Malzeme İhtiyaç Planlaması (MİP) ve Kurumsal Kaynak Planlaması) KKP

Bağımlı Talep Bin üretim programı oluşturulabilecek herhangi bir ürün için bağımlı talep teknikleri kullanılmalıdır

Bağımlı Talep Bir ürünün talebi bir diğer ürünün talebiyle ilişkilidir Nihai ürün için miktar verildiğinde, bu ürün için gerekli tüm parçaların talebi hesaplanabilir Genelde, bir ürünün üretim programı oluşturulabildiği her durumda kullanılır MiP yaygın bir tekniktir

Talep Özellikleri Sürekli talep Kesikli talep Bağımsız talep 1 2 3 4 5 Hafta 400 – 300 – 200 – 100 – Masa sayısı Sürekli talep P S Ç Per Cuma P S Ç P Cuma Kesikli talep Bağımsız talep 100 masa Bağımlı talep 100 x 1 = 100 masa üstü 100 x 4 = 400 masa ayağı

Bağımlı Talep Stok Modellerinin İhtiyaçları Bağımlı talep stok modellerinin etkin biçimde kullanılması şunları gerektirir Ana üretim planı Malzeme listesinin spesifikasyonları Mevcut stok Teslim alınmamış siparişler Sipariş teslim süreleri

Planlama Süreci Figure 14.1

Toplam Üretim Planı Aylar Ocak Şubat Figure 14.2 Aylar Ocak Şubat Toplam Üretim Planı 1,500 1,200 (Toplam ürün miktarlarını gösterir) Haftalar 1 2 3 4 5 6 7 8 Ana Üretim çizelgesi (Spesifik tip ve miktarları gösterir 100 100 100 100 A Ürünü 500 500 450 450 B Ürünü 300 100

A VE B ÜRÜNÜ İÇİN BRÜT İHTİYAÇLAR AÜP Örneği TABLE İki ürün için ana üretim çizelgesi A VE B ÜRÜNÜ İÇİN BRÜT İHTİYAÇLAR Gün 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Böyle sürer Miktar 450 200 350 525 235 375

Malzeme Listesi Ürünü üretmek için gerekli olan parça, malzeme ve muhteviyat listesi Ürünün yapısını gösterir Belli bir düzeyin üzerindeki kalemlere ana kalemler veya ebeveyn denir Verili bir düzeyin altındaki kalemlere parçalar ya da evlatlar denir

Malzeme Listesi (ML) Örneği A Amplifikatörü İçin Ürün Ağacı A Düzey B(2) C(3) 1 E(2) F(2) 2 D(2) G(1) 3

ML Örneği 50 adet amplifikatör için Parça B: 2 x A sayısı = (2)(50) = 100 Parça C: 3 x A sayısı = (3)(50) = 150 Parça D: 2 x B sayısı + 2 x F sayısı= (2)(100) + (2)(300) = 800 Parça E: 2 x B sayısı + 2 x C sayısı = (2)(100) + (2)(150) = 500 Parça F: 2 x C sayısı = (2)(150) = 300 Parça G: 1 x F sayısı = (1)(300) = 300 Product structure for “Awesome” (A) A Level B(2) C(3) 1 E(2) F(2) 2 D(2) G(1) 3

Stok Kayıtlarının Doğru Olması MİP’in doğru işlemesi için (ya da herhangi bir bağımlı talep sistemi için) stok kayıtlarının doğru tutulması kesinlikle gereklidir Genelde MİP sistemleri % 99’dan daha fazla kesinlik gerektirir

Teslim Alınması Planlanan Siparişler (Açık Siparişler) İyi yönetilen bir satın alma ve stok kontrol departmanının imalat bölümüne bildirdiği kayıtlardır Açık sipariş emirleri miktarları ve planlanmış teslim alma tarihlerini doğru olarak yansıtmalıdır

Parçaların Teslim Süreleri Bir parça ya da ürünün satın alınması, üretilmesi ya da montajı için gerekli süredir İmalat için – parçaların hareketi, makine hazırlığı ya da üretimi için gerekli sürelerin toplamıdır Satın alınanlar için – ihtiyacın ortaya çıkması ile üretim için hazır olması arasındaki süredir TABLE A Amplifikatörü İçin Teslim Süreleri PARÇA TESLİM SÜRESİ A 1hafta B 2 hafta C 1 hafta D E F 3 hafta G

