OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE ÖLÇME
Ölçme, Ölçülebilir niteliklerin belirlenmesi ve bu nitelikleri kullanarak nesneleri karşılaştırma olarak tanımlanmaktadır. Çocukların duyularını aktif olarak kullanabilecekleri ve problem çözmek için ihtiyaç duyabilecekleri şekilde etkinlikler hazırlanmalıdır.
Neden ölçme? Çevrelerini daha iyi tanımalarını Ölçme hakkında fikir sahibi olmalarını Problem durumunda tahminde bulunmalarını Durumlar ya da nesneler hakkında akıl yürütmelerini sağlamak amacıyla yapılır.
Ölçme kavramı beş evrede gelişir: İlk evre oyun evresidir. İkinci evre karşılaştırmalar yapmadır (benzerlikler kurma). Üçüncü evre ise çocuğun kendince/keyfi birimleri kullanmayı öğrendiği devredir. Dördüncü evre, standart birimlere olan ihtiyacı fark etmeye başlayabilir. En son evrede, çocuk metre, litre, gram ve derece gibi standart birimleri anlamaya ve kullanmaya başlar.
Ölçmeyi nerede kullanırız? Uzunluk-yükseklik Alan Hacim Ağırlık Zaman ÖLÇÜLEBİLİR NİTELİK!!!
Ölçme- uzunluk ve yükseklik Uzunluk bir cismin boyunu ifade eden büyüklük olarak tanımlanmaktadır. Bu büyüklük en, boy veya yükseklik yönlerinde olabilir. Mesafe ise genellikle herhangi iki nokta arasındaki uzaklık olarak tanımlanmaktadır. Bir çocuğun boyunu ölçmek uzunluk kavramını ifade ederken, ev ile okul arasındaki uzaklık mesafeyi ifade etmektedir. Ölçüm uzunluğu veya mesafe; bir ölçü birimi belirleme ve nesnenin üzerinde birimi bir uçtan bir uca yerleştirme olmak üzere iki yönden oluşur.
Ölçme- uzunluk ve yükseklik Okul öncesi dönemde çocukların nesneler arası mesafeyi veya bir nesnenin uzunluğunu ölçmeyi öğrenmeden önce , sayı kavramını kazanmış olması gerekmektedir!
Ölçme ve Alan Kavramı Alan sınırlı, kapalı yüzeylerin ölçüsüdür.
Alan kavramı için örnek etkinlikler Okul öncesi dönemde alan kavramına ilişkin, alanı birbirinden farklı nesneler incelenerek, en büyük ve en küçük alana sahip nesneler belirlenebilir. Alanı birbirine eşit iki şekil belirlenerek karşılaştırmaları istenebilir. Sınıftaki nesnelerin yüzeylerini karşılaştırmaları istenebilir. İkiden fazla kişinin tek kişilik bir mindere oturması istenerek, bunu neden yapamadıkları tartışılabilir.
Ölçme ve Hacim Kavramı Hacim katı, sıvı veya gazın üç boyutlu (uzunluk, genişlik, boy) nesneler ile kapladıkları alandır.
Ölçme ve Hacim Kavramı Çocukların kum veya fasulye ile küçük kutuları veya kavanozları doldurarak karşılaştırma yapmaları sağlanabilir. Kumu bir kaptan diğerine dökerek, iki kabın hacminin karşılaştırması yapılabilir. Çeşitli hamurlar yapılırken ya da yemek hazırlanırken sürece dahil edilerek, çeşitli boyutlarda kaşıklar veya kaplar kullanılabilir. Farklı boyutlardaki nesnelerin hacimleri ile karşılaştırmalar yapılarak, çocukların hacim ile ilgili sözcükler kullanmaları sağlanabilir.
Ölçme ve Ağırlık Kavramı Çocukların ağırlıkla ilgili önemli noktaları anlayabilmesi için farklı nesnelerin karşılaştırılması, tartılması ve kullanılması deneyimlerine ihtiyaçları vardır. Çocuklardan okuldaki, sınıftaki, evdeki nesnelerin ağırlıkları üzerine konuşmalarına fırsat verilerek, ağırlıkla ilgili sözcükler kullanmaları sağlanabilir. Bu deneyimleri sırasında “az, çok, daha ağır/hafif, eşit” veya “gram, kilo” gibi matematiksel sözcüklere dikkatleri çekilir
Ölçme ve Zaman Kavramı Zaman kavramının olayları sıralama ve devamlılık olarak iki yönü vardır. Zaman sıralaması, olayların sırasıyla ilgilidir. Zamanın devamlılık boyutu ise çocuklar için daha soyut bir anlam taşır.
Ölçme ve Isı Kavramı Isı, sıcak veya soğuk kavramının ne kadar olduğunun ölçülmesidir. Sıcak ya da soğuğu tam olarak anlayabilmek için “termometre” ölçme aracının kullanılmasına ihtiyaç vardır.
Ölçme ve Isı Kavramı Çocuklarla suyun, havanın, bedenin ve nesnelerin ısısını belirleme çalışmaları yapılabilir. Çocuklar günün farklı zamanlarında havanın sıcaklığını kontrol ederek bir takvime ya da bir grafik formatına kaydedebilir. Metalin, ahşabın, yünün sıcaklığını dokunma duyusu ile belirleyerek “buz gibi, ılık, çok sıcak” şeklinde derecesine göre sıralama yapılabilir. Böylelikle çocukların ısı ile ilgili sözcükler kullanmaları sağlanabilir.
Kazanım 11: Nesneleri ölçer. Göstergeleri: Ölçme sonucunu tahmin eder. Standart olmayan birimlerle ölçer. Ölçme sonucunu söyler. Ölçme sonuçlarını tahmin ettiği sonuçlarla karşılaştırır. Standart ölçme araçlarının neler olduğunu söyler.
Kazanım 18: Zamanla ilgili kavramları açıklar Kazanım 18: Zamanla ilgili kavramları açıklar. Göstergeleri: Olayları oluş zamanına göre sıralar. Zaman ile ilgili kavramları anlamına uygun şekilde açıklar. Zaman bildiren araçların işlevlerini açıklar.