Asistanlık eğitim süreci Prof Dr Süheyla Ünal

Yaşama sanatı Etkili bir yaşam sürdürmek için gerekli olan; stres ve öfke yönetimi, tolerans geliştirme zaman yönetimi etkili iletişim ve takım çalışması güdülenme öz denetim öz değerlendirme karar verme işlem–girişim becerileri kazanma

21.yy insan profili Levin ve Randolph (2011) öğrenciler arasında yaptıkları çalışmada yaşam doyumunu ve yüksek başarıyı etkileyen faktörleri; şevkle çalışmak metanetli olmak özdenetim sosyal zeka kadir kıymet bilmek, vefalı olmak iyimserlik merak

Yönetme 1) Kişisel (kendimle olan ilişkim), 2) Kişiler arası (başkalarıyla olan ilişki ve etkileşimlerim), 3) Yönetsel (Başkalarıyla birlikte bir işi gerçekleştirme sorumluluğum) ve 4) Kuruluş (insanları organize etme, yani onları toplama, eğitme, ödüllendirme, onlarla takımlar kurma, sorunlar çözme ve uygun yapılar, stratejiler ve sistemler kurma ihtiyacım)

Bilgi Çağında Etkili İnsan Profili Etkili İletişim Becerileri Bağımsız Öğrenme Yeteneği Sosyal Beceriler Takım Çalışması Becerisi Eleştirel Düşünme Becerileri Bilgi Gezginliği (Bilgiye nasıl ulaşacağını ve kullanacağını bilme) Yaşam Boyu Öğrenme Becerileri

Öğrenmeyi öğretmek bilgi hızla artmakta olduğu için eğitimde bilginin aktarılmasından çok gerekli ve uygun bilgiye ulaşma sorun çözme yaratıcı, rasyonel ve eleştirel düşünmeyi geliştirerek öğrenmeyi öğretmek günümüz eğitiminin temel ilkesi haline gelmiştir.

UNESCO 21. yüzyıl eğitim hedefini Bilmeyi öğrenme Yapmayı öğrenme Olmayı öğrenme Birlikte yaşamayı öğrenme olarak belirtmektedir

Bilgi okuryazarlığı Kişinin bilgiye gereksinimi olduğunu anlaması Bilgiye ulaşabilmsıe Bilgiyi değerlendirebilmesi Bilgiyi etkili bir biçimde kullanabilmesi

Bilgi okuryazarı Bilgi kaynaklarına ulaşma ve kullanma becerisi Elektronik kaynak tarama becerileri Kaynakların indirilmesi, basımı, organize edilmesi vb beceriler Bilginin doğruluğunu test etme ve doğrulama becerileri Kaynağın biçemi, güncelliği ve geçerliliğini ayırabilme becerisi Kaynaklar arası çelişkileri yorumlayabilme becerisi Yayına eleştirel değer biçebilme

İstek Bilgi edinmeye kararlı olma Kendini yenileyecek bir mekanizmaya sahip olma Kendi dışındaki dünyaya açık olma, olanları algılama ve karşılık verebilme No engagement, no attention, no learning

Bilmenin düzeyleri Farkında olma Anımsama / Çağrıştırma / Hatırlama Tanıma Yorumlama Açıklayabilir olma Kanıtlayabilir olma Hakkında konuşabilme Yerine getirebilir/yapabilir olma

Doğru Tutum bileşimidir YETKİNLİK Yetkinlik Doğru Bilgi Doğru Beceri Doğru Tutum bileşimidir TUTUM BECERİ BİLGİ

Yetkinlik dereceleri Acemi (Novice) Yeterli (Competent) Uzman (Expert) ilkeler Yeterli (Competent) ilkeler + seçilmiş alanda + kısmi sorumluluk Uzman (Expert) tam sorumluluk + önsezi neyin nasıl olduğunu hemen görür Usta (Master) stil geliştirir ve sürprizleri sever

Üç Daire Modeli Hekimin uygulamalarına yaklaşımı “İşini doğru yapmak” 3 öğrenme çıktısı Hekimin yapabildiği “Doğru olanı yapmak” 7 yetkinlik çıktısı Bir profesyonel olarak hekim “Onu yapmak açısından doğru insan olmak” İki çıktı Harden ve ark. 1999

“Doğru olanı yapma” Klinik becerilerde yetkinlik Uygulamaya dönük işlemleri yapmada yetkinlik Bir hastanın muayenesinde yetkinlik Bir hastanın sevk ve idaresinde yetkinlik Halk sağlığı ve hastalığı önlemede yetkinlik İletişim becerilerinde yetkinlik

“İşini doğru yapma” Temel, klinik ve sosyal bilimleri ve altta yatan mekanizmaları anlayarak Uygun tutumlar, etik anlayış ve yasal sorumluluklarla Uygun karar verme becerileri, klinik akıl yürütme ve yargılamayla

