ÇOCUKLARDA TRAVMA Dr. Aytekin Kaymakcı
Doğum travmaları Doğum ağırlığı yüksek Prematüre Kafatası, iskelet, sinirler, intrakranial kanama, sefal hematom, pnömotoraks, intraabdominal organlar (K.C, Dalak, Adrenal ) Erb-Duchene Klumke- Dejerine )
Konjenital anomaliler : %30 Ani bebek ölümü: %19 Malign hast. : %2 KÜNT KARIN TRAVMASI Çocuklarda ölüm Travma: %50 Konjenital anomaliler : %30 Ani bebek ölümü: %19 Malign hast. : %2
KÜNT KARIN TRAVMASI Künt KT : %90 Penetran KT: %10
Trafik kazaları (Araç içi ve dışı) : %50 Yüksekten düşme KÜNT KARIN TRAVMASI Trafik kazaları (Araç içi ve dışı) : %50 Yüksekten düşme Fiziksel saldırı Cinsel taciz
(Penetran yaralanmada : İnce barsaklar, K.C) KÜNT KARIN TRAVMASI Dalak Karaciğer Böbrek Mide ve İnce barsaklar Pankreas Safra yolları (Penetran yaralanmada : İnce barsaklar, K.C)
Ölüm nedeni Kafa travması Toraks travması Batın travması KÜNT KARIN TRAVMASI Ölüm nedeni Kafa travması Toraks travması Batın travması
Santral sinir sisteminin durumu Pediatrik Travma skoru Ağırlık ve yaş Solunum sisteminin durumu Sistolik kan basıncı Santral sinir sisteminin durumu Açık yaraların varlığı Kırıkların varlığı
Pediatrik Travma skoru Yaralanmamanın şiddetine göre ; +2 : Minör yaralanma veya hiç yaralanmama +1: majör yaralanma -1: yaşamı tehdit eden yaralanma (+12 ile -6 ) Kritik sayı : 8
Travmalı Hastaya Yaklaşım Travma geçirmiş bir çocukta yapılması gerekenler ölüme en çabuk ne yol açacaksa ona göre sıralanmalıdır Hava yolunun tam tıkanmasında 3-4 dk da Hipovolemik şokta 10 dk dan sonra ölüm görülür
Travmalı Hastaya Yaklaşım Hava yolu kontrolü ve İ.V sıvı desteği
Travmalı Hastaya Yaklaşım Hava yolu: Airway, endotrekeal entübasyon, trakeatomi Bilinç durumu, Periferik nabız, kapiller dolum hızı, deri rengi, kan basıncı
Travmalı Hastaya Yaklaşım Çocuklarda artan periferal vasküler direnç hipovolemiye rağmen tansiyonun normal ölçülmesine neden olur. Bu nedenle Hipovoleminin en değerli işareti;Taşikardi
Travmalı Hastaya Yaklaşım Ringer laktat: 20 ml /kg Eritrosit süsp: 10 ml/kg Kan transfüzyonu: 20 ml /kg (Her 4 ünite kan tr.Taze donmuş plazma: 20 ml /kg ve Trombosit süsp. 20 ml /kg ) pH 7.30 un altında NaHCO3 1-3 mEq/kg İyonize Ca 2 mEq/lt nin altında 10-20 mg/kg %10 Ca glukonat
Travmalı Hastaya Yaklaşım Servikal dislokasyondan koruma İdrar sondası N/G sonda Hipotermi ve hipoksi ile mücadele Antibiyotik, tetanoz aşısı
Travmalı Hastaya Yaklaşım Hemogram, Biyokimya, TİT, Kan gazı A.C Grafisi, USG, BT, İVP, Sistografi, Sintigrafi
Travmalı Hastaya Yaklaşım Karın içi organ yaralanmalarında BT
Travmalı Hastaya Yaklaşım Pnömotoraks, hemotoraks, kardiak tamponad,yelken göğüs,tansiyon pnömotoraks Göğüs tüpü
Travmalı Hastaya Yaklaşım Parasentez Peritoneal Lavaj (Eritrosit 100 Travmalı Hastaya Yaklaşım Parasentez Peritoneal Lavaj (Eritrosit 100.000/mm3,Beyaz küre 500/mm3, Amilaz yüksekliği, Periton sıvısında safra , bakteri, barsak içeriğinin görülmesi)
Travmalı Hastaya Yaklaşım Böbrek yaralanmalarında Hematüri ile travmanın şiddeti ve renal hasarın ciddiyeti korele değil Tanıda Kontrastlı BT
Travmalı Hastaya Yaklaşım Böbrek Travması Evrelemesi I-Kontüzyon ve/veya subkapsüler hematom II-Perirenal, sınırlı hematom, laserasyon kortekste 1 cm'den küçük III- Kortekste 1 cm'den büyük laserasyon IV- Toplayıcı sisteme uzanan parankimal laserasyon, arter ve vende yaralanma V-Tamamen parçalanmış böbrek, renal pedikülün kopması
