İçten Yanmalı Motorlar (Internal Combustion Engines) Motorların ana yapı elemanları (hareketli parçalar)

Hareketli Parçalar Piston Piston (biyel) kolu Anamil (Krank mili) Kam (Eksantrik mili) Volan

1-Piston: 2- Piston Kolu: Dolgu (hava+yakıt) veya havayı sıkıştırır, Yanmadan sonra yanan gazların genleşmesi ile oluşan işi krank miline iletir Pistonun ataleti önemli, bu sebeple hafif Alüminyum alaşımdan yapılır Piston silindir arası sızdırmazlık önemlidir Sızdırmazlık segmanlarla sağlanır: a) Sıkıştırma segmanı (üstte) b) Yağlama segmanı (altta) 2- Piston Kolu: Piston ile krank milini oynak olarak bağlayan parça

Piston

3- Segmanlar: Piston Pernosu veya Burcu: - Piston ile piston kolunu oynak olarak bağlayan parça 3- Segmanlar: Pistonla silindir arasında sızdırmazlık sağlar Silindir cidarında ince bir yağ filmi oluşturur Pistonun soğutulmasına yardımcı olur

Alternatif (Gel-Git) ve Dönel Hareket: Dairesel (Dönme) Alternatif (Gel-Git) Hareket Hareket Piston Egzantrik makanizma

Üzerinde bulunan eksantirik yapılarla 4- Krank mili: Üzerinde bulunan eksantirik yapılarla pistonun alternatif (git-gel) hareketini dairesel (sürekli) harekete dönüştürür Genellikle silindir bloğuna yataklıdır Motorun dengeli ve sarsıntısız çalışmasına da olanak sağlar Özel çelik alaşımlarından dövülerek veya dökülerek imal edilirler. Isıl işlemlerle yüzey sertleştirmesi yapılır.

Krank milinin ucunda; -ekzantrik mili, -yakıt pompası, -yağ pompası -su pompası ve -vantilatör gibi motorun kendini çalıştırması için gerekli sistemlere hareket veren, hareketi ileten dişliler bulunmaktadır.

5- Kam (eksantrik) mili: Hareketini volandan dişli, zincir-dişli veya kayış-kasnak aracılığıyla alır Hareketi ½ oranında azaltır Aldığı dairesel hareketi, üzerinde bulunan kamlar ile alternatif (git-gel) harekete çevirerek subapların açılıp kapanmasını sağlar

Kam (eksantrik) mili: - Krank milinden aldığı hareketi sübaplara a) Zamanlama Dişlisi b) Zamanlama Zinciri c) Zamanlama Kayışı mekanizmalarından birini kullanarak iletir:

Zamanlama Dişlisi Kam milinin silindir bloğu içinde yer aldığı üstten supaplı motorların supap mekanizmasında kullanılır. Silindir bloğundaki kam mili zamanlama dişlisi tarafından hareket ettirilir

Zamanlama Zinciri Kam milinin silindir kapağı üzerinde bulunduğu üstten eksantrikli motorlarda uygulanır. Kam mili, zamanlama dişlisi yerine bir zamanlama zinciri ve zincir dişliler tarafından tahrik edilir. Zamanlama dişlisi ve zincir dişliler yağ ile yağlanırlar.

Zamanlama (Triger) Kayışı Eksantrik mili iç kısmına diş açılmış bir kayış ile tahrik edilir. Kayış, zincirli tipten daha sessizdir ve yağlanmaya veya gerdirme aparatına ihtiyacı yoktur. Diğerlerine göre daha hafiftir. Triger kayışı fiber-glass ile güçlendirilmiş kauçuktan yapılır. Gerilme dayanımı çok yüksektir ve ısı değişimlerinde çok az bir esneme yapar.

6- Volan: Krank mili ucuna bağlı, krank mili ile birlikte dönen dairesel kütle Görevleri: İş zamanında elde edilen enerjiyi, ataleti sayesinde depolar (düzenli hareket sağlar) Ölü noktalarda, piston/piston kolu/krank mili sisteminin hareketini devam ettirir. Krank mili hızını stabil hale getirir Motor gücünü diğer ünitelere iletir (kavrama volana bağlanır, motorun ilk çalıştırılması volandan yapılır) Krank mili Volan - Silindir sayısı arttıkça; iş yapılan zaman artacağından hareket daha düzenli olur, küçük kütleli volan yeterli olur