Sağlık Turizminde Etkili Yönetim Staratejisi Olarak SÖZLEŞMELER Doç. Dr.Ayfer UYANIK dr.iur.ayferuyanik@gmail.com Ankara, 3 Aralık 2015 Medexcon Sağlık Fuarı ve Kongresi 2015

Sunum akışı: 1 2 3 4 5 Sağlık Turizminin Hukuku ? Sağlık Turizminin aktörleri ve aralarındaki hukuki ilişki 3 Sözleşme hazırlığında dikkat edilmesi gereken esaslar 4 Uyuşmazlık Uyuşmazlığın Çözüm Teknikleri 5 Değerlendirme

Sağlık Turizmi Hukuku? Yeni ve interdisipliner hukuk dalı; İdare Hukuku Kamu hastanelerin sorumluluğu Sağlık Bakanlığın sağlık sektörünü denetleme sorumluluğu Ceza Hukuku Sağlık personelinin (özel/kamu) cezai sorumluluğu Yabancılar Hukuku Ülkeye giriş Ikamet Sağlık sektörüne yabancı sermaye yatırımı Yabancı sağlık personelinin çalışma hakkı Özel Hukuk Sözleşme/Haksız Fiil Sağlık Turizminin Usul ve Esaslarını Düzenleyen Sair Mevzuat ve Düzenlemeler

1. Sağlık Hizmetinin Evrensel Boyutu AB ülkesi Orta doğu Türki Cumhuriyetler Vs. Hekim/Sağlık Turistlerin Sınırötesi seyahati „Hekim-hopping“ Türk doktorları, yabancı ülkelerde daha fazla kazanıyorlar.

Sağlık turizmi paydaşları Mağazalar Sağlık Kuruluşu Hekim Sağlık Turizmi Şirketi (YÜ) Sağlık Turizmi Şirketi (TR) Seyahat Acentası (turist rehberliği hizmeti) Otel Havayolu Şirketi Transfer Hizmeti Tercüman Sigorta Şirketi Aracı Kişi/Kurum

SAĞLIK HİZMET SUNUCUSU …sair hizmetler ULAŞIM SAĞLIK HİZMET SUNUCUSU SAĞLIK TURİSTİ TRANSFER KONAKLAMA ARACI KURUM Ulaşım Transfer Konaklama …

Sağlık turisti ile kurulan sözleşme örnekleri Seyahat Sağlık Sigorta Sözleşmesi Hava yolu taşıma sözleşmesi Barındırma/Kira Sözleşmesi Yolcu taşıma sözleşmesi Iş Görme Sözleşmesi Tercüme Hizmet Sözleşmesi Hastaneye Kabul Sözleşmesi Tedavi Sözleşmesi Turist rehberliği sözleşmesi Satım sözleşmesi

Sağlık Turizminde Sözleşme Örnekleri Sağlık Hizmet Sunucusu Yurt içi aracı kurum Yurt dışı aracı kurum Acetelik sözleşmesi Aracı kişi İş Görme Sözleşemsi İş Görme Sözleşmesi İş Görme Sözleşmesi SAĞLIK TURİSTİ İş Görme Sözleşmesi Mesleki Sorumluluk SS İş Görme Sözleşmesi Seyahat SağlıkSSS Hastaneye Kabul/Tedavi Sözleşmesi Sigorta şirketi Sağlık Hizmet Sunucusu Mesleki Sorumluluk sigorta Sözleşmesi

