KAN TRANSFÜZYONU VE KOMPLİKASYONLARI

KAN TRANSFÜZYONU NEDİR ? Tam kan veya kana ait trombosit, eritrosit, plazma vs ürünlerin damar yolu ile ihtiyacı olan kişiye verilmesine kan ve kan ürünü transfüzyonu denir. İşlem, vene sokulan küçük bir iğne ile yapılır.

Modern anlamda tranfüzyon Modern anlamda transfüzyon tam kan yerine, hastaya gerekli bileşenlerin belirlenip uygulanmasıdır.

Transfüzyon neden yapılır ? Kan hacmini sağlamak Dokulara oksijen taşınmasını sağlamak Kanama ve koagülasyon bozukluklarını düzeltmek İmmünolojik eksikliği gidermek…

KONTRENDİKASYONLARI Aşağıdaki durumların varlığında dolaşım yüklenmesi riski vardır ; Kronik anemi Kalp yetmezliği

Ne zaman kullanılmalı ? Hipovolemi oluşturan akut kan kaybında eritrosit replasmanı amaçlı ‘’Exchange’’ transfüzyonu ( kan değişimi ) Eritrosit süspansiyonu ve konsantreleri temin edilemeyen ancak eritrosit tranfüzyonu temin edilemeyen ancak eritrosit tranfüzyonu gerektiren hastalarda endikedir.

Kronik anemi ile seyreden hastalıkların anemisinin düzeltilmesinde tam kan kullanılması önerilmez.

Kan transfüzyonunda dikkat edilecek noktalar - 1 Mümkün olduğu sürece alıcıya kendi AB0 VE RhD grubundan verilmelidir. Çok acil durumlarda 0 kan grubu kanla kan tranfüzyonu yapılabilir. Transfüzyona başlamadan önce mutlaka cross match yapılmalıdır.Ameliyat masasında ve tüm uygulamalarda hastaya verilecek kanın gerçekten o kişiye ait olup olmadığı bir kez daha kontrol edilmelidir.

Kan transfüzyonunda dikkat edilecek noktalar-2 Kan verilmeden önce sadece özel kan ısıtıcılarda ısıtılmalıdır. Eğer infüzyon hızı 100 ml/dk dan hızlı ise soğuk kan kalp durmasına neden olur. Kanın son kullanma tarihi kontrol edilmelidir. Üstte kalan plazmanın görünümüne , rengine , yapısına bakarak , kanın hemolizli olup olmadığına dikkat edilmelidir.

Kan transfüzyonunda dikkat edilecek noktalar-3 Transfüzyon öncesi veya tranfüzyon sırasında hastaya bir sıvı vermek gerekiyorsa, bu sıvı serum fizyolojik dışında bir sıvı olmalıdır. Dextroz etkileşiminde eritrositler hemolize uğrayabilirler. Serum fizyolojik dışında verilecek maddeler ayrı bir damar yolundan uygulamalıdır. Kanın içine başka ilaçlar (örn: antihistaminik ) korunmalıdır.

Kan transfüzyonu komplikasyonları Kan ve kan kompenentleri infüzyonuna bağlı meydana gelen istenmeyen reaksiyonlar Kan Transfüzyon Reaksiyonları’dır. Sıklığı %5-10 Tranfüzyon sırasında karşılaşılan her belirti ve bulgu,yaşamı tehdit eden transfüzyon reaksiyonu kabul edilmeli ve aynı anda tanı ve tedaviye başlanmalıdır. Kan transfüzyonu yararlı olduğu kadar aynı zamanda tehlikeli bir tedavi yöntemidir. Mortalite oranı küçük cerrahi girişimlere oranla daha yüksektir.

Transfüzyon Yapan hemşirenin görev ve sorumlukları -1 Transfüzyon öncesi testleri uygun kanı kan merkezinden temin etmek, Kan ve kan ürünü etiketindeki bilgileri kontrol etmek ( Hasta adı,kan grubu,cross match sonucu ) , Uygun tranfüzyon setlerini seçmek ve kullanmak , Transfüzyon sırasında hastayı izlemek , Transfüzyon reaksiyonlarını rapor etmek ve hasta dosyasına kaydetmek

Transfüzyon yapan hemşirenin görev ve sorumlulukları -2 Kan ve kan ürünü ile transfüzyonun seyri konusunda tüm bilgileri hasta dosyasına kaydetmek. Transfüzyon yapılacak kanın tüm uygunluk belgelerini transfüzyon öncesi kontrol etmek. Günümüzde transfüzyona bağlı ölümlerin çoğu bu duruma dikkat edilmemesinden kaynaklanmaktadır.

GÜNÜ BİRLİK CERRAHİ ÜNİTESİ GAYE AYKANAT B121100034 OKAN DOLU B121100302

KAYNAKÇA www.thd.org.tr www.kmtd.org.tr www.megep.meb.org.tr