MİP’in yapısı Veri Dosyaları Çıktı raporları ML Ana Üretim Çizelgesi Satılma verileri ML Teslim süreleri (Ürün ana dosyası Stok verileri Çıktı raporları Dönemlere göre MİP raporu Tarihlere göre MİP raporu Planlanan siparişler raporu Satılma tavsiyeleri İstisnai raporlar Erken ya da geç sipariş verme ya da ihtiyaç kalmaması Sipariş miktarı çok az ya da fazla Ana Üretim Çizelgesi Malzeme ihtiyaç planlaması programları(bilgisayar ve yazılım)

Ana Üretim çizelgesi DÖNEM AÜP Kalemi 1 2 3 4 5 Clipboard 85 95 120 100 100 Lapdesk 0 50 0 50 0 Lapboard 75 120 47 20 17 Pencil Case 125 125 125 125 125

Ürün yapısı Clipboard Top clip (1) Bottom clip (1) Pivot (1) Spring (1) Rivets (2) Finished clipboard Pressboard (1) Clipboard

MİP Örnek Düzey 1 Düzey 0 Ürün yapısı (Ağacı) Kaydı Clipboard Lapdesk Pressboard (2) Trim (3’) Beanbag (1) Glue (4 oz) Düzey 0 Clip Ass’y Rivets Düzey 1

Hedeflenen ML 0 - - - - Clipboard ea 1 - 1 - - - Clip Assembly ea 1 - - 2 - - Top Clip ea 1 - - 2 - - Bottom Clip ea 1 - - 2 - - Pivot ea 1 - - 2 - - Spring ea 1 - 1 - - - Rivet ea 2 - 1 - - - Press Board ea 1 DÜZEY KALEM ÖLÇÜ BİRİMİ MİKTAR

MİP Matrisi

MİP Örnek Ana Üretim Çizelgesi 1 2 3 4 5 Clipboard 85 95 120 100 100 1 2 3 4 5 Clipboard 85 95 120 100 100 Lapdesk 0 60 0 60 0 Ürün Ana Kütüğü CLIPBOARD LAPDESK PRESSBOARD Mevcut 25 20 150 Siparişi verilmiş 175 (1. dönemde) 0 0 (sch receipt) LLC 0 0 1 Parti büyüklüğü L4L 50’nin katları Min 100 Teslim süresi 1 1 1

MİP Örnek ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 DÖNEM PARTİ BÜY.: L4L TS: 1 1 2 3 4 5 Brüt İhtiyaçlar 85 95 120 100 100 Teslim Alınması Planlanan 175 Dönem Sonu stoku 25 Net İhtiyaçlar Planlanan Gelişler Planlanan Sirarişler

MİP Örnek (25 + 175) = 200 birim mevcut ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: L4L LT: 1 1 2 3 4 5 Gross Requirements 85 95 120 100 100 Scheduled Receipts 175 Projected on Hand 25 115 Net Requirements 0 Planned Order Receipts Planned Order Releases (25 + 175) = 200 birim mevcut (200 - 85) = 115 birim (1. dönemin sonunda elde bulunan)

MRP: Example (cont.) 115 birim mevcut ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: L4L LT: 1 1 2 3 4 5 Gross Requirements 85 95 120 100 100 Scheduled Receipts 175 Projected on Hand 25 115 20 Net Requirements 0 0 Planned Order Receipts Planned Order Releases 115 birim mevcut (115 - 85) = 20 (2. dönemin sonunda elde bulunan)

MİP Örneği 20 birim mevcut ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: L4L LT: 1 1 2 3 4 5 Gross Requirements 85 95 120 100 100 Scheduled Receipts 175 Projected on Hand 25 115 20 0 Net Requirements 0 0 100 Planned Order Receipts 100 Planned Order Releases 100 20 birim mevcut (20 - 120) = -100 — 100 ek birim Clipboards’a ihtiyaç var 3. Dönemde teslim alınması için sipariş 2. dönemde verilmeli

MİP Örneği ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: L4L LT: 1 1 2 3 4 5 Gross Requirements 85 95 120 100 100 Scheduled Receipts 175 Projected on Hand 25 115 20 0 0 0 Net Requirements 0 0 100 100 100 Planned Order Receipts 100 100 100 Planned Order Releases 100 100 100 Aynı mantıkla 4, ve 5. dönemin Brüt İhtişaçlarından Net İhtiyaçlar, Planlanan Gelişler ve Planlanan Siparişler geliştirilir