Travmalı Hastaya Yaklaşım
Travmalı Hastaya Yaklaşım
Travmalı Hastaya Yaklaşım
Travmalı Hastaya Yaklaşım
Tedavi Konservatif Cerrahi
Delici Karın Yaralanmasında Yaklaşım : Tedavi Delici Karın Yaralanmasında Yaklaşım : Vital bulgular stabilse; Lokal yara eksplorasyonu- arka fasia sağlam- taburcu
Delici Karın Yaralanmasında Yaklaşım : Tedavi Delici Karın Yaralanmasında Yaklaşım : Vital bulgular stabil değil, açıklanamayan kan kaybı, peritonit bulguları varsa ; Laparatomi
Laparatomi Endikasyonları Sıvı ve kan replasmanına rağmen vital bulguların stabilize edilmemesi Vital bulguları stabil halde tutabilmek için 24 saat içinde kan hacminin % 50 den daha fazla miktarda kan verilmesinin gerekmesi Karın içinde serbest hava Periton irritasyon bulgularının olması
Laparatomi Endikasyonları Periton lavajının pozitif olması Abdominal distansiyon Mesane rüptürü Renovasküler yaralanma Üreter yaralanması Kurşun yaraları
Toraks yaralanmaları intraabdominal yaralanmalardan 10 kez daha az TORAKS TRAVMASI Toraks yaralanmaları intraabdominal yaralanmalardan 10 kez daha az Toraks kafesini oluşturan kemik yapıların esnekliği 12 yaş altında %90 künt Adolesan %58-100 penetran (bıçak ve ateşli silah)
TORAKS TRAVMASI Çocuklarda Yetişkinlerden Anatomik olarak Hava yolları daha dar Glottisin yerleşimi daha önde ve yukarıda(Entübasyon zor) Fizyolojik olarak Oksijen tüketimi daha yüksek Fonksiyonel kapasite düşük (Hipoksiye kolay girerler)
TORAKS TRAVMASI Kaburga kırığı %75 Klavikula kırığı %9
Yaralanmanın Sonuçları: TORAKS TRAVMASI Yaralanmanın Sonuçları: Pnömotoraks Hemotoraks Yelken göğüs Tansiyon pnömotoraks (akciğer laserasyonu- hava embolisi) Kardiak tamponad Kalp ve büyük damar yaralanması Ana bronş yırtılması Diafram rüptürü (emniyet kemeri , solda sık) Özefagus rüptürü Travmatik asfiksi Akciğer kontüzyonu
Pnömotoraks Üç tip pnömotoraks görülür. açık kapalı tansiyon pnömotoraks
Pnömotoraks Açık pnömotoraksta göğüs duvarının bütünlüğü bozulmuştur İnspiryumda hava içeri girmekte, ekspiryumda dışarı çıkmaktadır. Kapalı pnömotoraksta göğüs duvarı bütünlüğü vardır Akciğer çökmüştür
Tansiyon Pnömotoraks Hayatı tehtid eden çok ciddi durum olmasına karşın çok ender görülür. Parankim yırtığından plevral boşluğa hava girişi sürmekte, fakat hava dışarı çıkamamaktadır. Artan plevral basınç ile mediasten karşı tarafa itilmekte, kalbe venöz dönüş kapanmakta Sağlam akciğerde bası yaparak ani ölüme neden olmaktadır. Bu durumda acilen iğne veya dren ile plevraya girilerek açık pnömotoraks oluşturulmalıdır.
TORAKS TRAVMASI Pnömotoraks
Çocuklarda en sık görülen intratorasik yaralanma şekli: A.C kontüzyonu TORAKS TRAVMASI Çocuklarda en sık görülen intratorasik yaralanma şekli: A.C kontüzyonu
A.C grafisi (ön-arka ve yan ) Toraks BT TORAKS TRAVMASI A.C grafisi (ön-arka ve yan ) Toraks BT
TORAKS TRAVMASI
Göğüs tüpü (4-5 interkostal, ön aksiller veya mid aksiller) TORAKS TRAVMASI Tedavi yaklaşımı Göğüs tüpü (4-5 interkostal, ön aksiller veya mid aksiller) Perikardiyosentez Torakotomi
Torakotomi Endikasyonları Kalp ve büyük damarları ilgilendiren delici yaralanmalar Masif kontrol edilemeyen hemotoraks Açık pnömotoraks Ana bronş veya trekea perforasyonunu telkin eden masif hava kaçakları Aortografide aortik diseksiyonun varlığı Perikardiosenteze rağmen ısrar eden kardiak tamonad Özefagus rüptürü Diafram rüptürü Eksternal kardiak masaja rağmen kalp atışlarının dönmemesi