TARİHE YOLCULUK KAZANIM: 4 DERS SAATİ Somut kalıntılarından yola çıkarak kadim uygarlıkların insanlık tarihine katkılarını fark eder. Metin Ercan CAN Elmalı Ortaokulu Çameli/DENİZLİ
Tarihçiler zamanı daha kolay öğrenebilmemiz için Çağlara (Devirlere) ayırmışlardır Yazının bulunmasından önceki çağlara tarih öncesi çağlar (devirler), yazının icadından sonraki çağlara ise tarih çağları denir.
0 Hz. İsa'nın doğumunu da ifade eder. Takvimde 0 olarak kabul edilir M.S Hz. İsa’nın doğumundan önceki döneme Milattan Önce(M.Ö) doğumundan sonraki döneme ise Milattan Sonra (M.S) denir
ANADOLU VE MEZOPOTAMYADA KURULAN UYGARLIKLAR URARTULAR HİTİTLER FRİGLER LİDYALILAR İYONLAR ASURLAR BABİLLER SÜMERLER
MEZOPOTAMYADA KURULAN UYGARLIKLAR Çok uzun zaman önce insanlar Fırat Ve Dicle nehirleri arasındaki MEZOPOTAMYA’ya yerleşmişlerdir MEZOPOTAMYA
MEZOPOTAMYADA KURULAN UYGARLIKLAR Mezopotamyaya gelen bu insanlar önce tarım yapmış, hayvanları evcilleştirmiş ve yerleşik hayata geçerek birçok devlet kurmuşlardır
Peki Mezopotamyada kurulan bu uygarlıklar hangileridir? ASURLAR BABİLLER SÜMERLER
SÜMERLER Mezopotamya Uygarlığının kurucusu Sümerler‟dir. Dünyanın bilinen ilk uygarlığıdır.
SÜMERLER Sümerler yazıyı icat eden ve kullanan ilk uygarlıktır. Böylece tarihi çağları başlatmışlardır.
Bu yazı sümerlerin çubukla KİL’den yapılmış tabletler üzerine yazdıkları ÇİVİ YAZISI’dır
üst katlar gözlem evi (rasathane) orta katlar dini ibadet ve eğitim Bu durum astronomi yani gökbilimin gelişmesini sağlamıştır. Alt katlar depo ve pazar yeri Zigguratlar çeşitli amaçlar için kullanılmıştır Şehirlerini Ziggurat adını verdikleri tapınakların çevresinde kurmuşlardır.
Sümerlerin bir başka önemli buluşu da tekerlektir. Tekerlek at arabalarına takılarak savaşlarda kullanılmaya başlanmıştır.
BABİLLER En güçlü hükümdarları olan Hammurabi‟nin hazırladığı Hammurabi Kanunları ile ünlüdür.
Önemli eserleri dünyanın yedi harikasından biri olan Babil’in Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi’dir.
Tarihte ilk anayasayı hazırladılar. Bu anayasa Hammurabi tarafından hazırlanmış ve kısasa kısas esasına dayanıyordu.
ASURLAR Sümerlerin kullandığı yazı, Asurlu tüccarlar tarafından Anadolu’ya getirilmiş, böylece Anadolu Tarihi Çağlara girmiştir.
Asurlu tüccarlar Kayseri‟deki Kültepe ile ticaret yapmışlardır. Kültepe‟deki kazılarda Sümer Çivi yazısı ile yazılmış tabletler bulunmuştur.
Dünyadaki ilk kütüphaneyi başkent Ninova‟da yaptılar ve arşivcilik faaliyetlerini başlattılar
Çömlekçi çarkını kullanan Asurlular bu sayede hızlı ve seri kap kacak üretebiliyorlardı.
HİTİTLER FRİGLER İYONLAR ANADOLUDA KURULAN UYGARLIKLAR URARTULAR HİTİTLER FRİGLER LİDYALILAR İYONLAR
HİTİTLER Hititlerin sembolü Güneş Kursu’dur Başkentleri Hattuşaş'tır (Çorum-Boğazköy).
