ENGELLİ PSİKOLOJİSİ Prof Dr Süheyla Ünal.

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
AKRAN DESTEKLİ ÖĞRENME
Advertisements

Siyaset Sosyolojisi.
Okul Kademelerine Göre Gelişim Özellikleri YRD.DOÇ.DR. MUSTAFA TOPRAK.
SPORLA İLGİLİ HAREKETLER DÖNEMİ (7-12 yaş)
ÖZÜRLÜLÜĞE YAKLAŞIM. Yanlış: Özürlü kişiler hastadır, tedavi edilip iyileştirilmelidirler. Doğru: Özürlülük hastalık değildir. Özürlü kişiler özürlü olmayan.
Zihinsel engellilerin sınıflandırılması
Arş.Gör.İrfan DOĞAN.  Bugün otizm tedavisinde en önemli yaklaşım, özel eğitim ve davranış tedavileridir.  Tedavi planı kişiden kişiye değişmektedir,
DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ
ERGENLIK, STRES VE AILE Büşra ATICI Rehber Öğretmen.
ÖRGÜTSEL ADALET Adaletsizlik Nedir? Örgütlerdeki Adaletsizlikler?
AİLELERLE İŞBİRLİĞİ.
SOSYAL GELİŞİM Öğr. Gör. İdris KARA.
STRES YÖNETİMİ.
Psikolojik Danışma ve Rehberlik
Fen tutum. Fen eğitimi ve fene karşı tutum ile ilgili araştırmalar incelendiğinde öğrencilerin, öğretmen adaylarının ve öğretmenlerin fene karşı tutumları,
SOLUNUM VE GEVŞEME EGZERSİZLERİ İLE ETKİLİ MÜZİK EĞİTİMİ AYŞEN ÜMİT İSTANBUL BİLİM VE SANAT MERKEZİ Müzik Mentoru.
ÖĞRENME SINIF YÖNETİMİ
ERGENLİK DÖNEMİNDE GÖRÜLEN PSİKOLOJİK PROBLEMLER.
İLETİŞİM VE ETİK SUNUMU İREM KAYAHAN G İLETİŞİM SÜRECİNİN AŞAMALARI VE ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ.
EĞİTİMDE DRAMA.
ÜSTÜN ZEKALI VE ÜSTÜN YETENEKLİ ÇOCUKLAR
Teröre maruziyet sonrası krize müdahale
AFETE YARDIMDA KARŞILAŞILAN İKİNCİL TRAVMALAR ve BAŞA ÇIKMA
AİLELERİN YAŞADIKLARI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
OYUN VE OYUNCAĞIN ÇOCUK GELİŞİMİ ÜZERİNE ETKİLERİ
Erken çocukluk döneminde fen ve matematik kavramlarının gelişimi
İlkel (olgunlaşmamış) Savunma Düzenekleri
Kişisel-Sosyal Rehberlik
ÖRGÜTSEL BAĞLILIK.
M Arş. Gör. Dr. Esranur AKBULUT
Ankara Halk Sağlığı Müdürlüğü
NOT VERME VE MEZUNİYET.
YETİŞKİNLİK DÖNEMİ İlk Yetişkinlik Orta Yetişkinlik Yaş
Bütünleştirme uygulamaları
İyi günde.
Ruh Sağlığının Ölçütleri
MADDE BAĞIMLILIĞI VE AİLE
II.BÖLÜM GELİŞİM İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
KİŞİLİK GELİŞİMİ KİŞİLİK KURAMLARI SAVUNMA MEKANİZMALARI
BÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR. BÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR.
İŞ TATMİNİ.
SHB-419 DAYANIŞMA MODELLERİ KUŞAK KAVRAMI VE KUŞAK SINIFLAMALARI DOÇ
YAŞLILIKTA DEMANS (BUNAMA)
Yrd.Doç.Dr. Çağdaş Erkan AKYÜREK
SINAV KAYGISI.
Teknolojİ ve tasarIm dersİ
KRİZ YÖNETİMİ Öğretim Görevlisi Meral GÜNEŞ.
2. Sağlık hizmetleri.
TUTUM VE ALGILAR.
ŞİDDET DÖNGÜSÜ ve Kadına Yönelik Şiddet
ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLAR Sağlık Bilimleri Fakültesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi
3 ARALIK DÜNYA ENGELLİLER GÜNÜ
DÜNYA ENGELLER GÜNÜ.
KKTC’DE ENGELLİ HAKLARI
YAŞAM OLAYLARI VE ÇOCUK
TEST DIŞI TEKNİKLER.
Psikolojik Danışma ve Rehberlik
EĞİTİME GİRİŞ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
AİLE TUTUMLARI.
Gelişim ve Temel Kavramlar
EĞİTİME GİRİŞ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
GÖRÜŞME İLKE VE TEKNİKLERİ Sağlık Bilimleri Fakültesi
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
ÖZEL DURUMLARDA( HASTALIK-KAZA) PSİKOLOJİK DESTEK
Yrd. Doç. Dr. Şükrü KEYİFLİ
Ergenlikte Psikososyal Sorunlar
BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ EĞİTİM PROGRAMI HAZIRLAMA PLANI (1)
Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve ÖZEL EĞİTİM
DUYGUSAL ETKİLKEŞİM EKSİKLİĞİ ve DAĞILMIŞ AİLE
Sunum transkripti:

