2016-2017 Eğitim-Öğretim Yılı Doç.Dr. Mustafa AYDIN PEDİATRİDE ÖYKÜ ALMA 2016-2017 Eğitim-Öğretim Yılı Doç.Dr. Mustafa AYDIN

Hekimliği “sanat” yapan iyi öykü alma ve fizik muayene becerileridir. Ancak yeterli bir hikaye ve fizik muayene ile hastanın tanısına ulaşılabilir veya uygun tanısal tetkikler istenebilir.

Öykü alınması deneyim gerektirir. Sabırla hastadan ya da yakınlarından konu dağıtılmadan bilgi alınmalıdır. Alınan öykü özetlenerek anlaşılır ve okunabilir bir dille kaydedilmelidir. Kısaltma kullanılmamalıdır. Acil durumlarda önce hasta değerlendirilir, ayrıntılı öykü daha sonraki zamana ertelenir.

Pediatride öykü; Kimlik bilgileri Yakınma Öykü Özgeçmiş (prenatal / natal / postnatal) Soygeçmiş Sosyal durum

Kimlik bilgileri Öykü almaya başlarken hekimin adı- soyadı; hastanın adı-soyadı, doğum tarihi (çocuk hastaların yaşının yıl ve ay; süt çocuklarının ise ay ve gün olarak), cinsiyeti, öykünün alındığı tarih-saat, adres, memleket ve telefon bilgileri, dosya numarası, öykünün kimden alındığı ve güvenilirlik düzeyi kaydedilmelidir.

yakınma İlk olarak hastanın başvuru yakınmaları sorgulanmalıdır. Tıbbi terimler kullanılmamalı, ailenin ifade ettiği kelimelere yer verilmelidir. En önemli ilk 3 yakınma kaydedilir.

öykü Hastanın her bir yakınması için başlangıç zamanı, şiddeti, başlangıç tarihinden itibaren şiddetindeki seyir, şikayeti başlatan, artıran veya azaltan faktörler, eşlik eden diğer yakınmalar, mevsimsel ya da günün herhangi bir saati ile ilgili bir özellik taşıyıp taşımadığı sorgulanır.

Öykü Kronolojik sıra ile öğrenilir. Hasta veya yakını bu sorular sorulurken yönlendirilmemelidir. Ancak objektif cevaplara ulaşabilmek için sorular ailenin algılayacağı şekilde basitleştirilebilir.

ÖZGEÇMİŞ Özgeçmiş sorgulaması erişkinden farklı olarak daha detaylıdır ve prenatal dönemden başlanır (özellikle okul öncesi dönemde olan çocuklarda) Sırasıyla prenatal, natal, postnatal erken döneme (<7 gün) ait öykü sorgulanır.

Prenatal öykü Annenin kaçıncı gebeliği-doğumu, hamileliğinde geçirdiği hastalık olup olmadığı; sigara-alkol, ilaç, madde, radyasyon maruziyeti; hamilelik süresince kaç kilo aldığı sorgulanır.

Natal öykü Doğum yeri (hastane, sağlık ocağı, ev), doğum tartısı, doğum haftası, doğum şekli, sezaryen doğumsa sebebi, zor / asfiktik doğum olup olmadığı, prezentasyonu (baş / makat) sorgulanır. Göbek kordonunun kesilmesi

Postnatal öykü Doğumda yaşanan asfiksi, canlandırma uygulanması, küvöz veya ventilatör gereksinimi, varsa bunların sebebi ve süresi, havale, enfeksiyon ya da hiperbilirubinemi olup olmadığı, başlama zamanı, en yüksek bilirubin değeri ve ne kadar sürdüğü, fototerapi / kan değişimi gerekip gerekmediği sorgulanır.

Postnatal öykü Siyanoz, solunum güçlüğü gibi bulgular, beslenme şekli ve anne sütü ile normal beslenmenin mümkün olup olmadığı, göbeğinin düşme zamanı sorulmalıdır. Ailenin elinde varsa bu tıbbi öyküye yönelik epikriz bilgileri not alınır.

Beslenme Öykü alırken anne sütü alma süresi, ek gıdalara başlama zamanı ve geçiş dönemi, öğün sayıları ve içerikleri sorgulanır.

BÜYÜME - GELİŞME Burada çocuğun yaşına göre kaba motor, ince motor, sosyal ve dil gelişimine yönelik becerileri zamanında kazanıp kazanmadığı ve kazanma zamanı Başını tutma Yüzüstü ya da sırt üstü yatarken dönme Destekli ve desteksiz oturma Emekleme

Aşılar Hangi şikayetle başvurmuş olursa olsun her pediatrik hastanın aşılanma hikayesi detaylı kontrol edilmeli ve mümkünse aşı takip çizelgesi incelenmelidir.

Alerji / parazit / pika Bilinen alerjisi varsa mutlaka dosyasının üzerinde görünür bir bölgeye bu durum kaydedilir. Parazit ve toprak vb. yeme öyküsü sorgulanır.

Geçirilen hastalık, ameliyat, kazalar Hastanın daha önceden geçirdiği hastalıkları ya da bilinen başka hastalıkları ve bu hastalıklara yönelik kullandığı ilaçları sorgulanmalıdır. Hikayede ayrıca varsa geçirdiği kaza, ameliyat; bunların zamanları ve sebepleri, tedavileri not edilir.

SOYGEÇMİŞ Soyağacı - pedigri çizilir. Erişkinden farklı olarak soygeçmiş bilgileri daha detaylı sorgulanır. Anne ve babanın yaşları, herhangi bir hastalıklarının olup olmadığı, ailede benzer yakınması olan kişilerin olup olmadığı kaydedilir.

SOYGEÇMİŞ Özellikle genetik geçişli hastalıklar açısından akraba evliliği sorgulanmalıdır. Tüm kardeşlerin yaşları ve cinsleri sırası ile yazılmalı, hayatta olup olmadıkları, varsa hastalıkları belirtilmelidir. Annenin düşük, kürtaj, ölü doğum, kaybedilen bebek hikayesi ve sebepleri

Sosyal durum Anne ve babanın eğitim durumu İş durumu Gelir durumu Evde birlikte yaşanılan kişiler (çekirdek ve geniş aileler)