MİP Örneği ITEM: LAPDESK LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: MULT 50 LT: 1 1 2 3 4 5 Gross Requirements 0 60 0 60 0 Scheduled Receipts Projected on Hand 20 Net Requirements Planned Order Receipts Planned Order Releases

MİP Örneği ITEM: LAPDESK LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: MULT 50 LT: 1 1 2 3 4 5 Gross Requirements 0 60 0 60 0 Scheduled Receipts Projected on Hand 20 20 10 10 0 0 Net Requirements 0 40 50 Planned Order Receipts 50 50 Planned Order Releases 50 50 Aynı mantıkla Lapdesk MİP matrisi gösterildiği gibi tamamlanır

MİP Örneği ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: L4L LT: 1 1 2 3 4 5 ITEM: PRESSBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: MIN 100 LT: 1 1 2 3 4 5 Gross Requirements Scheduled Receipts Projected on Hand 150 Net Requirements Planned Order Receipts Planned Order Releases ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: L4L LT: 1 1 2 3 4 5 Planned Order Releases 100 100 100 ITEM: LAPDESK LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: MULT 50 LT: 1 1 2 3 4 5 Planned Order Releases 50 50

MİP Örneği x1 x2 ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD ITEM: PRESSBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: MIN 100 LT: 1 1 2 3 4 5 Gross Requirements 100 100 200 100 0 Scheduled Receipts Projected on Hand 150 Net Requirements Planned Order Receipts Planned Order Releases ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: L4L LT: 1 1 2 3 4 5 Planned Order Releases 100 100 100 ITEM: LAPDESK LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: MULT 50 LT: 1 1 2 3 4 5 Planned Order Releases 50 50 x2 x1

MİP Örneği ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: L4L LT: 1 1 2 3 4 5 ITEM: PRESSBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: MIN 100 LT: 1 1 2 3 4 5 Gross Requirements 100 100 200 100 0 Scheduled Receipts Projected on Hand 150 50 50 0 0 0 Net Requirements 50 150 100 Planned Order Receipts 100 150 100 Planned Order Releases 100 150 100 ITEM: CLIPBOARD LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: L4L LT: 1 1 2 3 4 5 Planned Order Releases 100 100 100 ITEM: LAPDESK LLC: 0 PERIOD LOT SIZE: MULT 50 LT: 1 1 2 3 4 5 Planned Order Releases 50 50

MİP Örneği Planlanan Siparişler raporu PERIOD ITEM 1 2 3 4 5 Clipboard 100 100 100 Lapdesk 50 50 Pressboard 100 150 100

MİP Sistemlerinde Parti Büyüklüğü İhtiyaç kadar parti politikası (Lot for lot, L4L) Sabit miktarda parti sipariş politikası Minimum sipariş miktarları Maksimum sipariş miktarları Çoklu sipariş miktarları Ekonomik sipariş miktarı Dönemsel sipariş miktarı (period order quantity)

Parti Büyüklüğü kuralları: İKP: L4L L4L’nin toplam maliyeti= (4 X $60) + (0 X $1) = $240

Parti Büyüklüğü Kuralları: ESM Kuralı minimum sipariş miktarı ESM’nin toplam maliyeti= (2 X $60) + [(10 + 50 + 40) X $1)] = $220

Parti Büyüklüğü Kuralları: DSP Dönemlik kadar ihtiyaç kadar sipariş verilmesi DSM’nin toplam maliyeti= (2 X $60) + (20 X $1) = $180

Brüt İhtiyaç Planı TABLE 14.3 Gross Material Requirements Plan for 50 Awesome Speaker Kits (As) with Order Release Dates Also Shown WEEK LEAD TIME 1 2 3 4 5 6 7 8 A. Required date 50 1 week Order release date B. Required date 100 2 weeks C. Required date 150 E. Required date 200 300 F. Required date 3 weeks D. Required date 600 G. Required date

ITEM ON HAND A 10 E B 15 F 5 C 20 G D Net Requirements Plan

Net Requirements Plan

Gross Requirements Schedule Figure 14.5 A B C Lead time = 4 for A Master schedule for A 5 6 7 8 9 10 11 40 15 50 S B C 30 20 40 12 13 8 9 10 11 Lead time = 6 for S Master schedule for S 10 1 2 3 Master schedule for B sold directly Periods Gross requirements: B 10 40 50 20 40+10 15+30 =50 =45 1 2 3 4 5 6 7 8 Periods Therefore, these are the gross requirements for B

