Sağlık ve kültür Doç. Dr. Melike KAPLAN
Geleneksel tıp genel olarak iki tip yerleşim yerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Birincisi, birincil ilişkilerin ve yüzyüze akrabalığın önemli olduğu geleneksel kır toplumlarıdır.
Bu toplumlarda geleneksel iyileştiriciler toplum tarafından onaylanırlar ve toplumun ileri gelenleri tarafından da kabul edilirler. İkincisi ise, kentsel bölgelerin yoksul semtleri ve gecekondu mahalleleridir.
Lokman Hekim “Lokman” sözcüğünün anlamıyla ilgili olarak çeşitli kaynaklarda farklı tanımlamalar bulunsa da, şifalı bitkileri tanıyan ve hangi hastalıklara iyi geldiğini bilen efsanevi bir geleneksel iyileştirici olduğundan söz edilir.
Aktar İlaç yapımında kullanılan bitkisel, hayvansal ve mineral maddeleri satanlar için “aktar” sözcüğü kullanılmaktadır. Aktarlar veya halk hekimleri arasında adı efsane olmuş olan “lokman hekim”den söz edilir. Lokman hekimin halk hekimlerinin atası olduğu ve her derde deva bulduğu belirtilir.
Hekim-Tabip Hekim, yalnızca kimi tedavi tekniklerini uygulamakla kalmaz; aynı zamanda insanı belli bir paradigmaya dayanarak anlamaya çalışır, yani bir yandan da tıbbın felsefesiyle uğraşır.
Tabip ise, belli tedavi yöntemlerini öğrenen ve uygulayandır Tabip ise, belli tedavi yöntemlerini öğrenen ve uygulayandır. Örneğin, İbn-i Sina bir hekimdir; Sabuncuoğlu Şerefeddin ise bir tabiptir.
Tarihsel süreçte; büyücü-hekim, şaman, halk hekimi, tıp doktoru şeklinde bir gelişme süreci izlenir.