ÖZEL EĞİTİME VE ÖZEL EĞİTİM KURUMLARINA İLİŞKİN AMAÇLARI, İLKE VE UYGULAMALARI

ÖZEL EĞİTİMİN TEMEL İLKELERİ Özel eğitim gerektiren tüm bireyler ilgi,istek,yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır Özel eğitime erken başlamak esastır. Engelli bireylerin engelinin erken fark edilerek tanının erken konulması ve eğitime başlanması engelli bireyin gelişimi açısından önemlidir.

Erkenlikten kastedilen özürün farkedildiği zamandır Erkenlikten kastedilen özürün farkedildiği zamandır. Erken farkına varabilme uzman tanısı gerektirmektedir. Uzmanlar ve gerekli ortamlar sağlandığında erken tanı doğum öncesi dönemde bile yapılabilmektedir.

Özel eğitim hizmetleri, özel eğitim gerektiren bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayırmadan planlanır ve yürütülür. Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim performansları dikkate alınarak amaç, muhteva ve öğretim süreçlerinde uyarlamalar yapılarak diğer bireylerle birlikte eğitilmelerine öncelik verilir. Bir arada eğitim yoluyla engelli çocuklar, normal gelişim gösteren çocuklarla birarada yaşamayı ve sosyal kuralları öğrenebilirler.

Özel eğitim gerektiren her tür ve kademedeki eğitimlerin kesintisiz sürdürülebilmesi için her türlü rehabilitasyonlarını sağlayacak kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılır. Burada eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin aynı birimlerde yapılabileceği vurgulanırken,işbirliği sağlama sorumluluğu bireyin eğitim aldığı koruma verilmektedir.

Özel eğitim gerektiren bireyler için bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirilmesi ve eğitim programlarının bireyselleştirilerek uygulanması esastır. Bu ilke özel eğitimin bireyin ihtiyaçlarından hareketle planlanarak yürütülmesini öngörmekte, bu amaçla her birey için ayrı ayrı bireyselleştirilmiş eğitim planı yapılmasını ve çerçeve programların bireyselleştirilerek uygulanmasını esas kabul etmektedir.

Ailelerin özel eğitim sürecinin her boyutuna aktif katılımının sağlanması esastır. Bu ilkede ailelerin rolü vurgulanmakta ve ailelerin tanılama dahil, özel eğitim gerektiren bireylerin eğitiminin her aşamasına aktif katılımı ve söz sahibi olması gerekli görülmektedir. Özel eğitim hizmetleri özel eğitim gerektiren bireylerin toplumla etkileşim ve karşılıklı uyum sağlama sürecini kapsayacak şekilde planlanır.

Özel eğitim politikalarının geliştirilmesinde, özel eğitim gerektiren bireylerin örgütlerinin görüşlerine önem verilir. Gönüllü kuruluşların eğitimdeki rolünün giderek artma eğilimin göstermesinin bir yansıması olarak özel eğitim politikalarının geliştirilmesinde gönüllü kuruluşların katılımı sağlanmaktadır.

ÖZEL EĞİTİMİN AMAÇLARI Özel eğitim gereksinimi olan çocukların, Anayasamız ve Türk Millî Eğitim Sistemini düzenleyen genel esaslar doğrultusunda eğitimleri gerçekleştirilerek bir iş ve meslek sahibi olarak toplumla bütünleşmelerini sağlamak, Günlük hayatta kendilerine yetecek kadar temel beceri ve alışkanlıklar kazandırarak bağımsız yaşama gücü vermek, Özel eğitim gereksinimi olan bireylerde görülen problem davranışları, bilimsel yöntem ve teknikler kullanarak ortadan kaldırmak veya en aza indirgemek,

Özel eğitim gereksinimi olan bireyleri topluma hazırlamak, sosyal yönden gelişimlerini sağlayıcı önlemler almak. Bireyin yetenekleri ve potansiyeli ölçüsünde eğitim hakkından yararlanmasını sağlamak, Özel eğitim gereksinimi olan bireylerin maddi ve manevî gereksinimlerini karşılayabileceği ortam ve koşullar hazırlamak, Özel eğitim gereksinimi olan bireylerin özelliklerinden kaynaklanan özür ve problemlerinin oluşturduğu gelişim engellerini ortadan kaldırmak veya etkisini azaltmak.

ÖZEL EĞİTİM KURUMLARI AYRI OKULLARDA ÖZEL EĞİTİM UYGULAMALARI Görme Engelliler İlköğretim Okulları İşitme Engelliler İlköğretim Okulları/Liseleri Ortopedik Engelliler İlköğretim Okulları Eğitilebilirler İlköğretim Okulları İş Okulları Eğitim ve Uygulama Okulları İş Eğitim Merkezi Otistik Çocuklar Eğitim Merkezleri Bilim Sanat Merkezleri Hastane Okulları

NORMAL OKULLARDA ÖZEL EĞİTİM UYGULAMALARI Kaynaştırma Özel Eğitim Sınıfı

YARARLANILAN KAYNAKLAR MEB. Özel Eğitim Hizmetleri Tanıtım El Kitabı. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Erişim Tarihi: 21.01.2017, http://baglarram.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/21/15/967807/dosyalar/2013_03/15105002_ozelegitimelkitabi.pdf Aral, N. ve Gürsoy, F. (2007). Özel Eğitim Gerektiren Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.