Kategorik Veri İki Bağımlı Grup Prof. Dr. Hamit Acemoğlu Tıp Eğitimi Anabilim Dalı

Amaç Bu konu sonunda öğrencilerin bağımlı iki gruptan elde edilen kategorik verilerin karşılaştırılmasında kullanılan McNemar testi hakkında bilgi sahibi olması ve bu testleri uygulayabilmesi amaçlanmıştır.

Öğrenim Hedefleri Bu konu sonunda Tıp Fakültesi 1. sınıf öğrencileri aşağıdaki hedeflere ulaşması beklenmektedir: Kategorik veri iki oranı açıklayabilmek 2x2 çapraz tablo oluşturabilmek 2x2 çapraz tabloda beklenen frekansları hesaplayabilmek Ki kare testinin varsayımlarını açıklayabilmek Kategorik veri iki bağımlı gruba örnek verebilmek SPSS’te McNemar testini yapabilmek

Diyabetik hastalarımıza kan şekeri kontrolünün önemi ve gerektiğinde insülin kullanılması konusunda bir eğitim verdik. Örneklemimizdeki bireylerin ilaç tercihlerinin eğitimden sonra değişip değişmediğini incelemek istiyoruz. İncelediğimiz değişken (ilaç tercihi; 1-insülin, 2-oral antidiyabetik) kategorik bir değişkendir. Danışmanlık öncesi ve danışmanlık sonrasında aynı bireylerden veri topladık. (H0: Diyabet hastalarının ilaç tercihlerinde danışmanlık öncesi ve sonrasında fark yoktur).

McNemar testi Konu başında verdiğimiz ikinci senaryomuzdaki gibi bağımlı gruplarda kategorik bir değişkeni karşılaştırmak için McNemar testi kullanılabilir.

Danışmanlık sonrası ilaç tercihi Testin mantığı Danışmanlık sonrası ilaç tercihi Toplam İnsülin Oral AD Danışmanlık öncesi ilaç tercihi 159 (a) 6 (b) 165 23 (c) 242 (d) 265 182 248 430 İki ölçüm arasındaki fark, danışmanlık öncesinde ve sonrasındaki ölçümlerde farklılık gösteren b ve c hücreleridir. a ve d hücrelerinde danışmanlık öncesi ve sonrasında bir değişiklik olmamıştır. McNemar testi bu farklılık gösteren b ve c hücrelerdeki frekansları dikkate alır.

Sıfır hipotezi (H0) ve alternatif hipotezin (H1) tanımlanması: H0: Diyabet hastalarının ilaç tercihlerinde danışmanlık öncesi ve sonrasında fark yoktur. H1: Diyabet hastalarının ilaç tercihlerinde danışmanlık öncesi ve sonrasında fark vardır. Verilerin toplanması: Veriler diyabet.sav verisetinde “preference1” ve “preference2”değişkenleri altında kaydedildi.

İlgili sıfır hipotezi için test istatistiğinin hesaplanması: Bu test istatistiği, serbestlik derecesi 1 olacak şekilde Ki Kare dağılımı göstermektedir. χ2 = (│6-23│-1)2/(6+23) = 256/29 = 8,83 Analyze>Nonparametric Tests>2 Related Samples>

[“preference1” ve “preference2” değişkenlerini işaretleyip “Test Pair(s) List” alanına geçirelim. “McNemar” kutusunu işaretleyelim]>ok.

Danışmanlık öncesi ilaç tercihi & Danışmanlık sonrası ilaç tercihi 1 2 159 6 23 242 Danışmanlık öncesi ilaç tercihi & Danışmanlık sonrası ilaç tercihi N 430 Chi-Square(a) 8,828 Asymp. Sig. ,003

Test istatistiğinden elde edilen değerin bilinen bir olasılık dağılımı ile karşılaştırılması: P değerinin ve sonuçların yorumlanması

Özet