İBN HALDUN (1332-1406).

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
Tarih Bilimleri.
Advertisements

Ahmet YORDAM EVRENİN YARATILIŞI
Siyaset Bilimine Giriş
KONUMUZ : EPİSTEMOLOJİ
MANTIK Mantığın Konusu.
RAVİLERİN SAYILARINA GÖRE HADİS ÇEŞİTLERİ.
MALİ SOSYOLOJİ
SOSYOLOJİDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
Prof. Dr. Mustafa Y. KILINÇ Gazikent Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık F. Dekanı “İlimsiz Çıkılan Yolun Sonu Karanlıktır.” Hacı Bektaş VELİ.
BİLİMSEL BİLGİNİN ÖZELLİKLERİ VE FEN - TEKNOLOJİ OKURYAZARLIĞI
Felsefe Haftası.
Din Kavramı ve Gerçek Dinin Esasları
Müze Nedir?.
SOSYAL BİLGİLER NEDİR?.
COĞRAFYADA AKIMLAR.
“Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şey Nedir?
101-TÜRK DİLİ DERSİ GÜZ DÖNEMİ 1. HAFTA
DERS-2: Milli Güvenlik Stratejimiz
CÜMLEDE ANLAM İLİŞKİLERİ - 1
Kültür ve Dil Hüdayi Can Çankırı, 2014.
BİLİMSELLİK GÜNCELLİK FAYDALILIK Öğretimde Planlama ve Değerlendirme Dersi Danışman: Prof.Dr.Mustafa ERGÜN Hazırlayan: Özlem K.GENELİOĞLU.
MEZHEPLER.
PSİKOLOJİ İLE DİĞER BİLİM DALLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ
T.C. MERSİN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ FELSEFE ÖĞRETMENLİĞİ TOPLUM VE SOSYOLOJİ (ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ DERSİ) DERS SORUMLUSU: YRD. DOÇ. DR.
İTİKADÎ MEZHEPLER İslam dininin ilk dönemlerinde Müslümanlar arasında itikadi konularda herhangi bir şüphe ve farklı düşünce bulunmuyordu.
Rivayet Dönemi Hicri Üçüncü Asır 4. Ders.
Hicri Dördüncü ve Beşinci Asırlar
Nakil Dönemi-devam 8. Ders.
Nakil Dönemi 6. Ders.
ARAŞTIRMA TÜRLERİ.
Nakil Dönemi-devam 7. Ders 7. Ders.
Doç.Dr. Sebahattin DEVECİOĞLU Fırat Üniversitesi
ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ.
BİLGİ, BİLİM VE PSİKOLOJİ
4/26/2017 Sakarya Üniversitesi Psikolojiye Giriş PSİKOLOJİYE GİRİŞ 1.
GİRİŞİMCİLİK VE LİDERLİK
Hadis Kaynaklarının Güvenilirliği Hakkındaki Oryantalistlerin İddiaları ve Eleştirisi 11. Ders.
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ
İktİsadİ ve Hukukİ sİstemler ve polİtİkalar
ÖĞRENCİ SEÇME VE YERLEŞTİRME SİSTEMİ (ÖSYS) 1. AŞAMA2. AŞAMA YGS LYS.
Tarih Bilimi.
Hadis Tarihi Dersinin Konusu, Kaynakları ve Temel Terimleri
ARAŞTIRMA YÖNTEM ve TEKNİKLERİ
FAKÜLTEMİZ HAKKINDA Fakültemiz tarihinde kabul edilen ve tarihinde Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı.
İsnadla İlgili Oryantalist Kavramlar ve Eleştirisi II
İsnadla İlgili Oryantalist Kavramlar ve Eleştirisi
GÜZEL SANATLAR VE EDEBİYAT GÜZEL SANATLAR İÇİNDE EDEBİYATIN YERİ
Tarihin Belirleyicisi Olarak Ulusların Karekterinin Rolü
Pozitivizm A. Comte.
Kurgusal Tarih Tasarımları
Tarih Felsefesi.
KLASİK MANTIK.
Bilimsel Araştırmalarda Temel Kavramlar
DERS : FELSEFE KONU: FELSEFENİN ALANI.
UMUMİ HUKUK TARİHİ PROF.DR.ABDULLAH DEMİR.
Ronald dworkin.
NESNELLİK KONUSU.
EMPATİK İLETİŞİM Bireyler arası ilişkilerde gönderilen iletilerin duygusal yönü ve içeriği ile algılanması ve anlaşılması.
İlk Çağ İnsan Barınak Duvarı (Ankara Arkeoloji Müzesi)
Ziya Paşa (1825 – 1880).
Karşılaştırmalı Eğitim
“Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şey Nedir?.  Bilgi edinme insanın en temel güdülerinden birisidir.  İnsan bu özelliği sayesinde diğer canlılardan ayrılır.
Ahlak Gelişimi Lawrence Kohlberg Carol Gilligan
Kurgusal Tarih Tasarımları
Sosyoloji Tarihi-A- Klasik Sosyoloji Tarihi
Başlangıç Hükümleri- 1. Hafta
TOPLUMSAL BİR BİLİM OLARAK SOSYOLOJİ
AHLAK KANITI -Bu kanıtın çeşitli türleri vardır.
Karşılaştırmalı Hukukun Tarihçesi
İnsanın duyumsanabilir veya düşünülebilir olanlara dair sezgi, gözlem veya akıl yürütme etkinlikleriyle ulaştığı betimlemeler veya yaptığı belirlemeler.
Sunum transkripti:

