HEMİPLEJİK BİR BİREYDE MESLEKİ REHABİLİTASYON TEMELLİ UYGULAMALAR: OLGU SUNUMU Özge Buket Cesim*, Orkun Tahir Aran*, Burcu Semin Akel*, Çiğdem Öksüz* *Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ergoterapi Bölümü Giriş: Gereç ve Yöntem: Mesleki rehabilitasyon, geçici ya da daimî özrü olan kişilerin istihdama erişmesini, işe geri dönmesini ya da istihdamda kalmasını sağlamak olarak tanımlanmaktadır. İnme sonrası işe dönüş kişinin sosyal restorasyonu, finansal ve psikolojik iyilik hali açısından son derece önemlidir. Bu çalışma, hemiplejik bir olguda mesleki rehabilitasyonun etkinliğini incelemeyi amaçlamaktadır. 34 yaşında, hemiplejik bir kadın olgu, Kasım 2015’te arteriovenöz malformasyona bağlı orta serebral arter hemorajı sebebiyle inme tanısı aldı. İnme sonrası 4. ayda kliniğimize başvurdu. Kanada Aktivite Performans Ölçümü (KAPÖ) uygulandı. KAPÖ sonucunda yazı yazma ve öğretmenliğe dönüş hedefleri belirlendi. Yazı yazmanın değerlendirilmesinde Jebsen Taylor El Fonksiyon Testinin (JTEFT) yazı yazma parametresi kullanıldı. Yazı yazma ve öğretmenlik işi gözlemsel olarak analiz edildi. İşe dönüş için algılanan bariyerler yarı yapılandırılmış görüşmeyle kaydedildi. Haftada iki seans olmak üzere 6 haftalık iş simülasyonu müdahalesi olguyla birlikte planlandı ve uygulandı. Olgunun mesleğe geri dönüşte algıladığı bariyerler Konuşma Yavaşlığı Çabuk Yorulma Yazı Yazmadaki Zorluklar Sonuçlar: KAPÖ performans ve tatmin puanları hem yazı yazma hem öğretmenlikte 1 iken müdahale sonrası yazı yazmada 4 ve 2, öğretmenlikte 5 ve 4 olarak artış gösterdi. JTEFT yazı yazma süresi 3,38 dakika iken müdahale sonrasında 2,47 dakika bulundu. Olgunun algıladığı bariyerler; konuşma yavaşlığı, yazı yazmadaki zorluklar ve çabuk yorulmaydı. Algılanan bariyerlerde yazı yazmadaki zorluklar dışında değişiklik oluşmadı. Şekil 1: Olgunun mesleğe geri dönüşte algıladığı bariyerler Tablo 1: Müdahale öncesi ve sonrası KAPÖ performans ve tatmin puanları 1.Performans 1.Tatmin 2.Performans 2.Tatmin Yazı Yazmak 1 4 2 Öğretmenlik 5 Tablo 2: Müdahale öncesi ve sonrası JTEFT yazı yazma süresi 1.Değerlendirme 2.Değerlendirme JTEFT Yazı Yazma Parametresi 3,38 dakika 2,47 dakika Tartışma: Kaynaklar: Olgunun zorlandığı aktivitelerde performans artışı görülse de işe dönmede algılanan bariyerlerin değişmemesi sonucu olgu işine dönemedi. İleriki çalışmalarda inme sonrası bireylerin işe dönme kriterlerinin daha ayrıntılı değerlendirilmesini ve işe dönmede algılanan bariyerlere yönelik müdahalelerin de tedavi programında yer almasını önermekteyiz. Davis, A. M., Beaton, D., Hudak, Skirven, T. M., Osterman, A. L., Fedorczyk, J., & Amadio, P. C. (2011). Rehabilitation of the Hand and Upper Extremity, 2-Volume Set: Expert Consult: Elsevier Health Sciences. Tuncalı D., T. K., Terzioğlu A., Aslan G. (2005). Üst Ekstremite Akut Tendon Yaralanmaları: Epidemiyolojik Değerlendirme. Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Dergisi, 13(2), 114-118. Türkiye Kas ve İskelet Sistemi Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı. (2015). Retrieved from Ankara: van de Ven-Stevens, L. A., Munneke, M., Terwee, C. B., Spauwen, P. H., & van der Linde, H. (2009). Clinimetric properties of instruments to assess activities in patients with hand injury: a systematic review of the literature. Archives of physical medicine and rehabilitation, 90(1), 151- 169. Sorumlu Yazar: Özge Buket Cesim. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ergoterapi Bölümü. 0312 305 25 60. obuketcesim@hacettepe.edu.tr