III . ROMAN

ROMAN Yaşanmış ya da gerçeğe uygun biçimde tasarlanmış olayları yer ve zaman göstererek anlatan ,öyküden daha uzun yazılara roman denir. Ögeleri açısından romanla öykü arasında fark yoktur. Ancak bu ögeler romanda daha ayrıntılı ,kapsamlı biçimde yer alır. Roman kişileri çok ayrıntılı biçimde tasvir edilir; ruh çözümlemelerine romanda daha geniş yer verilir. Romanda anlatım birinci ya da üçüncü kişi ağzından yapılabilir. Değişik yazı türlerinin özelliklerinden de yararlanılabilir.(Mektup,anı,günlük,deneme,gezi yazısı) Goethe-”Genç Werther’in Acıları (mektup) Reşat Nuri-”Bir Kadın Düşmanı” (mektup) Yakup Kadri-”Anamın Kitabı” (otobiyografi)

ROMAN TÜRLERİ 1)KONU ve TEMALARINA GÖRE ROMANLAR a)Macera (Serüven)Romanları b)Tarihsel Romanlar c)Sosyal Romanlar d)Psikolojik Romanlar 2)AKIMLARINA GÖRE ROMANLAR a)Klasik Roman b)Romantik Roman c)Realist Roman d)Naturalist Roman

MACERA(SERÜVEN) ROMANLARI : Günlük yaşamda her zaman rastlanmayan,şaşırtıcı,değişik ve esrarlı olayları konu eden romanlarıdır. Kahramanlar çok hareketli,kurnaz ,cesur ve hareketlidir. Macera romanlarında olayların geçtiği yer sık sık değişir. Robinsen Crusoe-Daniel DEFOE İki Sene Mektep Tatili-Jules VERNE Kim-Rudyard KİPLİNG Hasan Mellah-A.MİTHAT Polisiye ve egzotik romanlarda macera romanları kapsamında düşünülebilir. Polisiye romanlarda hırsızlık,soygun ve cinayet olayları işlenir. A.Christie-Nil’de Ölüm,Şark Ekspresinde Cinayet Egzotik romanlarda Avrupa’ya uzak ülkelerin manzaralarını, oralarda yaşayan töre ve geleneklerini anlatmak esastır. Piyer Loti-İzlanda Balıkçısı

TARİHSEL ROMANLAR Tarihin değişik dönemindeki olayları işler. Kahramanlar gerçek veya düşsel olabilir. Anlatılanlar tarih gerçeklerine çoğu kez uygundur. Tarihsel roman, Romantizmin bir ürünüdür. Dünya Edebiyatında bu türün ilk örneğini İngiliz Walter Scott vermiştir. Türk Edebiyatında ise tarihi roman ilk Ahmet Mithat-YENİÇERİLER Batılı anlamda ilk tarihsel romanımız Namık Kemal-CEZMİ Wawerley- Walter SCOTT Ivanhoe- Walter SCOTT Monte Cristo- Alexandre DUMAS Taras Bulba- GOGOL Salambo- G.FLAUBERT Devlet Ana- Kemal TAHİR Küçük Ağa- Tarık BUĞRA Deli Kurt- Nihal ATSIZ

SOSYAL ROMANLAR Toplumsal sorunları işleyen romanlar bu gruba girer.Bu tür romanlarda sosyal olay ve olguların (ihtilaller,sınıfsal kavgalar, ırkçılık, köyden şehre göç,yoksulluk…)nedenleri üzerinde durulur. Töre romanları ve tezli romanlar olmak üzere ikiye ayrılır: Halide Edip ADIVAR – SİNEKLİ BAKKAL (Töre romanı) Hüseyin Rahmi GÜRPINAR- BEN DELİ MİYİM? (Tezli roman) SEFİLLER-Victor HUGO MEYHANE-Emile ZOLA GAZAP- John STEİNBECK BEREKETLİ TOPRAKLAR ÜZERİNDE-Orhan KEMAL

PSİKOLOJİK ROMANLAR Roman kahramanlarının ruh çözümlemeleri yapılır;onların insanlara,olaylara ve topluma bakışı yansıtılır. Bu tür romanlara “tahlil romanı” adı verilir. Psikolojik roman türünün ilk örneği ; M.de la FAYETTE’nin –LA PRİNCESSE DE CLEVES Türk Edebiyatında bu türün ilk örneği; Mehmet RAUF- EYLÜL Genç Werther’in Acıları-GOETHE Suç ve Ceza-DOSTOYEVSKİ 9.Hariciye Koğuşu-PEYAMİ SAFA Bir Tereddüdün Romanı-PEYAMİ SAFA

KLASİK ROMAN Bu akımda roman türü çok az gelişmiştir. M.De la FAYETTE- Princesse de Cleves

ROMANTİK ROMAN Klasik akıma tepki olarak doğan Romantizm ,olayların duygusal açıdan yansıtılmasına önem verir ve kuralcılığı reddeder. Victor HUGO- SEFİLLER Namık KEMAL-İNTİBAH

REALİST ROMAN Olayları ,insanları ve toplumları gerçekçi açıdan Yansıtan romanlardır. Stendhal-KIZIL VE KARA Tolstoy-SAVAŞ ve BARIŞ Halit Ziya-MAİ ve SİYAH

NATURALİST ROMAN Olayları ve kişileri bir bilim adamı gözüyle inceleyen naturalist romancılar gerçekçiliği ileri boyuta götürmüşlerdir. Emile ZOLA –MEYHANE Alphonse DAUDET-JACK

TÜRK EDEBİYATINDA ROMAN Türk edebiyatında roman Tanzimat’la girmiştir. İlk yerli roman Şemsettin Sami-Taaşuk-ı Talat ve Fıtnat(1872) İlk çeviri roman Yusuf Kamil Paşa-Telemak (Fenelon’dan)(1859) Batılı anlamda Modern Türk romanının kurucusu Halit Ziya Uşaklıgil Türk romanı teknik açıdan Servet-i Fünun döneminde güçlenmiş, Cumhuriyet döneminde iyice gelişmiştir.