ENGELLİ PSİKOLOJİSİ Prof Dr Süheyla Ünal

İyilik hali Fiziksel iyilik Duygusal iyilik Zihinsel iyilik Sosyal iyilik Çevresel iyilik

Ruhsal sağlık Kendilik saygısı Kendini bilme Doyumlu kişiler arası ilişkiler Çevreyi yönetme Stresi yönetme Olumlu beden imajı

İnsanın ihtiyaçları İlişkide olma Güven içinde olma Ait olma, diğerleriyle “bir” olma Farklı ve biricik olma Özerk olma Yeterli olma Bakılma, sevilme Değerli olma Tanınma, saygı görme Yaşamda, ilişkilerinde güçlü olma Kendini gerçekleştirme

İnsanın Korkuları Başkalarından zarar görme Sevdiklerini kaybetme Sahip olduklarını kaybetme Sağlığını, yaşamını kaybetme Başarısızlık Güç ve kontrol kaybı Özgürlüğünü, avantajlarını kaybetme Yanlış yaparken yakalanma Reddedilme Kaba davranılma

Güç ve kontrol Yaşamımızı sürdürmek, dünya ile başa çıkmak için güçlü ve yeterli olmamız gerekir Tüm davranışlarımız “güç”e dayanır Kendi yaşamımızı kontrol etme Başkalarının yaşamını kontrol etme

Kontrol odağı İç kontrol Dış kontrol Özgür irade Kader

Engelli Gelişim basamaklarında öğrenme, hareket etme, görme, işitme gibi süreçlerden birisi ya da birkaçında yetersiz olan kişidir. Engelli, fiziksel veya zihinsel bir rahatsızlık nedeniyle bazı hareketleri, duyuları veya işlevleri kısıtlanan kişidir. Engeller doğuştan gelebilir veya sonradan geçirilen hastalıklar veya kazalar sonucu ortaya çıkabilir.

Engellilik Hastalık ya da sakatlık yaşamın olağan akışının yön değiştirmesine neden olarak, bireyin ve ailesinin bu yeni duruma uyum sağlamasını gerektirir. Doğuştan engelliler bu durumla yaşama uyum sağlamayı, sonradan engelli olanlara göre daha iyi başarırlar.

Engellenmişlik İşlevsel bozukluk veya yetersizlik kendi başına bir engellilik oluşturmamaktadır İşlevsel yönden yetersiz olan özürlü bireyin çevre ortamının olumsuz şartlarıyla karşı karşıya gelmesi sonucu özürlülük engelliliğe dönüşmektedir

Yalıtılmışlık Bireyin fiziksel işlevlerindeki bozukluk ve bunların hareket yeteneğinde yarattığı eksiklik ve güçlük, onu toplumun diğer bireylerinden farklı kılar. Bu farklılık engellilerin yaşadığı ayrımcılığın da asıl nedenidir Fiziksel işlevlerdeki bozukluklar ve bunların hareket yeteneği üzerinde yarattığı sınırlamalar bireyi toplumdan uzaklaştırır

Engellilik “Bozukluk” “Aktivite sınırlandırması” “Katılım kısıtlaması”

DSÖ’nün Uluslar arası İşlevsellik, Engellilik ve Sağlık Sınıflandırması (ICF)* Engellilik bireyin sağlık durumu ve bağlamsal etkenler arasındaki dinamik etkileşimdir Sağlık durumu (hastalıklar, bozukluklar, yaralanmalar, travmalar vs) Bağlamsal etkenler; Çevresel etkenler; Sosyal tutumlar, mimari özellikler, iklim vs Kişisel etkenler; Yaş, cinsiyet, başa çıkma yolları *World Health Organization. International Classification of Functioning, Disability and Health: ICF. 2001.

