Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesii Osmanlılar’dan Sudan’a Yar. Doç. Dr. Tarig Mohamed Nour Ekim 2013

Sudan Terimi Memalik-i Sudaniyye Bilades’Sudan

Sudan Arap Coğrafiya kitaplarında ‘’Sudan’’ terimi, Afrika’da Büyük Çöl güneyide, Kızıldeniz’den Okyonusa kadar olan geniş araziye vermişlerdi. Bu siyahların memleketi alamına taşyan terim muhtemelen Farsça’dan Arapça’ya geçmiştir.

Sudan ve Medeniyat Bu günkü Sudan Cumhuriyeti'ninde bulunduğu yerlerde eski çağlardan yakın çağa kadar önemli madeniyat sahibi idi.

Dinler: VII._XVI. IV. Önceki IV. –XV. İSLAM Hıristiyanlık Yahudılık 1 – الفكرة اهميتها الاحتياجات اختيار فريق العمل الميزانية 2- السيناريو التصوير المونتاج اصل المادة المنتجة 3- التسويق التوزيع و النسخ التقييم

Sudan Cumhuriyeti Kızıldeniz batı kıyısında ve Afrika’nın doğusunda bulunmaktadır. Coğrafi sınırları; Mısır, Libya, Çad, Orta Afrika, Kongo, Güney Sudan Cumhuriyeti, Etiyopya, Eritre ve kızıldeniz karşısında Arbistan ile çevrilidir

Nufüs: yaklaık: 31 milyon Genel Bilgi Yüz ölçüsü: 188068 k. Nufüs: yaklaık: 31 milyon

Eski Sudan En uzun Nehir sahip Nil Nehri. Afrikanın en büyük arazı sahip. Büyük Müslüman nufüs ve medeniyatt sahip Bölünmesi gerekmektedir

Millet Nubia Bica Nuba

Arapça Danagla, Mahas, Halfa Hadandava, Beni Amir Nımang, Aceng, vs.

Tarihsel Süreç

Eskiçağ’da Bölge Nubia Medeniyati, Bronz çağından sonra (Kuş/Meravi), ilk merkez: Napata. M. Ö. VIII. yy Nubia kralı Kaşta Mısrı zapt ederek kendi Firavn olarak yermi beşinci aile olarak tanılmaktadır. Son Merkez: Meravi. Nubia Kralığı IV. Yy’a kadar devam etmektedir

Hirstiyanlık Dönemi Hırstiyanlık ’ın IV. yy’da gelmesiyle bölgede üç devlet ortaya çıkmıştı: Nobatia Mukkarra Alawa.

İslam Dönemi İslam VIII. - XVI. Yy ilk Müslüman Devletleri : Funç/Sinnar/es-Saltanatu ez-Zerka Darfur Musebaat

Func ve Kavasma İttifakı Arap birleşik kabileleri lideri Abdullah Cemma‛ komutanlığında Müslüman zenci Funcların lideri Amara Dungus önderliğinde bir ittifak yapılmış ve Sudan’daki en son Hıristiyan devlet olan Alava Devleti ortadan kaldırılmıştır.

es-Saltanatü’z-Zerka veya Func Sultanlığı

Konfederasyon Sultanlığı, Dongola’dan Nil’in yukarı vadilerine, Kordofan’dan Habeşistan sınırına kadar olan toprakları idare etmişti

Osmanlı Dönemi Func ve Osmanlı İlişkisi Değişik idarî şekillerde olsa da XX. Yüzyılın ilk çeyreğine kadar Sudan Eyaleti Osmanlılar’a bağlı kalmıştır.

XVI. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Güney Siyaseti: Portekizlilere Karşı Mısır Hicaz Habeş

Evliya Çelebi 17. yy. da bu bölgede Osmanlı hâkimiyeti tesis edildikten sonra hem Func kralı hem de Habeş eyaletini ziyaret eden Osmanlıların büyük seyyahı Evliya Çelebi (1611–1682) Sudan’ı ziyaret etmiş ve seyahatnamesinde Sudan’a dair bilgiler de vermiştir .

Şehir’in idaresini üstlenen Kaşif unvanlı bir memurun emrinde 200 görevli bulunmaktaydı. İdare teşkilatında subaşı ve şatırbaşı bulunmaktaydı. Ayrıca şehir içinde taş binalar, hamam, han, kapalı çarşı ve imaret de bulunmamaktaydı. Ayrıca kahvehaneler yerel pazarlar ve bozahaneler vardı

Afrika’da Osmanlı Dönemi Mısır Eyaleti Habeş Eyaleti Garp Ocaklari Afrika’da Yerel İdareciler

Yeni Sudan Sudan Cumhuriyeti’nin coğrafi olarak oluşumu XIX. Yüzyında bölgeyi ellerinde tutan Osmanlılar sayesinde oluşmuştu. Eski Türkiye dönemi “ahd-ı et- Türkiye’s-sabika” olarak adlandıran bu dönemde Afrika’daki Sudan’ın siyasi ve iktisadi önemi artmıştı.

Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederim…