Kafa Yaralanmalarında İlkyardım

... konulu sunumlar: "Kafa Yaralanmalarında İlkyardım"— Sunum transkripti:

1 Kafa Yaralanmalarında İlkyardım
Doç.Dr. Emine EFE Antalya Sağlık Yüksekokulu

2

3 NEDENLERİ TRAFİK KAZALARI DARPLAR DÜŞMELER İŞ KAZALARI
SPOR YARALANMALARI DOĞUM TRAVMALARI

4 KAFA TRAVMALARI Künt travmalar Delici travmalar İndirek travmalar
Kontakt Yaralanmalar Kafaya olan darbe esastır

5 Saçlı Deride Yaralanmalar
Saç derisi kafatası yüzeyi üzerinde kolaylıkla yer değiştirebilir herhangi bir darbe sonucu kolayca ayrılabilir. Bu durumda çok fazla miktarda kanama olur, Bu nedenle öncelikle kanamanın durdurulması gereklidir.

6 ÇÖKME KIRIKLARI BASİT ÇÖKME KIRIKLARI ANİ ÇÖKME KIRIKLARI
KOMPLİKE ÇÖKME KIRIKLARI Özellikle Açık ve Komplike Çökme Kırıklarında Acil Cerrahi Tedavisi ‘ENFEKSİYON’ Gibi komplikasyonlarını önlemek amacıyla gerekmektedir

7 BEYİN DOKUSU OLAYLARI SEREBRAL KONTÜZYON Beyin sarsıntısı
Beyin fonk. geçici kaybı Beyin dokusunda kalıcı hasar olmaz Şuur kaybı Kısa bir süre nefes alamama Retrograd amnezi

8 KONTÜZYON Beyin ezilmesi
Beyin dokusunda peteşiyal bir kanamanın ortaya çıkmasıdır Yaralanan damarlarda kanama ve ödem gelişir KİB artar ve bilinç durumu kötüleşebilir Uyuşukluk, güçsüzlük Pupil dilatasyonu

9 LASERASYON Beyin yırtılması Beyin dokusunda yırtılma, parçalanma
Derin koma,bilinç bozukluğu Ölüm oranı yüksektir,

10 Sekonder Beyin Hasarı EPİDURAL HEMATOM
Hematom, dura ile kemik arasındadır SUBDURAL HEMATOM Hematom, dura ile ARAKNOİD arasındadır İNTRASEREBRAL HEMATOM Hematom, beyin dokusu içine olan kanama

11 KAFATASI KIRIKLARI Açık ya da kapalı kırıklar olabilir
Gözler etrafında çürük ‘Raccon Belirtisi’ Mastoid üzerinde ‘ Battle Belirtisi’ Burun ya da kulaktan BOS

12 BELİRTİLER BAYILMA Baş ağrısı Burundan ve kulaktan kan gelmesi
Nabızda düşme Uyku hali Pupil reaksiyonunda değişiklik Kulak ve göz çevresinde morluk

13 KAFA TRAVMALARIN DA İLKYARDIM
Havayolu ve yeterli ventilasyonun sağlanması Servikal vertabra immobilizasyonu Baş-boyun-gövde ekseni bozulmamalıdır Bilinç değerlendirilmesi, Bilinci açıksa hareket etmemesi sağlanır Mümkünse vital bulgu kontrolü

14 KAFA TRAVMALARIN DA İLKYARDIM
Kanama varsa durdurulması Şok önlemleri alınır Yaraya saplanan yabancı cisimler çıkarılmaz, olduğu gibi sabitlenir Saçlı deri kesilmişse kanama fazla olur, yara temiz bir bez ya da pansumanla basınç uygulanır

15 Burun ya da kulaktan akıntısı varsa akıntının geldiği yer üzerine yan olarak yatırılır, temiz bez konulur Tüm yapılanlar ve hasta/yaralı hakkındaki bilgiler kaydedilmeli ve gelen ekibe bildirilmelidir, Asla yalnız bırakılmamalıdır

16 SPİNAL YARALANMALARDA İLKYADRIM
Trafik kazası Düşme Suya yüksekten dalma Zorlayıcı aşırı fleksiyon ve ekstansiyon Sırt ve bele ağır cisim düşmesi Spor kazaları

17

18 BULGULAR AĞRI UYUŞUKLUK, KARINCALANMA DEFORMİTE HASSASİYET
GÜÇZÜSLÜK VE DUYU KAYBI LASERASYON

19 İLKYARDIM Havayolunu aç ve yeterli ventilasyonu sağla
Bilinç kontrolü yapılır, Servikal immobilizasyon ( collar, atel ) Hemen tıbbi yardım istenir (112), Baş-boyun-gövde ekseni bozulmamalıdır ve ani hareketlerden korunur

20 İLKYARDIM Spinal yaralanma şüpheniz varsa, yerinden kaldırmadan altına geniş tahta koyunuz Yaralıyı omuzlardan ayak bileğine kadar sabitleyiniz Şok durumuna göre önlem alınız Hastayı sağlık kuruluşuna sevk ediniz

21

22 BATIN YARALANMALARI Karın bölgesindeki organlar zarar görebilir,
İç ve dış kanama ve buna bağlı şok oluşabilir, Karın tahta gibi sert ve çok ağrılı olabilir Bağırsaklar dışarı çıkabilir

23 BELİRTİLER Renk soluk,cilt soğuktur Huzursuzluk Kusma, bayılma
Karında hassasiyet Nabız hızlı fakat zayıftır

24 İLKYARDIM Açık hava yolu sağlanır
Hasta/yaralının bilinç kontrolü yapılır, Hasta/yaralının yaşam bulguları kontrol edilir Dışarı çıkan organlar içeri sokulmaya çalışılmaz, üzerine geniş ve nemli temiz bir bez örtülür,

25

26 Bilinç yerinde ise sırt üstü pozisyonda bacaklar bükülmüş olarak yatırılır, ısı kaybını önlemek için üzeri örtülür, Eksternal kanama yerine temiz bezle basınç uyg. Ağızdan yiyecek yada içecek bir şey verilmez, Kanama belirti ve bulguları sık izlenir, Tıbbi yardım istenir (112).

27 Göğüs Yaralanmaları Yoğun ağrı Solunum zorluğu Siyanoz Kan tükürme
Göğüs hareketlerinde asimetri Boyun venlerinde dolgunluk

28 İLKYARDIM Hasta/yaralının bilinç kontrolü yapılır,
Hasta/yaralının yaşam bulguları değerlendirilir (ABC), Yara üzerine plastik poşet naylon vb. sarılmış bir bezle kapatılır Nefes alma sırasında yaraya hava girmesini engellemek, nefes verme sırasında havanın dışarı çıkmasını sağlamak için yara üzerine konan bezin bir ucu açık bırakılır,

29

30

31 Ağrı olmaması için derin soluk almamasını söyleyiniz
Kırık bölgesi üzerine kalın bez parçası ile sarınız Yaralıyı kırık olan bölge üzerine yan olarak yatırınız Bilinç kaybı varsa, yaralı taraf yere gelecek şekilde yan yatırınız Bilinç açıksa yarı oturur pozisyonda hastaneye getirilir Açık pnömotoraksta şok ihtimali çok yüksektir. Bu nedenle şok önlemleri alınmalıdır,

32 Öldürmek için silah hançer mi olmalı
Öldürmek için silah hançer mi olmalı ? Saçlar bağ, gözler silah, gülüş kurşun olamaz mı? Victor Hugo