Aracı Kurum &Sağlık Turisti Arasındaki Sözleşme -Genel Bilgiler- Tedavi öncesi hizmetler Örnek: Hastalık&Tedavi Hk. detaylı ve anlaşılır danışmanlık Tibbi dokümanın tercümesi Hasta bilgi formunun hazırlanması Uzman Hekim/Branş Hastane/Klinik araştırılması& hastanın seçim yapmasına yardımda bulunulması TR‘deki tedavi seçenekleri hakkında bilgi paylaşımı Tedavinin organizasyonu&koordinasyonu (Bağlayıcı olmayan) tedavi maliyetinin gözden geçirilmesi&ödeme seçenekleri Vize&Ulaşım ve konaklamanın planlanması ve organizasyonu Tedavi süresinde hizmetler Havalimanı-Hastane/Konaklama tesisi arasında transfer hizmeti Tercümanlık hizmeti Hastane/Hekim ile tıbbi müdahale öncesi nihai istişare Faturalandırmanın kontorlü Tedavi sonrası hizmetler: Örnek Hastane dışı bakım hizmeti Rehabilatasyon merkezleri (TR‘de eksik!) Ekstra Hizmetler Serbest zaman organizasyonu (kültür gezisi, wellnes, alış-veriş turu) Mobil telefon hattı Hasta hizmetleri: (gümüş/altın/platin)

Aracı Kurum&Sağlık Turisti Arasındaki Sözleşme (I) Aracı kurum kimin hizmetinde? Hasta Hastane/hekim Yabancı aracı kurum/şirket Yabancı sigorta şirketi Yabancı işveren Hasanın kişisel/hasta verileri eksiksiz iletildi mi? Hastanın kişisel verileri hangi hizmet sunucusunun koruma yükümlülüğü altında? Aracı kurum Elektronik ortamda iletiliyorsa: Servis Sağlayıcı? Sorumsuzluk anlaşması yapılabilir mi?

Aracı Kurum&Sağlık Turisti Arasındaki Sözleşme (II) dikkate alınması önerilen bazı esaslar: Sözleşmenin kuruluş ve sona erme anı Sözleşmenin konusu Tedavi organizasyonu&koordinasyonu Tedavi tedbirleri Tedavi ücreti Ödeme yükümlüsü olan taraf Ödeme usulü Ön ödeme Yükümlülük ve sorumlulukların sınırı Uyuşmazlık durumunda yetki ve uygulanacak ülke hukuku

Hasta Sözleşmesi ve Tarafları Hastaneye Kabul Sözleşmesi (HKS) Tam HKS Hekimlik Sözleşmesi İlaveli Hekimlik Sözleşmesi Olmaksızın Bölünmüş HKS

Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi Hekimlik İlaveli THKS Bölünmüş HKS Sözleşme tarafları: 1. Hasta 2. Hastane İşleticisi Hastanenin sorumluluğu: 1. Tıbbi müdahale 2. Organizasyon 3. barınma&yeme/içme 4. Hastane Bakımı Hekimlik İlaveli THKS 1. hasta+hekim: tam hastaneye kabul sözleşmesi 2. hasta+hekim: tedavi sözleşmesi Sorumluluk: 1. Tedaviden kaynaklanan zararlardan, hastane işleticisi ile hekim MÜTESELSİLEN sorumlu 2. Tedavi dışındaki zararlardan sadece hastane işleticisi sorumlu Bölünmüş HKS Sözleşmenin Tarafları: 1. Hasta+hekim: Tedavi sözleşmesi 2. Hastane işleticisi+hasta: hastaneye kabul sözleşmesi 1. bakım, barınma ve diğer destek hizmetleri için hastane işleticisi sorumlu 2. Teşhis/tedavi için hekim sorumlu

II. Sağlık Turizmi ve Sözleşmeler -Potansiyel Uyuşmazlıklar- Tedavi ücretinin ödenmemesi Tıbbi malpraktis Geri ödeme (sigorta)

Tedavi yeri: Türkiye Zarar yeri: Türkiye veya Yabancı Ülke Hasta: Yabancı

Uyuşmazlık Sonrası! Sözleşme hükümlerine bakılmalı! Uyuşmazlığın karara bağlanacağı ülke hukuku seçimi (yetki sözleşmesi) yapılmış mıydı? Uyuşmazlığın tabi olduğu ülke hukuku seçilmiş miydi? Yetki sözleşemesi yapılmamış/geçerli değilse, hukuk seçimi yapılmamış/geçerli değilse, MİLLETLERARASI YETKİLİ MAHKEME VE UYGULANACAK ÜLKE HUKUKU ARAŞTIRILMALI! DİKKAT! * davacının seçimine göre; * dava TR‘de veya yabancı ülkede açılabilir. * uygulanacak ülke hukuku, davaya bakan ülkenin kanunlar ihtilafı kurallarına göre hükme bağlanır. Neden? Yabancı sözleşme tarafının menfaati kanun koyucu tarafından koruma altına alınmıştır.