İBN HALDUN (1332-1406)

Tam adı Ebu Zeyd Abdurrahman ibn Haldun el- Hadrami’dir Tam adı Ebu Zeyd Abdurrahman ibn Haldun el- Hadrami’dir. 1332 ‘de Tunus’ta doğdu. Güney Arabistan’ın Hadramut yöresinden, önce İspanya’ya, oradan da Kuzey Afrika’ya göçerek Tunus’a yerleşmiş; bilim, düşünce, edebiyat ve siyasetle yakından ilgilenmiş olan eski ve soylu bir ailenin çocuğudur. 1406’da Kahire’de vefat etti.

“ Tarih, insanların ve kavimlerin hal ve durumlarının nasıl değişmiş olduğunu, devlet sınırlarının nasıl genişlemiş olduğunu, kuvvet ve kudretlerinin nasıl artmış bulunduğunu, ölüm ve yıkılma çağı gelinceye kadar yeryüzünü nasıl imar ettiklerini bize bildirir. Bu tarihin zahiri(açık anlaşılan) manasıdır. Tarihin içinde saklanan mana ise incelemek, düşünmek, araştırmaktan ve varlığın sebep ve illetlerini dikkatle anlamak ve hadiselerin vuku ve cereyanını sebep ve sonuç tertibini inceleyip bilmekten ibarettir. İşte bundan dolayı tarih şereflidir ve hikmet’in içine dalmıştır. Bundan ötürü tarih hikmet(felsefe) ilimlerinden sayılmaya layıktır.” (Mukaddime, 5)

“Din ve dünya işlerini bütünlemek isteyen kimse, tarihe başvurararak onu kendisine örnek edinir ve bu ilimden faydalanır.” (Mukaddime, s.18) “Tarihçiler, Tanrının kitabını tefsir edenler ve rivayet üstadları, naklettikleri haber ve rivayetlerin doğru veya zayıf olduğunu incelemeden, yalnız nakil ve rivayete güvenerek aktardıkları, kanun, usul ve benzerleri ile karşılaştırmadıkları, hikmet ve felsefe bakımından incelemedikleri ve varlık( kainat’ın )tabiat ve kanunlarına göre ölçmedikleri, naklettikleri haberler üzerinde dikkatle düşünerek haber verilen hadise ve olayların vukuunun mümkün olup olmadığına inanarak nakletmedikleri için çok yanılmışlar ve doğru yoldan saparak vehim ve hata çöllerinde yollarını kaybetmişlerdir.” (s.19)

“ Haberlere yalan karışmasının nedenleri: Fikir ve mezheplere taraftarlık. Haberleri nakil ve rivayet edenlere inanmak Gözlemlerine ya da kendilerine ulaşan haberlere yanlış bir anlam yükleyerek nakletmeleri. Haberin “doğru”olduğuna dair bir tevehhümle hareket etmeleri. Tarihi olayları döneminin şartları içerisinde değerlendirme yeteneğinden yoksun olmaları (Halleri olaylarla karşılaştırma keyfiyetini bilmeme) Makam ve mevki sahiplerine yaranmak için eser telif etmeleri Ümranın yani içtimai hayatın tabiatının hallerini bilmemek.” (Mukaddime, s. 82-84)

İbn-i Haldun’a göre tarihi olayların bir tabiati vardır İbn-i Haldun’a göre tarihi olayların bir tabiati vardır. Tarihçi bunu bilirse kendisine nakledilen haberin, tarihi olayın doğru mu yanlış mu olduğunu önceden kestirebilir. İşte bu tarihi olayların tabiatını inceleyen ilim “umran” ilmidir. Bu ilim, tarihi haberlerde doğruları yanlışlardan ayırmamızı sağlayacak bir eleştiri yöntemi edinmemizi sağlar. Geçmiş tarihçiler bunu sadece kişilere uygulamışlar, tarihi rivayeti nakleden kişi güvenilir ise onun naklettiği her şey güvenilirdir kaidesini işleterek “kişi eleştirisi” (cerh-tadil) ile yetinmişlerdir. Oysa bu şer’i haberlerde uygulanmalıdır, tarihi haberler için gerekli fakat yeterli değildir. Buna “olay eleştirisi” de eklenmelidir. Olay eleştirisi herhangi bir haberin sıhhatini o haberin hakkında olduğu olayla uygunluğunu arayan eleştiridir.”

