörlü Çevirici Dalga Şekilleri Şekil 6-29 Şekil 6-28’deki çeviriciye ait dalga şekilleri Gerçeğe uygun yük olması durumu; sürekli mod

Tristörlü Çevirici Dalga Şekilleri Şekil 6-30 Süreksiz mod durumu için dalga şekilleri Gerçeğe uygun yük olması durumu; süreksiz mod