BİLGİSAYAR DERS ÖDEVİ DERS :DEMOKRASİ VE İNSAN HAKLARI KONU :DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİNİN GELİŞİMİ VE DEMOKRASİ KAVRAMI ADI-SOYADI :MUHAMMET KOLAY KISIM :8 APOLET NO :5139

DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİNİN GELİŞİMİ VE DEMOKRASİ KAVRAMI İLK VE ORTA ÇAĞDA DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİ YENİ ÇAĞDA DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİ 20. YÜZYILDA DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİ

İLK VE ORTA ÇAĞDA DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİ Demokrasi sözcüğü Yunancadan gelir. Eski Yunancada ; “demos” halk, “kratos” ise iktidar yada egemenlik anlamında kullanılır. Buna göre demokrasi, halk egemenliğini ifade eder. Günümüzde demokrasi; halkın, halk tarafından, halk için yönetimidir. YUNAN DÜŞÜNÜRLERİNDE DEMOKRASİ SOKRATES PLATON ARİSTOTELES ORTA ÇAĞDA DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİ

SOKRATES Sokrates ne zamanın demokratik toplumunu, ne de demokratik yönetimi beğeniyordu. Ona göre toplumu erdemli kimseler yönetmeliydi. Oysa zamanında durum hiç de böyle değildi. Demokrasi yönetiminden dolayı, herhangi bir vatandaş, seçimle kamu görevlerine ve yönetim makamlarına gelebiliyordu. Bu akıl almaz bir şeydi. Atinalılar günlük işlerini işin ustalarına yaptırırken, örneğin, gemilerine en usta kaptanları seçerken, bir hatanın büyük zararlara yol açabileceği politika alanında yönetim sanatını bilmeyen kişilere görev veriyorlardı. Ona göre insan, öncelikle kendi değerlerini tanımalı ve ne olduğunun farkına varmalıydı. Neleri bilip neleri bilmediğini, hangi görevlerin üstesinden gelebileceğini irdelemeli; ona göre yönetimde görev almalıydı. Sokrates’in “kendini bil” şeklinde ifade ettiği ilkesi, günümüzde de geçerliliğini korumaktadır.

PLATON Platon’a göre demokrasi, yoksullarla zenginlerin savaşı sonucu ortaya çıkan bir yönetim biçimidir. Yönetimi ele alan yoksullar,önceleri yasalara saygılıdırlar. Yönetim herkese eşit haklar sağlar. Herkes özgürdür. Özgürlük düzeni; kölelerin kendilerini satın alanlar kadar özgür olabilmeleri gibi aşırı sonuçlara yol açar. Bu aşırı özgürlük sonucu toplumda düzen sağlanamaz ve tiranlık yönetimi ortaya çıkar. Özgür vatandaşlar, zorba bir yöneticinin buyruğu altına girerler. Tiran , hiçbir yasaya bağlı değildir ve tiranlık, yönetimlerin en kötüsüdür. Platon “Nomoi” adlı eserinde, monarşı ile demokrasinin birleşimi olan bir yönetim şeklini önerir. Bu yönetimde baştakiler koymuş oldukları yasaları hep bir ereğe, devletin iyiliğine yönelteceklerdir.Devlet görevlileri olan yöneticiler, töre ve yasalara uygun davranmak zorundadırlar.

ARİSTOTELES Ona göre insan sosyal bir varlıktır.Bu nedenle de ancak bir toplum içinde ahlaklı olabilir.Devletin amacı,insanları ahlaklı kılmaktır.Bu nedenle hükümet şekillerinin doğru ya da yanlış olduğunu gösterecek ölçü ancak ölçü bu olabilir.Bir grubun yönettiği durumlarda; bilgi bakımından en iyilerin başta bulunduğu aristokrasi doğru,doğum ve servete dayanan oligarşi yanlıştır.Herkesin yönettiği durumlarda ise yasalara dayanan bir düzen olan politeia doğru, yığının anarşisi olan demokrasi yanlıştır.

ORTA ÇAĞDA DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİ Orta Çağ’da demokrasi yerine feodal düzen vardı.Bu düzende temel üretim biçimi tarımdı.Toplumsal düzen din kurallarına göre biçimlenmişti.Din kuralları;toplumun sosyal , ekonomik, politik ve hukuksal düzenlemelerinin özünü oluşturuyor ve yönetimin geçerliliğini sağlıyordu.Özgürlük ve eşitlik söz konusu değildi.Bu kavramlar sadece Tanrı’nın önünde geçerliydi.Asil ailelerde doğanların toplumsal statüleri yüksek, hak ve özgürlükleri fazlaydı.Feodal toplumların başlıca özelliği, bu doğuştan kazanılan statüye bağlı eşitsizlikti.

YENİ ÇAĞ'DA DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİ

20.YÜZYILDA DEMOKRASİ DÜŞÜNCESİ