MONTESSORİ EĞİTİMİ I Montessori Eğitiminin Tarihçesi Felsefesi, İlkeleri ve Materyalleri Doç. Dr. Müdriye YILDIZ BIÇAKÇI
MONTESSORİ YAKLAŞIMI Montessori yaklaşımını tıp doktoru olan Maria Montessori oluşturmuştur. Montessori yaklaşımı yüz yılı önce oluşturulmuş bir programdır. Montessori yaklaşımı İtalya’dan savaş sonrası oluşturulmuştur.
MONTESSORİ YAKLAŞIMI Montessori yaklaşımı Maria Montessori’nin o dönemin için de bulunduğu şartlar nedeniyle çocuklarının eğitim ihtiyaçlarına cevap vermek için geliştirilmiştir. Maria Montessori Montessori yaklaşımının oluştururken kendi yaşantısından etkilenmiştir. Montessori yaklaşımının felsefesinde Maria Montessori tıp eğitimi almasının etkileri yer almaktadır.
MONTESSORİ YAKLAŞIMI Montessori yaklaşımı özel eğitim alanının öncüleri olan Itard ve Seguin’in çalışmalarından etkilenerek yapılandırılmıştır. Montessori yaklaşımı eğitim progrmlarının öncülerinden John Locke, Jean Jack Rousse, Peztolozzi, Frobel’in çalışmalarından etkilenerek yapılandırılmıştır. Montessori yaklaşımının temeli oluşturulurken gelişim kuramlarından özellikle Piaget’den etkilenilmiştir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMI Montessori yaklaşımı öncelikle zihinsel yetersizliği olan çocuklar ile uygulanmaya başlanmıştır. Montessori yaklaşımı erken çocuklukta öncelikle 3- 6 yaş arasında uygulanmaya başlanmıştır.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori yaklaşımında eğitim kendi kendini eğitme şeklinde ifade edilir. Maria montessori yaklaşımında bir insanın başka bir insan tarafından eğitilebileceğine inanılmadığı vurgulamaktadır.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori yaklaşımında çevre, çocuk ve eğitimci olmak üzere üç ana unsur vardır. Montessori yaklaşımında eğitimci yönlendirendir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori yaklaşımında ortam yapılandırılmıştır. Montessori yaklaşımında ortam sade fakat uyumlu renk ve eşyalarla düzenlenmedir. Montessori yaklaşımında yapı ve düzen çok önemlidir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori yaklaşımı gelişim temelli bir programdır. Montessori yaklaşımı çocuğun birçok yönden gelişmesini sağlar. Montessori yaklaşımında, çocukların özellikle hareket eğitimi, duyuların eğitimi ve dil eğitimleri oldukça önemli yer tutar. Montessori yaklaşımında duyarlı dönemler göz önünde bulundurulur.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori yaklaşımı çocuğun doğduğu anda sahip olduğu yetilerden birinin emici zihin olduğunu vurgular. Montessori yaklaşımının eğitim düşüncesinde hayal oyunları yerine gerçekliğe önem vermektedir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori yaklaşımında dikkat polarizasyonu çok önemlidir. Montessori yaklaşımında öğrenmenin temelinde tekrarın önemli olduğu vurgulanır.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori yaklaşımında kullanılan tüm materyaller gerçek ve doğal materyallerdir. Montessori yaklaşımında kullanılan materyaller günlük yaşam becerileri, duyu, matematik, dil ve kozmik materyalleridir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori sınıflarında her bir materyalden bir tane yer alır. Montessori yaklaşımında ortam çocuğun boyutlarına ve ihtiyaçlarına göre düzenlenmektedir. Materyallerin kendi hatalarını gösterme özelliği vardır.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori yaklaşımında, çocuğun doğa ile doğadaki gerçek nesnelerle teması da son derece önemlidir. Montessori sınıfında gerçek bitki ve hayvanların yetiştirilir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMININ FELSEFESİ VE İLKELERİ Montessori yaklaşımı, çok kesin kurallara sahip olmasına karşın, esnek ve bireysel uygulamalara açıktır. Montessori yaklaşımı, farklı yaş gruplarını yani karma eğitimi içerir. Montessori yaklaşımında, bireysel eğitim uygulanır.
