DOKU İSKELESİ OLUŞTURULMASINDA MAKRO ve MİKRO FABRİKASYON iskelet yapının(ECM) hücrenin tutunmasına beslenmesine ve bölünüp çoğalmasına sağlayacak uygunlukta bir yapıya sahip olması gerekmektedir(Berrier & Yamada, 2007). Ayrıca doku kendi ECM sini oluşturacak kapasiteye ulaştığında vücut ortamında parçalanabilecek malzemeden üretilmesi gerekmektedir(Badylak, 2002; Berrier & Yamada, 2007; Goldberg, Langer, & Jia, 2007). iskelet yapının(ECM) hücrenin tutunmasına beslenmesine ve bölünüp çoğalmasına sağlayacak uygunlukta bir yapıya sahip olması gerekmektedir(Berrier & Yamada, 2007). Ayrıca doku kendi ECM sini oluşturacak kapasiteye ulaştığında vücut ortamında parçalanabilecek malzemeden üretilmesi gerekmektedir(Badylak, 2002; Berrier & Yamada, 2007; Goldberg, Langer, & Jia, 2007). DOKU İSKELESİ OLUŞTURULMASINDA MAKRO ve MİKRO FABRİKASYON TEKNİKLERİ H. Hasan YOLCU hasanyolcu01@gmail.com Kafkas Ünü. Eğitim Fak, Kimya. TR-36100 Kars, Türkiye Giriş Bakanlığın organ bekleme listesine kayıtlı 2016 yılı itibariyle 28 bin 159 hasta bulunmaktadır. Bunların 50'si akciğer, 22 bin 334'ü böbrek, 654'i kalp, 2 bin 249’u karaciğer, 270’i pankreas beklemektedir. Amerika’da ortalama olarak her gün 77 hastaya organ nakli yapıldığı, 20 hastanın organ yetmezliğinden öldüğü ve 98.000 hastanın organ nakli için sırada beklediği ve bu bekleme süresinin ortalama olarak üç yıl olduğu belirtilmiştir(Rockville & M.D, 2007). İ Doku mühendisliği dokunun veya organın in vivo (vücut içi) in vitro (vücut dışı) laboratuvar ortamında canlı hücrelerle oluşturulmasıdır. Hidrojeller içyapısı, dokuyu oluşturan iskelet yapıya benzerliği, yapısı gereği hücre yaşamına ve çoğalımına uygunluğu açısından doku mühendisliği için önem arz eden bir malzemedir(Billiet, et al., 2012; Ling et al., 2007). Hidrojeller suda çözünmeyen, ancak çok miktarda suyu adsorbe edebilme özelliğine sahip üç boyutlu yapıdaki polimerler hidrojel olarak adlandırılmaktadır. Hidrojeller, hidrofiilik homopolimer, kopolimer veya makromerlerin çapraz bağlar yapmasıyla oluşturulmaktadır (Billiet, Vandenhaute, Schelfhout, Van Vlierberghe, & Dubruel, 2012). Doku iskelet yapının(ECM) hücrenin tutunmasına beslenmesine ve bölünüp çoğalmasına sağlayacak uygunlukta bir yapıya sahip olması gerekmektedir (Berrier & Yamada, 2007). Ayrıca doku kendi ECM sini oluşturacak kapasiteye ulaştığında vücut ortamında parçalanabilecek malzemeden üretilmesi gerekmektedir(Badylak, 2002; Berrier & Yamada, 2007; Goldberg, Langer, & Jia, 2007). TEKNİKLER Doku iskelesi oluşturulmasında birçok makro ve mikro fabrikasyon tekniği kullanılmaktadır. Bu teknikler sayesinde oluşturulan EMC de gözenek boyutunun ve iskelet geometrisinin ayarlanması amaçlanmaktadır. Bunlar aşağıda şematik olarak gösterilmiştir. Emülsiyon haline getirme metoduyla hidrojel üretiminin şematik gösterimi. Islak eğirme metoduyla doku mühendisliği uygulamaları için lif üretim metodu. Fotolitoğrafi metoduyla hidrojel üretiminin şematik gösterimi. Mikroakışkan metoduyla hidrojel üretiminin şematik gösterimi. Elektro eğirme metoduyla doku mühendisliği uygulamaları için lif üretim metodu. Örümceğin ağ üretiminin gösterimi. Mikro kalıplama metoduyla hidrojel üretiminin şematik gösterimi. Eriyik eğirme metoduyla doku mühendisliği uygulamaları için lif üretim metodu Mikroakışkan eğirme metoduyla doku mühendisliği uygulamaları için lif üretim metodu. Ara yüzey metoduyla doku mühendisliği uygulamaları için lif üretim metodu. KAYNAKLAR: Berrier, A. L., & Yamada, K. M. (2007). Cell-matrix adhesion. Journal of Cellular Physiology, 213(3), 565-573. Badylak, S. E. (2002). The extracellular matrix as a scaffold for tissue reconstruction. Seminars in Cell & Developmental Biology, 13(5), 377-383. Billiet, T., Vandenhaute, M., Schelfhout, J., Van Vlierberghe, S., & Dubruel, P. (2012). A review of trends and limitations in hydrogel-rapid prototyping for tissue engineering. Biomaterials, 33(26), 6020-6041 Goldberg, M., Langer, R., & Jia, X. Q. (2007). Nanostructured materials for applications in drug delivery and tissue engineering. Journal of Biomaterials Science-Polymer Edition, 18(3), 241-268 Rockville, & M.D. (2007). Annual Report of the US Organ Procurement and Transplatation Network and Scientific Registry of Transplant Recipients. Ling, Y., Rubin, J., Deng, Y., Huang, C., Demirci, U., Karp, J. M., et al. (2007). A cell-laden microfluidic hydrogel. Lab on a Chip, 7(6), 756-762.