www.pwc.com.tr BOBİ FRS 5 Ekim 2017
BOBİ’nin bir hikayesi var KAYİK’ler için TFRS, diğer işletmlere isteğe bağlı TFRS veya MSUGT BOBİ FRS Ağustos 2014 TMS/ TFRS 29 Temmuz 2017 30 Aralık 2014 Mayıs 2013 : TMS/TFRS'lerin Uygulanmasına Yönelik İlke Kararları 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca işletmelerin münferit ve konsolide finansal tablolarını düzenlerken Türkiye Muhasebe Standartlarını uygulamaları gerekmektedir. Kanuna göre, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (Kurum) tarafından yayımlanan özel ve istisnai standartlar ile bu alana ilişkin olarak yapılan düzenlemeler de Türkiye Muhasebe Standartlarının cüz’ünü oluşturmaktadır. 6102 sayılı Kanun uyarınca, bu Kanuna tabi gerçek ve tüzel kişilerden TMS’ye göre münferit ve konsolide finansal tablolarını düzenleyecek olanlar Kurumumuz tarafından “Türkiye Muhasebe Standartlarının Uygulama Kapsamının Belirlenmesine İlişkin Kurul Kararı” ile belirlenmiştir. Söz konusu Karar uyarınca; 660 sayılı KHK’da belirtilen kamu yararını ilgilendiren kuruluşların, 6102 sayılı Kanunun 397 nci maddesi çerçevesinde Bakanlar Kurulu kararıyla bağımsız denetime tabi olanların ve aynı Kanunun 1534 üncü maddesinin ikinci fıkrasında sayılan şirketlerin münferit ve konsolide finansal tablolarını hazırlarken TMS’yi uygulamaları gerekmektedir. Geçerli Finansal Raporlama Çerçevesi Hakkında Duyuru (05.11.2014) İlgili kurum ve kuruluşlardan gelen görüşlerin değerlendirilmek suretiyle 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve 660 sayılı KHK uyarınca, 26/08/2014 tarih ve 29100 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 26 sayılı Kurul Kararıyla; - Genel olarak Kamu Yararını İlgilendiren Kuruluşların (KAYİK) 1/1/2014 tarihi ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde uygulanmak üzere münferit ve konsolide finansal tabloların hazırlanmasında Türkiye Muhasebe Standartlarını (TMS) uygulamasına, - TMS uygulama kapsamı dışında kalan kurum, kuruluş ve işletmelerin ise 660 sayılı KHK’nın Geçici 1 inci maddesinde yer alan “Kurum tarafından yayımlanacak standart ve düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar, bu hususlara ilişkin mevcut düzenlemelerin uygulanmasına devam edilir.” hükmü doğrultusunda (Kurumca bir belirleme yapılıncaya kadar) yürürlükteki mevzuatı uygulamasına karar verilmiştir. Dolayısıyla kapsam dışında kalan şirketler tarafından 26/12/1992 tarih ve 21447 (M) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ve ekindeki Tek Düzen Hesap Planının uygulanmasına devam edilecek olup bunlar isteklerine bağlı olarak TMS’leri de uygulayabileceklerdir. Ayrıca, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ile 2013/34 sayılı AB Muhasebe Direktifi arasındaki farklılık ve benzerlikleri tespit etmek amacıyla bir komisyon oluşturulmasına karar verilerek konu hakkındaki çalışmalara başlanmıştır. Söz konusu çalışmanın tamamlanmasıyla, Kurum tarafından 2013/34 sayılı AB Muhasebe Direktifiyle uyumlu ulusal raporlama çerçevesi oluşturulacaktır. Söz konusu düzenlemeler, mevzuat uyarınca TMS’lerin cüz’ü addolunacaktır. Bu itibarla, Ağustos 2014 : MSUGT ( Muhasebe Sistemi Uygulama Yönetmeliği Genel tebliğ ): 26/12/1992 yılında Maliye ve Gümrük bakanlığı tarafından yayınlanmış. İlave 15 tebliğ 30 Aralık 2014 : Finansal Tabloların hazırlanması ve sunumuna ilişkin ilave hususlar BOBİ FRS: Ölçüm ve sunuma ilişkin standartlardır Mayıs 2013 MSUGT ‘a ilave hususlar
Finansal bilgi ihtiyacına uygun BOBİ FRS’lerde Amaçlanan Karşılaştırılabilir Önce küçükleri düşün Finansal bilgi ihtiyacına uygun Gerçeğe uygun sunum Kurumsal şeffaflık Genel amaçlı finansal raporlamanın amacı mevcut ve potansiyel yatırımcılara, borç verenlere ve kredi veren diğer taraflara raporlayan işletmeye kaynak sağlama kararını verirken faydalı olacak finansal bilgiyi sağlamaktır. 2013/34 nolu AB Direktifleri: «Think Small First» : Ensuring administrative burdens are proportionate to the benefits they bring. + gerçeğe uygun sunumu ( faithful presentation) + finansak bilgi ihtiyacına uygun ( relevance) + karşılaştırılabilirliği arttıracak ( comparability) MSUGT’lar ise VUK bazlı oldukları için MSUGT ile BOBİ FRS arasında farklar olacaktır.