“ İbn-i Haldın’a göre Umran biliminin konularının nesnel bir tutumla ele alınması gerekir. O, toplumu diğer doğal varlıklar gibi doğal bir varlık olarak ele alıp incelemek istemektedir.İbn-i Haldun olgu ve olaylar arasındaki ilişkileri tümevarımsal yoldan ortaya koyup yasalar ulaşmak istemektedir. O, tarihçilerin tarihsel olayları aktarırken yeterince titiz davranmadıklarını, bu olayların belgelendirilmesinde sadece daha önceki tarihçilere göndermelerde bulunmakla yetinen bir otorite yöntemine sığındıklarını belirtir. Ona göre tarihçiler, tekil tarihsel olayları, bu olaylar arasındaki nedensel bir ilişki çabasına girmeden, kendi tekillikleri ile aktarmaktan öteye geçememişlerdir. Oysa nasıl ki doğa olguları arasında bir nedensel ilişki varsa, toplumsal olgu ve olaylar arasında da bir nedensel ilişki vardır.

Toplumsal yaşamda bulunan düzenlilikler ve yasalıklar tıpkı doğal düzenlilikler ve yasalıklar gibi zorunludurlar. Öyle ise yapılması gereken tarihsel olayların tekilliğine boğulmadan önce her tekil tarihsel olay için geçerli ola genel düzenlilikler ve yasalıklar altında açıklamaktır. Bu yapılmadığı sürece tarihçilerin aktargeldikleri tekil tarihsel olayların doğruluk veya yanlışlıklarını denetlemek mümkün değildir.”

“Tarih yazıcılığının bilimsel hale gelmesi umran ilmiyle olabilir. “İbn-i Haldun’a göre olacak olan her şeyin bir sebebi vardır ve bunun istisnası yoktur. Ancak o mucizelerin varlığını kabul eder, ancak mucize ve kerametlerin olayların tabii seyrinde bir kesinti, bir müdahale olduğunu savunur. (Determinizme inanır)  

Devlet KuramI İbn-i Haldun, toplum (cemiyet) ile devleti ayrı ayrı varlıklar olarak ele alır. Toplum, insanların doğa ile mücadelelerinde birbirlerine ihtiyaç duymalarından dolayı biraraya gelmelerinden oluşurken, devlet insanı hemcinslerinin saldırıları ve zulmünden korumak için oluşturulan birşeydir. İnsanlar hemcinslerinin tacizinden korunabilmek için bir yasakçıya ihtiyaç duyar ve onun otoritesine boyun eğerler. Devlet de toplum gibi doğal birşeydir, tüm insan topluluklarını kapsar.

İbn-i Haldun'a göre devletler de tıpkı insanlar gibi doğar, büyür, yaşlanır ve ölür. Buna göre, devletin geçirdiği aşamaları beşe ayırır. Hatta bu beş aşamanın üç ya da dört kuşağın ortalama ömrü olan 120 yılda tamamlandığını ileri sürer. İbn-i Haldun'un bu süreyi tespit ederken, zamanında doktor ve müneccimlerin, normal insan hayatının 120 yıl olduğu iddiasına dayanarak yapmıştır. Buna bağlı olarak da devletlerin normal yaşam sürelerinin de 120 yılı aşamayacağını düşünmektedir.

Birinci aşama fetih ve kuruluş aşamasıdır Birinci aşama fetih ve kuruluş aşamasıdır.Bir devletin kuruluş devri onun ilk aşamasını ifade eder. Devlet bu aşamada asabiyetin müşterek gayreti ile ortaya çıkar. İkinci aşamada asabiyetin elinde olan gücün şahsileşmesi süreci başlar. Bu süreç, iktidarın tek bir kişinin veya ailesinin elinde toplanmasıyla sonuçlanır. Bu aşamanın sonunda devlet istikrara kavuşur.

Üçüncü aşama, elde edilen imkanlardan faydalanma dönemidir Üçüncü aşama, elde edilen imkanlardan faydalanma dönemidir. Devlet askeri ve iktisadi olarak güçlenir, devletin varlığı kemale erer. Ancak bu kemale erme aynı zamanda çöküşe giden ilk adımdır.

Dördüncü aşama taklit dönemidir, artık iktidarın amacı mevcudu muhafaza etmektir. Devleti barış içinde sürdürmek ana gayedir. Beşinci aşamada iktidar sahipleri artık güçlerini keyfi bir şekilde kullanmaya başlar. İktidarı sağlayan güç (asabiye) yok olmuştur. Artık devlet ya içerideki güçlü bir asabiyet sahibi bir grup tarafından yıkılıp yeniden inşa edilecek ya da dışarıdan gelen bir devlet tarafından yıkılarak tarihi bir faktör olmaktan çıkacaktır. Bu tarihi- toplumsal varlık alanının yazgısıdır.”

Uygarlıklar ve kültürler birbirlerine geçişli olmayan, birbirlerinin etkilemeyen, her biri kendi gelişimini kendi içerisinde yaşayan kapalı birimlerdir. Her toplum, tıpkı bir canlı gibi doğar, büyür, gelişir ve ölür. Yokoluşun temel belirtisi devlet ve ahlaktaki çözülüştür.”