MONTESSORİ YAKLAŞIMINDA EĞİTİMCİNİN ROLÜ Montessori yaklaşımında eğitimci, çevreyi hazırlamaktan ve çocukların çevre ile ilişkiye geçmelerini sağlamaktan sorumludur. eğitimciler çocukların kendi gelişimi için potansiyelini kullanma fırsatı tanır ve Montessori yaklaşımında eğitimci “yöneltici” adını alır.
MONTESSORİ YAKLAŞIMINDA EĞİTİMCİNİN ROLÜ Eğitimci, çocukların önceden hazırlanmış çevrede özgürce hareket edebilmelerini sağlayan, insan gelişimi ve büyümesi hakkında yeterli bilgiye sahip, çocukların gelişimsel ihtiyaçlarını materyal ve etkinliklerle karşılayabilmek için gözleme dayalı becerilere sahip, çocukları öğrenme için cesaretlendiren kişidir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMINDA EĞİTİMCİNİN ROLÜ Eğitimci aynı zamanda öğrenmeyi fiziksel ve psikolojik açıdan destekleme, sınıfta liderlik becerisi kullanma özelliklerine de sahiptir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMINDA EĞİTİMCİNİN ROLÜ Montessori eğitimci çok iyi bir gözlemci olmanın yanında, çocuğa bireysel rehberlik hizmeti sunabilen, her materyalden nasıl yararlanabileceğini çocuğa gösterebilen kişidir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMINDA EĞİTİMCİNİN ROLÜ Eğitimcinin görevi kendi bilgi ve deneyimlerini empoze etmek değildir, çocukların gelişimleri için kendilerinde var olan potansiyeli kullanma fırsatını vermek; çocuk için hazırlanmış çevrede sosyal ve kültürel etkinlikler için çocuğu güdülemek ve hazırlamaktır.
MONTESSORİ YAKLAŞIMINDA EĞİTİMCİNİN ROLÜ Montessori eğitimci, aile ve toplum çalışmalarına çok zaman ayırır. Montessori, çocuğu soyutlanmış bir birey değil, ailenin bir üyesi olarak görmektedir. Montessori eğitimci, çocukların çalıştığı ortamda güçlükle farkedilen bir görünümdedir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMINDA EĞİTİMCİNİN ROLÜ Eğitimci, çocuklara aktif araştırma ve iletişim yoluyla öğrenebilecekleri bir ortam hazırlar. Montessori eğitimcileri bu yolla, çocukların gözlemleme becerisini geliştirir. Etkin öğrenme, kolaylaştırma, yönlendirme ve rehberlik için kendi gözlemlediği uygun yöntemleri çocuğa benimsetir.
MONTESSORİ YAKLAŞIMINDA EĞİTİMCİNİN ROLÜ Montessori eğitimci, her çocuğun bireysel gelişim düzeyini çok iyi bilmelidir. Hangi materyalin hangi çocuk için daha iyi olabileceğine karar verebilmeli, her çocuğa bireysel rehberlik hizmeti sağlayabilmeli, her materyalden en iyi şekilde nasıl yararlanılabileceğini çocuğa göstermelidir.
VİDEOLAR ÜZERİNDEN FELSEFESİ, İLKELERİ VE MATERYALLERİ TARTIŞILIR.
KAYNAKLAR M. Yıldız Bıçakçı, F KAYNAKLAR M. Yıldız Bıçakçı, F. Gürsoy, ”Proje Yaklaşımına Dayalı Eğitim”, Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi, ed. Y. Fazlıoğlu, 233-259. Kriter Yayınevi, İstanbul. 2009. Gürsoy, F., Yıldız Bıçakçı, ”Okul Öncesi Eğitimde Farklı Yaklaşımlar”, Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi, ed. Y. Fazlıoğlu, 153-171. Kriter Yayınevi, İstanbul. 2009. Vuslat, O. ve Akyol, K. A. (2006). Çocuk eğitiminde montessori yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 15, Sayı I, s: 243– 256 Çakıroğlu Wilbrant, E. Okul Öncesi Eğitimde Montessori Yaklaşımı, Kök Yayıncılık, 2012.