Değişimi nasıl yöneteceğiz Farkların tespiti Muhasebe politikaları seçimi Geriye dönük uygulama mı yapılacak yoksa muafiyetten mi yararlanılacak kararı BOBİ FRS’lere göre yeniden ölçümlerin yapılması BOBİ FRS’lere göre bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin sınıflandırılması Açılış bilançosu hazırlanması ve açılış etkisinin özkaynaklar «Geçmiş Yıllar Karları/ Zararları» hesabında muhasebeleştirilmesi Karşılaştırmalı finansal tablolar ve dipnotlarının hazırlanması ( geriye dönük uygulama) Finansal tablo analizi ve etkilerinin değerlendirilmesi VUK ile farkların tespiti ( Ticari kar – mali kar mutabakatı) Ortaklar ve karar alıcı mercilerle etkilerin paylaşımı Yatırım ve kar dağıtım politikalarının, KPI’ların, yönetim raporlarının ve bütçelerin tekrar gözden geçirilmesi İnsan kaynağı ve bilgi yeterliliği tespiti Bilgilerin hazırlanması için sistem kararı: Otomatik – Manuel Bilginin kontrolü
Örnek uygulama – Maddi duran varlıklar Farkların tespiti BOBİ FRS MSUGT ve ilave düzenlemeler 10,000TL Vade farkı Bir yıldan uzun vadeli alımlarda vade farkı ayrıştırılır, peşin fiyatı maliyeti oluşturur. Şirket vade farkını maliyete dahil etmiştir. -300TL Borçlanma maliyeti Özellikli varlık olduğu için borçlanma maliyetleri aktifleştirilir. Kur farkı ve kredi faiz giderleştirilmiştir. +800TL Amortisman Faydalı ömür (15 yıl) çerçevesinde kıst amortisman Vergi mevzuatında (10 yıl) belirlenen süreler çerçevesinde +200TL Amortismana tabi tutar Değer düşüklüğü ve kalıntı değerin indirilmesi suretiyle bulunan değer Varlığın defter değeri -100TL Maddi duran varlıklara düzeltme etkisi +600TL
Örnek uygulama – Maddi duran varlıklar Muhasebe politikası Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düşülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan veya idari amaçlı kullanılacak ve inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulur. Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile diğer maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur.
Örnek uygulama – Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aşağıdaki gibidir: Maddi duran varlıklar olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Ekonomik ömür Binalar 10-50 yıl Yeraltı ve yerüstü düzenleri 8-50 yıl Makine ve cihazlar 3-15 yıl Taşıtlar 3-15 yıl Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Döşeme ve demirbaşlar 2-15 yıl Özel maliyetler 4-10 yıl Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde ilgili diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına yansıtılır.
Örnek uygulama – Maddi duran varlıklar Açılış Bilançosu Düzeltme Kaydı Maddi Duran Varlıklar Borç Maddi Duran Varlıklar 600 Alacak Geçmiş Yıllar Karları/ Zararları 600 Ertelenmiş vergi etkisi (Büyük İşletmeler için) Borç Geçmiş Yıllar Karları/ Zararları 120 Alacak Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 120
www.pwc.com.tr ©2017 PwC Türkiye. Tüm hakları saklıdır. Bu belgede “PwC”ibaresi, her bir üye şirketinin ayrı birer tüzel kişilik olduğu PricewaterhouseCoopers International Limited’in bir üye şirketi olan PwC Türkiye’yi ifade etmektedir.