Sakatlanmakla Bireyin beden bütünlüğü bozulur Acı, sıkıntı ve kaygı yaşar Duygusal ve fiziksel gücü azalır Bağımlı ve çocuksu hale gelir Yaşamı üzerindeki kontrol duygusunu kaybeder Yabancılaşır İlgi, onay ve sevginin kaybedileceği korkusu yaşar Sosyal ilişkileri azalır

Sakatlığa gösterilen tepkiler Yas Depresyon Kaygı İnkar Kızgınlık, öfke, düşmanca tutum Yansıtma Umutsuzluk İlgi kaybı Düş kurma Çaresizlik hissetme Gerileme Kendine yöneltme Hastalıklı bağımlılık Çocuksu tutum Anlam kaybı Kimlik kaybı

Anlamlı bir yaşama dönüş Depresyon ve içe kapanma Kayıp döngüsü Normal İşlevsellik Anlamlı bir yaşama dönüş Şok ve inkar Kabul Öfke/suçlama Diyaloğa geçme Depresyon ve içe kapanma

Toplumsal algı Özürlü bireyin yaşamını sürdürdüğü toplum, toplumun özür ve özürlüye karşı aldığı, tavırlar, geliştirdikleri değer yargıları, inançlar özürlülerin duruma karşı tavır ve davranışlarının biçimlenmesine önemli etkenlerdir

Güçlendirici yaklaşım Bireyin bilgi ve becerilerini değerlendirme Bireyi eğitme Birlikte amaç oluşturma Çevresindeki engeller için çözüm arama Amaçların gerçekleştirilmesi sürecini izleme

Güçlendirici yaklaşım Kendisine ve sağlığına özen göstermesini sağlama Başkalarına bakım vermesini sağlama Çalışmaya ve yaratmaya devam etmesini sağlama Arkadaşlıklarını sürdürmesini sağlama Sosyal desteği kabul etmesini sağlama Kaybını gereğinden fazla büyütmemesini sağlama

Güçlendirici yaklaşım Yaşamın bir anlamı olduğunu düşünmesini ve bunu sakatlığı nedeniyle yitirmemesini sağlama Şu andaki soruna odaklanıp, başa çıkabilmesini sağlama Sakatlığını yaşamının ve ilişkilerinin merkezine koymamasını sağlama “Ben bunu yapabilirim, bununla başa çıkabilirim” duygusunu geliştirmeyi sağlama

Engelli çocuğu olan aileler Anne- babanın tepkileri şok, üzüntü, kızgınlık, suçluluk, kaygı, beklenmedik krizler, dış dünyanın tutumuyla yüz yüze gelmekten kaçınma, hayal kırıklığı, kendine güven ve saygı duymada azalma şeklinde olabilir Çocuğa yönelik tutumları otoriter bir biçimde kontrol etme, aşırı biçimde korunma ya da hoşgörülü davranma, aşırı sevecen ve ilgili davranma, çocuğu reddetme, utanma veya ona ilişkin duygularını bastırma tarzında olabilir

Ailenin başa çıkma becerileri Aile içi rolleri yeniden düzenleme Boş zaman aktivitelerini düzenleme Mali zorluklara uyum sağlama Duygusal ihtiyaçlarla açık bir şekilde başa çıkma Stres, öfke ve depresyonun belirtilerini tanıma, erken önlem alma

Ailenin başa çıkma becerileri Akran desteği arama Ailenin güçlü yanlarına odaklanma Engellilik ve ilişkili sorunlar hakkında bilgi sahibi olma Stresle başa çıkma becerileri geliştirme Destek gruplarına katılma Yaratıcı etkinliklere yönelme

Ailenin başa çıkma becerileri İşiyle ilgilenme Sağlıklı bir bakış açısı geliştirme Kendine zaman ayırma

Rehberiniz ve gücünüz İsteğiniz Becerileriniz Kendinizi adamışlığınız Kendinizi dönüştürme gücünüz Birlikte çalışma isteğiniz Engellilerle çalışma isteğiniz