Net Requirements Plan The logic of net requirements Total requirements Gross requirements Allocations + Available inventory Net requirements On hand Scheduled receipts + – =

MRP Planning Sheet Figure 14.6

Lot-Sizing Techniques Lot-for-lot techniques order just what is required for production based on net requirements May not always be feasible If setup costs are high, lot-for-lot can be expensive Economic order quantity (EOQ) EOQ expects a known constant demand and MRP systems often deal with unknown and variable demand

Lot-for-Lot Example WEEK 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Gross requirements 35 30 40 55 Scheduled receipts Projected on hand Net requirements Planned order receipts Planned order releases Holding cost = $1/week; Setup cost = $100; Lead time = 1 week

Lot-for-Lot Example No on-hand inventory is carried through the system Total holding cost = $0 There are seven setups for this item in this plan Total ordering cost = 7 x $100 = $700 WEEK 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Gross requirements 35 30 40 55 Scheduled receipts Projected on hand Net requirements Planned order receipts Planned order releases Holding cost = $1/week; Setup cost = $100; Lead time = 1 week

Parti Büyüklüğü Özeti Teorik olarak, parti büyüklükleri ya da sipariş miktarı değiştiğinde, parti miktarları yeniden hesaplanmalıdır Pratikte bunun yapılması sistemde sinirliliğe ve istikrarsızlığa yol açar İhtiyaç kadar sipariş partisi (L4L) sipariş maliyeti ya da makine hazırlık maliyeti düşürülebildiği durumlarda kullanılmalıdır

MİP’in Geliştirilmiş Biçimleri MİP II Closed-Loop MRP Capacity Planning

Material Requirements Planning II Requirement data can be enriched by other resources Generally called MRP II or Material Resource Planning Outputs can include scrap, packaging waste, effluent, carbon emissions Data used by purchasing, production scheduling, capacity planning, inventory, warehouse management

Material Resource Planning TABLE 14.4 Material Resource Planning (MRP II) Weeks LT 5 6 7 8 Computer 1 100 Labor Hrs: .2 each 20 Machine Hrs: .2 each Scrap: 1 ounce fiberglass each 6.25 lb Payables: $0 each $0 PC Board (1 each) 2 Labor Hrs: .15 each 15 Machine Hrs: .1 each 10 Scrap: .5 ounces copper each 3.125 Payables: raw material at $5 each $500 Processors (5 each) 4 500 Scrap: .01 ounces of acid waste each 0.3125 Payables: processors at $10 each $5,000

Closed-Loop MRP System Figure 14.7 Priority Management Develop Master Production Schedule Prepare Materials Requirements Pan Detailed Production Activity Control (Shop Scheduling/Dispatching) Capacity Management Evaluate Resource Availability (Rough Cut) Determine Capacity Availability Implement Input/Output Control Aggregate Plan OK? NO OK? YES Planning Execution (in repetitive systems JIT techniques are used)

Capacity Planning Feedback from the MRP system Load reports show resource requirements for work centers Work can be moved between work centers to smooth the load or bring it within capacity

MRP in Services Some services or service items are directly linked to demand for other services These can be treated as dependent demand services or items Restaurants Hospitals Hotels

Distribution Resource Planning (DRP) Using dependent demand techniques through the supply chain Expected demand or sales forecasts become gross requirements All other levels are computed DRP pulls inventory through the system Small and frequent replenishments

Kurumsal Kaynak Planlaması: Enterprise Resource Planning (ERP) MİP sisteminin en gelişmiş biçimidir ve müşterileri ve tedarikçileri birbirine bağlar Birçok iş süreçlerinin otomasyonuna ve bütünleştirilmesine olanak sağlar Ortak veri tabanlarının ve işletme uygulamalarının paylaşılmasını sağlar Bilgiyi gerçek zamanlı olarak üretir İşletmede tedarikçilerin değerlendirilmesinden faturalamaya kadar her alanda koordinasyon sağlar

Kurumsal Kaynak Planlaması (KKP; ERP ERP modülleri şunları içerir Temel MİP Finansman İnsan kaynakları Tedarik zincire yönetimi (TZY) Müşteri İlişkileri Yönetimi (MİY) (Customer relationship management (CRM) Sürdürülebilirlik

ERP and MİP Figure 14.10

ERP in the Service Sector ERP systems have been developed for health care, government, retail stores, hotels, and financial services Also called efficient consumer response (ECR) systems Objective is to tie sales to buying, inventory, logistics, and production