KİMYA: YİRMİBİRİNCİ YÜZYIL BİLİMİ

KİMYA BİLİMİ BİLİMSEL METOD

Kimya madde ve uğradığı değişiklikler ile ilgili bir bilimdir. Değersiz maddelerden altın üretme düşü olan SİMYA ile başlayan KİMYA BİLİMİ, Sağlık ve Tıp, Enerji ve Çevre, Malzemeler ve Teknoloji, Yiyecek ve Tarım gibi pek çok farklı disiplinin vazgeçilmez parçasıdır.

MADDENİN SINIFLANDIRILMASI Madde: Boşlukta yer kaplayan ve kütlesi olan yani ağırlığı ve hacmi olan her şey maddedir. Cisim: Belirli bir bileşim ve belirgin özellikleri olan bir madde şeklidir. Madde yalnızca görülebilen, dokunulabilen bir şey değildir. Örneğin, çevremizi saran hava da kütle ve hacme sahip olduğuna göre bir maddedir.

MADDENİN SINIFLANDIRILMASI Madde bileşimi ve özelliklerine bağlı olarak bazı alt sınıflara ayrılır. MADDE Fiziksel Ayırma Yöntemleri KARIŞIM SAF MADDE HOMOJEN KARIŞIM (ÇÖZELTİ) HETEROJEN KARIŞIM BİLEŞİK ELEMENT Kimyasal Ayırma Yöntemleri

Meyve suyu, süt, lehim Demir tozu-kum Saf Madde: Belirli (sabit) bir bileşime ve farklı özelliklere sahip olan maddelerdir. Karışım: İki veya daha fazla maddenin kendi özelliklerini koruyarak bir araya gelmesiyle oluşur. Bileşimi her yerde aynı olan karışımlara Homojen karışım adı verilir Meyve suyu, süt, lehim Bileşimi her yerde aynı olmayan karışımlara Heterojen karışım adı verilir Demir tozu-kum

Karışımların Ayrılması Karışımı oluşturan bileşenler birbirlerine fiziksel yöntemlerle ayrılabilir. Manyet ile ayırma Yoğunlukları farklı olup birbiri ile karışmayan sıvılar Ayırma hunisi ile ayrılabilir. Bir katı ile sıvının süzülerek ayrılması (filtrasyon)

Karışımların Ayrılması distillation DESTİLASYON (Ayırımsal damıtma): Kaynama noktası farkından yararlanarak ayırma ÖRNEK: Alkol & su Karışımı (Alkolün kaynama noktası = 78,5 C; suyunki ise 100 C dir)

Karışımların Ayrılması Tuzlu su benzer bir sistemle ayrılabilir. Su buharlaştırılıp tekrar yoğunlaştırılarak tuzdan ayrılır.

Kromatografi Kromatografi maddelerin çeşitli çözücülerdeki farklı çözünürlük özelliklerinden yararlanılarak ayrılmasına dayanan bir tekniktir. Kağıt kromatografisi Kolon kromatografisi

Elementler ve Bileşikler Saf maddeler elementler yada bileşikler olabilir. Element kimyasal olarak daha basit maddelere ayrılamayan saf maddelerdir. 117 element tanımlanmıştır. 82 element doğal olarak bulunur. Altın, aluminyum, kurşun, oksijen, karbon, kükürt vb. Sodyum Brom

Doğal olmayan elementler de vardır Doğal olmayan elementler de vardır. Bunlar bilimadamları tarafından nükleer süreçlerle oluşturulmuşlardır; teknetyum, amerikyum, seaborgyum vb. Glenn Seaborg (1912-1999) 8 yeni element keşfetmiştir. Yaşarken adı bir elemente verilen tek kişidir.

Kuru buz – karbon dioksit İki veya daha fazla element atomlarının belirli oranda kimyasal olarak birlrşmelerinden oluşan saf maddelere bileşik adı verilir. Bileşikler kendilerini oluşturan saf maddelere (element) ancak kimyasal yollarla ayrılabilir. Lityum florür quartz Kuru buz – karbon dioksit Sodyum klorür (sofra tuzu)

Suyun elektrolizi Yaşamın olmazsa olmazı su bir bileşiktir. Elektroliz adı verilen kimyasal birişlem sonucu kendisini oluşturan iki elemente; hidrojen ve oksijene ayrışır.

Maddenin Üç Hali Madde başlıca üç halde bulunur: Katı, sıvı ve gaz

Maddenin Üç Hali Çıldır Gölü - Ardahan Katı Sıvı Gaz

Maddenin Dördüncü Hali: PLAZMA Plazma maddenin dördüncü halidir. Katı, sıvı ve gazlardan serbestçe hareket eden elektronlar ve pozitif iyonlar olarak farklanır. Bazen de iyonize gaz olarak tanımlanır. Bilinen evrenin yaklaşık % 99 u plazma halindedir. Güneşin yüzeyi sıcak gaz değil plazmadır.

Plazmalar bazen elektrik veya manyetik alan tarafından uyarılarak ışın yayınlar. Bunun kanıtı polar auroralardır. Yıldırım da bir Plazma biçimidir. Yeryüzündeki elektrik plazmasının en bilinen örnekleri neon tabelalar ve aydınlatma, televizyon ekranları ve elektrik ark kaynak makineleridir. Aurora Borealis Photograph by Robert Postma, Kanada’nın kuzeyi polar auroraları yakalamak için ideal bir bölgedir. Güneşten kopan yüklü parçacıkların dünyanın atmosferine girmesiyle meydana gelen auroralar kırmızıdan , yeşile, maviye çeşitli renk ve şeklillerdedir.

Faz Dönüşümü