Devleti krallar yönetirdi. Tavananna adlı kraliçelerde yönetimde etkiliydi. Pankuş adı verilen meclis ise krala yardımcı olmaktaydı. Gerektiğinde bu meclis kralın işlerini denetlerdi.
tarafsız ve objektif tarih yazıcılığını başlatmışlardır. Tanrıya hesap vermek için bir yıl içinde olan iyi veya kötü olayları Anal dediğimiz yıllıklara yazarak, tarafsız ve objektif tarih yazıcılığını başlatmışlardır.
Tarihte bilinen ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşmasını Mısır ile M.Ö 1280'de imzalamışlardır.
URARTULAR Başkenti Tuşpa (Van)dır. Doğu Anadolu Bölgesi'nde kurulmuştur.
Bu da ahiret inancının olduğunu gösterir. Ölümden sonra yaşama inandıkları için, mezarlarını taştan oda şeklinde yapmışlardır
Bulunduğu bölgede maden çok olduğu için kuyumculukta ve maden işlemeciliğinde gelişmişlerdir
VAN KALESİ Dağlık bir bölgede kurulan Urartular düşmanlardan korunmak amacı ile taştan kaleler yapmışlardır.
Tarımı geliştirmek için sulama kanalları ve barajlar yapmışlardır Urartuların yapmış olduğu Şamran Kanalı günümüzde bile kullanılmaktadır. Tarımı geliştirmek için sulama kanalları ve barajlar yapmışlardır
Başkentleri Manisa yakınlarındaki Sard'dır. LİDYALILAR Başkentleri Manisa yakınlarındaki Sard'dır.
Ticareti geliştirmiş ve böylelikle zenginleşmişlerdir. Kral Yolu sayesinde Doğu – Batı arasındaki kültürel etkileşim artmıştır. Başkent Sard’dan başlayıp Ninova’ya kadar uzanan Kral Yolu’nu yapmışlardır. Ticareti geliştirmiş ve böylelikle zenginleşmişlerdir.
Lidyalılar ticareti kolaylaştırmak amacı ile parayı ilk kez kullanmışlardır. Böylece takas usulü (Değiş-Tokuş usulü) sona erdi. Ticaret kolaylaştı. Ekonomik hayat canlandı.
Ordularını paralı askerlerden oluşturmuşlardır. Bu durum kısa sürede yıkılmalarına neden olmuştur.
FRİGLER Başkentleri Gordion (Ankara yakınlarındaki Polatlı) dır. En ünlü kralları MİDAS’tır (Eşek Kulaklı Midas)
Öküz öldüren ya da saban kırana idam cezası verilirdi. En önemli geçim kaynağı tarım’dır Bu nedenle tarımla ilgili ağır cezaları vardı. Öküz öldüren ya da saban kırana idam cezası verilirdi.
Fibula adı verilen çengelli iğneler yaptılar Fibula adı verilen çengelli iğneler yaptılar. Madencilikte ilerlemişlerdir. Tapates adı verilen halı ve kilimleri çok meşhurdu. Dokumacılıkta ilerlemişlerdir.
Frigler Krallarını ve soylu kişileri Tümülüs denilen yığma mezarlara gömerdi
İYONLAR Şehir devletleri (polis) halinde yaşamışlardır En önemli şehir devletleri Efes, Milet, Foça, Bodrum ve İzmir'dir.
Deniz kıyısında yaşadıkları için Deniz ticaretinde gelişmişlerdir.
Demokratik ve özgür düşünce ortamı olduğu için bilim ve felsefede gelişmişlerdir. Önemli bilim adamları arasında; Herodot, Pisagor, Tales, Homeros ve Hipokrat yer almaktadır.
Heykel ve mimaride gelişmişlerdir. Efes Artemis Tapınağı İyonların önemli sanat eserlerinden biridir
SÜMERLER SÜMERLER URARTULAR ASURLULAR SÜMERLER LİDYALILAR LİDYALILAR BABİLLER URARTULAR SÜMERLER