UÇAK MALZEMELERİ DERSİ DÖNEM ÖDEVİ KOMPOZİT MALZEMELER “Advanced Composite Materials” FAA Aviation Maintenance Technician Handbook Volume 1 / CHAPTER 7 BEDİRHAN YENİLMEZ Öğrenci NO:

Description of Composite Structures Introduction Laminated Structures Fiber Forms Types of Fiber Matrix Materials Curing Stages of Resins Pre-Impregnated Products Dry Fiber Material Thixotropic Agents Adhesives Description of Sandwich Structures Properties Facing Materials Core Materials Manufacturing and In-Service Damage Manufacturing Defects In-Service Defects Corrosion Nondestructive Inspection (NDI) of Composites Visual Inspection Audible Sonic Testing Ultrasonic Inspection Radiography Thermography Neutron Radiography Moisture Detector

GİRİŞ; Havacılık(ya da uzay) yapılarının yapımında kompozit malzemeler daha da önem kazanmaktadır. Kaplamalar, spoyler ve uçuş kontrolleri gibi kompozit malzemelerden yapılmış uçak parçaları, 1960'lı yıllarda alüminyum parçalar üzerinde ağırlıktan tasarruf etmek için geliştirilmiştir. Description of Composite Structures Introduction Composite materials are becoming more important in the construction of aerospace structures. Aircraft parts made from composite materials, such as fairings, spoilers, and flight controls, were developed during the 1960s for their weight savings over aluminum parts.

Introduction New generation large aircrafts are designed with all composite fuselage and wing structures, and the repair of these advanced composite materials requires an in-depth knowledge of composite structures, materials, and tooling. The primary advantages of composite materials are their high strength, relatively low weight, and corrosion resistance. Yeni nesil büyük uçaklar, tüm kompozit gövde ve kanat yapılarıyla birlikte tasarlanmıştır ve bu gelişmiş kompozit malzemelerin onarımı, kompozit yapıların, malzemelerin ve alet takımlarının derinlemesine bilinmesini gerektirir. Kompozit malzemelerin birincil avantajları, yüksek dayanım, nispeten düşük ağırlık ve korozyon direncidir.

Laminated Structures Composite materials consist of a combination of materials that are mixed together to achieve specific structural properties. The individual materials do not dissolve or merge completely in the composite, but they act together as one. Normally, the components can be physically identified as they interface with one another. The properties of the composite material are superior to the properties of the individual materials from which it is constructed. LAMİNE YAPILAR Kompozit malzemeler, spesifik yapısal özelliklere ulaşmak için birlikte karıştırılan bir malzeme kombinasyonundan oluşur. Bireysel malzemeler kompozitde tamamen çözülmez veya birleşmezler, ancak bir arada birlikte hareket ederler. Normalde, bileşenler birbirleriyle arabirim oluşturdukları zaman fiziksel olarak tanımlanabilir. Kompozit malzemenin özellikleri, tek tek elde edildiği malzemelerin özelliklerinden daha üstündür.

Laminated Structures An advanced composite material is made of a fibrous material embedded in a resin matrix, generally laminated with fibers oriented in alternating directions to give the material strength and stiffness. Fibrous materials are not new; wood is the most common fibrous structural material known to man. Gelişmiş bir kompozit malzeme, bir reçine matrisi içine gömülü lifli bir malzemeden yapılır, genellikle malzemeye güç ve sertlik kazandırmak için alternatif yönlerde yönlendirilmiş elyaflarla lamine edilir. Lifli malzemeler yeni değildir, ahşap insanda bilinen en yaygın elyaflı yapısal malzemedir.

Laminated Structures Applications of composites on aircraft include: Fairings Flight control surfaces Landing gear doors Leading and trailing edge panels on the wing and stabilizer Interior components Floor beams and floor boards Vertical and horizontal stabilizer primary structure on large aircraft Primary wing and fuselage structure on new generation large aircraft Turbine engine fan blades Propellers UÇAKTA KOMPOZİTLERİN UYGULANMALARI: Krenaj(Kaplama Parçası) Uçuş Kumanda Yüzeyleri İniş Takımı Kapakları Leading and trailing edge panels on the wing and stabilizer İç Bölümler Zemin kirişleri ve döşeme tahtaları Büyük uçaklardaki dikey ve yatay ana yapı dengeleyicileri Yeni nesil büyük uçakların gövde ve kanatları Türbinli motor fan bıçakları Pervaneler

Major Components of a Laminate An isotropic material has uniform properties in all directions. The measured properties of an isotropic material are independent of the axis of testing. Metals such as aluminum and titanium are examples of isotropic materials. Laminatın Başlıca Bileşenleri Bir izotropik** malzeme her yönden aynı niteliktedir. İzotropik bir malzemenin ölçülen özellikleri test ekseninden bağımsızdır. Alüminyum ve titanyum gibi metaller izotropik malzemelerin örnekleridir. **İzotropik; Özellikleri her yerde aynı olan, Eşyönlü demektir.

Major Components of a Laminate A fiber is the primary load carrying element of the composite material. The composite material is only strong and stiff in the direction of the fibers. Unidirectional composites have predominant mechanical properties in one direction and are said to be anisotropic, having mechanical and/or physical properties that vary with direction relative to natural reference axes inherent in the material. Bir lif, kompozit malzemenin birincil yük taşıma elemanıdır. Bileşik malzeme, lifler yönünden kuvvetli ve serttir. Tek yönlü kompozitler bir yönde baskın mekanik özelliklere sahiptir ve anizotropiktir, materyalin doğal referans eksenlerine göre değişen mekanik ve / veya fiziksel özelliklere sahiptir.

Major Components of a Laminate Components made from fiberreinforced composites can be designed so that the fiber orientation produces optimum mechanical properties, but they can only approach the true isotropic nature of metals, such as aluminum and titanium. Elyaf takviyeli kompozitlerden yapılan bileşenler, fiber oryantasyonu en uygun mekanik özelliklere sahip olacak şekilde tasarlanabilir, ama alüminyum ve titanyum gibi metallerin gerçek izotropik doğasına(yapısına) sadece yaklaşabilirler.

Major Components of a Laminate A matrix supports the fibers and bonds them together in the composite material. The matrix transfers any applied loads to the fibers, keeps the fibers in their position and chosen orientation, gives the composite environmental resistance, and determines the maximum service temperature of a composite. Matris, elyafları destekler ve bunları kompozit malzemede bir araya getirir(yapıştırır.) Matris, uygulanan yükleri elyaflara aktarır, elyafları oldukları konumlarında ve seçilmiş oryantasyonda tutar, kompozit çevre direnci verir ve bir kompozitin maksimum servis sıcaklığını belirler.

Boeing 787 (Ana ve kompozit malzeme kullanım oranları)

Bazı Kompozit Örnekleri