Öğretim İlke ve Yöntemleri Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık 5E Modeli Öğretim İlke ve Yöntemleri Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık

5E 5E modeli adını İngilizce engage (ilgi çekme) explore (keşfetme) explain (açıklama) elaborate (eklemleme) evaluate (değerlendirme) kelimelerinin baş harflerinden almaktadır.  

5E Bybee tarafından 1997 yılında geliştirilen 5E modeli temelde sorgulamaya dayanmaktadır. Daha çok fen öğretiminde kullanılmak üzere geliştirilen model aslında üç aşamalı (araştırma, bulma, keşfetme) bir modelden esinlenerek hazırlanmıştır.

5E 5E modeli aslında bilim insanlarının düşünme biçimlerini öğretim ortamına aktarabilmenin bir çabası olarak yorumlanabilir.

5E 5E modelinin aşamaları aşağıdaki cümle ile rahatça hatırlanabilir: İyi (ilgi çekme) Kızlar (keşfetme) Annelerini (araştırma) Edeple (eklemleme) Dinler (değerlendirme)

5E İlgi çekme: Bu aşamada kısa bir etkinlik ya da tartışma durumuyla öğrencilerin dikkatleri çekilir, konuyla ilgili düşünmeleri ve ön öğrenmelerini yoklamaları sağlanır.

5E Keşfetme (explore): Bu aşamada öğrenciler plan yapar, model oluşturur, deney yapar, veri toplar, verileri kaydeder, denenceler oluşturur ve denenceleri test eder. Öğretmen ise dönüt vererek, ipuçları vererek yönlendirmelerde bulunur.

5E Açıklama (explain): Bu aşama keşfedilen bilginin tartışılması, açıklanması, ilke ve genellemelere ulaşılması aşamasıdır. Bu amaçla grup tartışmaları düzenlenebilir, ulaşılan sonuçların paylaşılması istenebilir, sonuçlar sorgulanabilir. Gerekli durumlarda öğretmen ilke veya kuralları açıklayabilir.

5E Eklemleme (elaborate): Eklemleme aşamasında yeni açıklamalar elde edilmeye çalışılır, öğrenciler farklı problem durumlarıyla karşı karşıya getirilir, öğrencilerin konuyu daha derinlemesine kavramasına çalışılır.

5E Değerlendirme (evaluate): Bu aşamada öğrenme süreci değerlendirilir, hedeflere ne kadar ulaşıldığı anlaşılmaya çalışılır, bilginin ne kadar yapılandırıldığı ölçülür. Bu amaçla açık uçlu soruları sorulabilir, öğrencilerden kanıt istenebilir, öğrencinin süreci, akranlarını ve kendisini değerlendirmesi istenebilir.

5E ile benzerlik gösteren 7E modelinin basamakları ise şöyledir: 5E modelinin geliştirilerek 7E modeli olarak uygulanmasının daha etkili olacağı yönünde görüşler bulunmaktadır. 5E ile benzerlik gösteren 7E modelinin basamakları ise şöyledir: Açığa çıkarma (elicit) İlgi çekme (engage) Keşfetme (explore) Açıklama (explain) Eklemleme (elaborate) Değerlendirme (evaluate) Genişletme (extend)

5E modelinin basamaklarını özetleyiniz. 5 E modelinin hangi yaklaşıma uygun tasarlandığını belirtiniz. 5E modelinin hangi özelliklerinin yapılandırıcı yaklaşıma uygun olduğunu belirtiniz. 5E modelinin hangi öğrenme durumlarında işe yarayabileceğini açıklayınız.