“O işi yapmak için doğru insan olma” Sağlık sisteminde hekimin rolünün değerini bilme Kişisel gelişim yeteneği Kendi performansını değerlendirebilme Kendi kişisel ve mesleki gelişim sorumluluğunu üstlenme

Çekirdek yetkinlikler Tıbbi bilgi Hasta bakımı Kişilerarası beceriler ve iletişim becerileri Uygulamaya dayalı öğrenme ve gelişim Sisteme dayalı uygulama Profesyonellik

Hasta bakımı Sağlıklı olmayı, hastalıkların önlenmesi ve tedavisini, yaşamın uzatılmasını sağlamayı içerecek şekilde sevecen, uygun ve etkili bir bakımı tanımlar

Hasta bakımı Yetkinlikleri Tıbbi görüşme, fizik muayene, tıbbi kayıtlar, tanısal ve terapötik işlemlerle, tüm kaynaklardan doğru ve temel bilgiyi edinmek Klinik yargı, bilimsel kanıt ve hasta tercihlerini temel alarak koruyucu, tanı koyucu ve terapötik seçenek ve müdaheleler konusunda bilgilendirici önerilerde bulunmak Etkili hasta sevk ve idare planları geliştirmek, bunları müzakere etmek ve uygulamak

Tıbbi bilgi Yerleşik ve gelişmekte olan biyomedikal, klinik ve sosyal bilimlere ait bilgiye hakim olmayı ve o bilgiyi hasta bakımı ve diğerlerinin eğitimi için kullanmayı tanımlar

Tıbbi bilgi yetkinlikleri Yeni bilgiyi edinmeye karşı açık fikirli ve analitik bir yaklaşım içinde olmak Mevcut tıbbi bilgi ve bilimsel kanıtlara erişme ve eleştirel olarak değerlendirme yeteneği göstermek Bu bilgiyi klinik problem çözme, klinik karar verme ve eleştirel düşünmeye uygulamak

Kişilerarası Beceriler ve İletişim Becerileri Hekimlerin hastalar, aileleri ve hasta bakım ekiplerinin diğer üyeleriyle mesleki ilişkiler kurabilme ve sürdürebilme becerilerini tanımlar

Yetkinlikler Diğer meslektaşlarla etkili ve mesleki konsültasyonlarda bulunmak Hastalarla, aileleriyle ve meslektaşlarla terapötik ve etik ilişkiler sürdürmek Hastalarla ve aileleriyle ilişkide etkili dinleme, sözsüz sorgulama ve öykü anlatmayı kullanmak

Uygulamaya Dayalı Öğrenme ve Gelişim Hasta bakımı uygulamalarını araştırmak, değerlendirmek ve geliştirmek için bilimsel kanıt ve yöntemlerin kullanılması yeteneğini tanımlar

Yetkinlikler Uygulamaya dönük deneyimleri analiz etmek ve değerlendirmek ve hasta bakım kalitesini sürekli olarak iyileştirecek stratejiler uygulamak Bilgiye erişmek ve onu kullanmak, hasta bakım kararlarını desteklemek Hem hasta hem de hekim eğitimini artırmak için bilgi teknolojisi ve/veya diğer mevcut yöntemleri kullanmak

Sistem uygulamaları Sağlık hizmetinin verildiği ortam ve sistemin anlaşılması ve bu bilginin sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi ve en iyi hale getirilmesi için kullanılmasını içerir

Yetkinlikler Optimal hasta bakımı sağlamak için gerekli olan kaynakları, olanakları ve sistemleri anlamak, onlara erişmek ve onları kullanmak Çeşitli uygulamalara ve sistemlere ait sınırlılıklar ve olanakları anlamak ve hasta için bakımı en iyi hale getirmeye yönelik stratejiler geliştirmek Önleme, tanı ve hastalığın sevk ve idaresi için kanıta dayalı ve düşük maliyetli stratejiler uygulamak

Profesyonellik Toplum ile tıp arasındaki kontratının temelini oluşturur Hastalara, mesleğe ve topluma karşı sorumlu bir tutum Sürekli mesleki gelişim Etik uygulama Farklılıkları anlama ve onlara karşı duyarlı olma konularında bir taahhütü yansıtan davranışlar içinde olma

Profesyonelliğin ilkeleri Hasta refahının önceliği ilkesi Hasta özerkliği ilkesi Sosyal adalet ilkesi

Taahhüdler Mesleki yetkinlik Hastalara karşı dürüst olma Hasta mahremiyeti Hastalarla uygun ilişkiler içinde olma Bakım kalitesini artırma Bakıma erişimi artırma Sınırlı kaynağın adil bir dağılımı Bilimsel bilgi Çıkar çakışmasını açıklayarak güveni sürdürme Mesleki sorumluluklar