Burak Okumuş, Mine Toptan, Fatma Kitapçı, Çiçek Hocaoğlu Bir Eğitim Hastanesi Psikiyatri Kliniğinde Yatarak Tedavi Gören Yaşlı Olguların Değerlendirilmesi Burak Okumuş, Mine Toptan, Fatma Kitapçı, Çiçek Hocaoğlu , Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Rize Olguların %60.7’sinde major depresif bozukluk (ortalama hastalık süresi 13.4+8.2 yıl), %18.18’inde anksiyete bozuklukları, %6.06’sında somatizasyon bozukluğu (ortalama hastalık süresi 22.4+5.2 yıl), %6.06’sında psikotik bozukluk (ortalama hastalık süresi 17.4+6.2 yıl), %9.09’unda bipolar bozukluk (ortalama hastalık süresi 18.2+6.2 yıl) tanılarının olduğu saptanmıştır.Tedavi yaklaşımları açısından incelendiğinde ise; sırası ile SSRI (sertralin, sitalopram, essitalopram), SNRI (duloksetin, milnasipran, venlafaksin), atipik antipsikotikler (olanzapin, aripiprazol, ketiyapin) tercih edildiği, trisiklik antidepresanlar ile tipik antipsikotiklerin tercih edilmediği görülmüştür. Az sayıdaki olgu için (n=4) anksiyolitik olarak lorazepamın, duygudurum dengeleyici olarak (n=6) ise valproat ile lamotrijinin tercih edildiği saptanmıştır. Olguların %51.51’i için monoterapi, diğerleri için ise birden fazla psikotrop ilaç kullanıldığı belirlenmiştir. SONUÇ Yaşlı hastalarda depresif bozukluk ve anksiyete bozukluklarının yaygın görüldüğü birçok çalışmada öne çıkan bulgudur. Çalışmamızda da benzer şekilde tanı dağılımı bulguları elde edilmiştir. Ayrıca çalışmamızda yaşlı hastaların tedavilerinde ilk sıra ilacı olarak önerilen SSRI’ların tercih edilmesi, trisiklik antidepresanlar ile tipik antipsikotiklere yer verilmemesi dikkat çekici özelliklerdir. Yine olguların yarısı için monoterapinin tercih edilmiş olması da önemlidir. GİRİŞ Yaşlı nüfusun hızla artması ile yaşlılarda görülen ruhsal bozukluklarda artış söz konusudur. Ancak, yaşlılardaki ruhsal bozuklukların tanı ve tedavisi ile ilgili olarak halen bazı güçlükler yaşanmaktadır. Bu çalışmada psikiyatri kliniğimizde yatarak tedavi gören yaşlı olguların klinik, sosyodemografik ve tedavi yaklaşımlarını değerlendirmeyi amaçladık. YÖNTEM Mart 2011 ile Mayıs 2017 tarihleri arasında toplam 950 kadın olgunun yatarak tedavi gördüğü Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri servisinde yatarak tedavileri sırasında değerlendirilmiş 33 kadın hastanın dosyaları geriye dönük olarak incelenmiştir. Çalışmaya 65 yaş ve üstü olan olgular dahil edilmiştir. Olguların sosyodemografik özellikleri, psikiyatrik belirti ve bulguları, kullanılan ilaçlar, psikiyatrik tanıları ve tedavi yaklaşımları açısından değerlendirilmiştir. Veriler SPSS 22.0 programı ile değerlendirilmiş ve sonuçlar yüzde olarak belirtilmiştir. BULGULAR Çalışmaya alınan hasta grubunun yatarak tedavi gören tüm olguların %3.47’sini oluşturduğu, ortalama yaşın 71.6+5.6 (aralık 65-87) olduğu belirlendi. Hastaların %57.3(n=19) evli, % 55.3 (n=18) ilköğrenim mezunu ya da okur-yazar olduğu saptanmıştır. Ortalama hastanede yatış süresi 18.3 gün idi.
Tablo 2. Olguların Tanı dağılımı ve ortalama hastalık süreleri Bir Eğitim Hastanesi Psikiyatri Kliniğinde Yatarak Tedavi Gören Yaşlı Olguların Değerlendirilmesi Burak Okumuş, Mine Toptan, Fatma Kitapçı, Çiçek Hocaoğlu , Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Rize Tablo 1. Olguların sosyodemografik özellikleri Özellikler Sayı % Ortalama yaş (ort+ss ) 71.6+5.6 yıl Yaş dağılımı 65-75 yaş 25 75.74 76-85 yaş 7 21.22 86 yaş ve üstü 1 3.04 Medeni durum Evli 23 69.76 Dul (eşi ölmüş ya da boşanmış) 10 30.24 Eğitim durumu Okuma yazma bilmeyen 12 36.66 Okur-yazar İlkokul 8 24.00 Orta-lise 3 8.20 Sosyal güvencesi Var 32 96.96 Yok Kiminle yaşıyor Eşi Çocukları ile Yalnız Akrabaları Bakımevi Bedensel Hastalık Öyküsü 27 81.81 6 18.19 Kaynaklar Power C, Duffy R, Bates H, Healy M, Gleeson P, Lawlor BA, Greene . The detection, diagnosis, and impact of cognitive impairment among inpatientsaged 65 years and over in an Irish general hospital - a prospective observational study. Int Psychogeriatr. 2017 Jul 19:1-10. Dham P ,Colman S, Saperson K, McAiney C, Lourenco L, Kates N, Rajji TK. Collaborative Care for Psychiatric Disorders in Older Adults: A Systematic Review. Can J Psychiatry. 2017 Jan 1:706743717720869. O'Dwyer M, Peklar J, Mulryan N, McCallion P, McCarron M, Henman MC. Prevalence, patterns and factors associated with psychotropic use in older adults with intellectual disabilities in Ireland. J Intellect Disabil Res. 2017 Jun 21.Dyck DG Tablo 2. Olguların Tanı dağılımı ve ortalama hastalık süreleri Psikiyatrik Tanı n (%) Ort +ss yıl Major depresif bozukluk 20 (60.7) 13.4+8.2 Obsesif kompulsif Bozukluk 3 (9.09) 16.2+5.7 Panik Bozukluk 1 (4.14) Yaygın anksiyete Bozukluğu Somatizasyon Bozukluğu 2 (6.06) 22.4+5.2 Psikotik bozukluk 2 (6.06) 17.4+6.2 Bipolar Bozukluk 3 (9.09) 18.2+6.2