HEPATOSPLENOMEGALİ Prof. Dr. Ramazan İdilman Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

DALAK Hematopoetik organ, (total kitlenin %25’i) Sol üst karın kadranı posterior kısmında, İntraperitoneal, subdiyaframatik, 9-11 kosta 80-200 gr (%0.2) Nonpalpabl,

Dalak Fonksiyonları Sellüler ve humoral immüniteye katkı sağlar Yaşlı eritrosit, bakteri ve diğer partikülleri temizler Dolaşan trombositleri denge halinde tutar Ekstramedüller hematopoezis

Hiposplenizm-Aspleni Konjenital Cerrahi splenektomi Tekrarlayan enfeksiyonlar Splenik arter trombozu Splenik infiltrasyon Otoimmün-inflamatuvar hastalıklar

Hiposplenizm-Aspleni Kapsüllü organizmalar ile sepsis Trombositoz, lökositoz Eritrositlerde yapısal bozukluklar Dalağın görüntülenmesinde azalma

Dalak Muayenesi En az 6 farklı palpasyon ve perküzyon manevra Hasta supin ve gevşek pozisyonda olması Ani baskı yapılmamalı Doktor hastanın sağ yanında olmalı Hastadan muayene için izin alınmalı

Dalak Muayenesi Görüntüleme: < 13cm Palpabl tüm dalak anormal değildir (astenik) Çapında %40 artış olan dalak palpabldır Palpabl dalak anlamlı bir splenomegaliyi gösterir.

Traube Aralığının Perküzyonu Sol lateral hemitoraksta yer alır Timpanik bir ses Sensitivite; %62 Spesifite; %72 Palpabl dalak; %97

Traube Aralığında Matite Obesite Tok karın Splenomegali Renomagali Sol kolon tümörleri Assit Sol alt lob pnömonisi Sol pleurözi Perikardda sıvı Sol subdiyaframatik alanda sıvı-abse

Splenomegali Nedenleri S-P-L-E-E-N Sequestration: Proliferation: Lipid: Endowment Engorgement: INvasion:

Splenomegali Nedenleri Konjestif: Siroz, KY, Tromboz Malignensi: Lenfoma, Kr. Mye-Pro Hast., metastatik tüm., İnfeksiyonlar: Viral, bakteriyel, parazit, fungal İnflamasyon: Sarkoid, SLE, RA, Serum Hast. İnfiltaritif Hast: Amiloid, Gaucher, Neimann-Pick, Glikojen depo hast., Hematolojik Hast; Orak hücreli anemi, Hemolitik anemi

Masif Splenomegali Nedenleri KML Myelofibrozis Gaucher Hastalığı Lenfoma Talasemi major Kala-azar Hastalığı Malarya Mikobakterium-avium

Splenomegali - Yaklaşım Anamnez: Fizik muayene: Laboratuar incelemeler: Tam kan sayımı, PY, biyokimya, kültür-boyama teknikleri Görüntüleme Yöntemleri: USG, BT Doku biyopsisi: K.İ., KC, lenf nodu, dalak Cerrahi Splenektomi:

HEPATOMEGALİ Normalde karaciğer nonpalpabl, Uzun ekseni, 9±2 cm uzunluğunda, Perküzyonda; 4-5 interkostal aralık submatite 5-7 interkostal aralık matite

Karaciğer Fonksiyonları Sentez: Protein, pıhtılaşma faktörleri Ekstkresyon: Safra, Detoksifikasyon: İlaç, toksin Depolama: Glikojen, lipid, Fe, B12 Hematopoiezis:

Hepatomegali Nedenleri Konjesyon: KKY, VCI-HV Obstr., Konstrüktif perikardit Enfeksiyonlar: Lokalize (amip, piyojenik abse), Diffüz (viral hepatit, tbc, şistosoma), Sistemik İnfiltratif: Steatoz, amiloid, sarkoid, hemokromatozis, glikojen depo hasta. Neoplazm: Primer, metastatik, Diğer: Alkolik, biliyer siroz, Wilson Hast., Toksin-ilaca bağlı hepatit

Hepatomegali - Yaklaşım Anamnez: Fizik muayene: Laboratuar incelemeler: Tam kan sayımı, PY, biyokimya Görüntüleme Yöntemleri: USG, BT, Anjio Doku biyopsisi: Karaciğer

Hepatomegali - F.M. Kenarı künt karaciğer: Yağlanma, konjesyon Kenarı sert karaciğer: Siroz, infiltrasyon, stazın ileri evresi, kanser Kenarı yumuşak karaciğer: Hepatit, akut enfeksiyonlar Ağrılı palpasyon: Staz