Uygulanacak ülke hukuku ? Dava yeri ülkesi? Türk Hukuku İspat?

MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU HAKKINDA KANUN                Kanun No. 5718                                                                  Kabul Tarihi: 27/11/2007 BİRİNCİ KISIM Milletlerarası Özel Hukuk BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler              Kapsam              MADDE 1 – (1) Yabancılık unsuru taşıyan özel hukuka ilişkin işlem ve ilişkilerde uygulanacak hukuk, Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisi, yabancı kararların tanınması ve tenfizi bu Kanunla düzenlenmiştir.              (2) Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu milletlerarası sözleşme hükümleri saklıdır.

III. Hangi Ülkenin Yetkili Mahkemesi ve Ülke Hukuku Uygulanacak? Milletlerarası Yetki Milletlerarası Özel ve Usul Hukuku Hakkında Kanun = milli hukuk Uygulanacak Ülke Hukuku Milletlerarası Özel ve Usul Hukuku Hakkında Kanun = milli hukuk Yabancılık unsuru Her ülke kendi kanununu uygular

Yetkili Mahkeme ve Uygulanacak Hukuk ÖNCESİ, uyuşmazlığa bakan hakiminin (kendi hukukuna göre) hukuki ilişkiyi vasıflandırması!

Görevli ve Milletlerarası Yetkili Mahkeme Görevli mahkeme: Haksız fiil HMK m. 2: Asliye Hukuk Sözleşmeye aykırlık Sözleşmenin taraflarına göre değişir. Tüketici Tüketici mahkemeleri Milletlerarası yetkili mahkeme: MÖHUK m. 45: (MÖHUK m. 26)‘da tanımlanan sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklar; Tüketicinin seçimine göre; Tüketicinin yerleşim yeri veya mutad meskeni veya karşı tarafın işyeri/yerleşim yeri veya mutad meskeninin bulunduğu Türk mahkemesi Tüketici aleyhine açılan davalarda yetkili mahkeme, tüketicinin TR‘deki mutad meskeni mahkemesi yetkilidir. MÖHUK m. 40: „Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisi, iç hukukun yer itibariyle yetki kuralları tayin eder“. Sözleşmelerden kaynaklanan davalarda milletlerarası yetki: Yetki sözleşmesi (MÖHUK m. 47) SHS‘nin veya aracı kurumun yerleşim yeri mahkemesi (HMK m. 6 I) Sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesi (HMK m. 10)

Sözleşmeden Kaynaklanan Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Ülke Hukuku Tüketici statüsü MÖHUK m. 26 Genel akit statüsü MÖHUK m. 24 Hukuk seçimi (24 I) Yoksa, En sıkı ilişkili olan ülke hukuku Hastaneye kabul sözleşmesinde; Hastane işletenin işyeri hukuku Vekalet sözleşmesinde, Vekilin işyeri hukuku, yoksa yerleşim yeri ülke hukuku Acentelik sözleşmesinde, Acentanın işyerinin bulunduğu ülke hukuku Sigorta sözleşmesinde, Sigortacının işyerinin bulunduğu ülek hukuku Mesleki ve ticari olmayan amaçla mal veya hizmet ya da kredi sağlnamasına yönelik tüketici sözleşmeleri, Tüketicinin mutad meskeni hukukunun emredici hükümleri uyarınca sahip olacağı asgari koruma saklı kalmak kaydıyla, tarafların seçtikleri hukuka tabidir. Yoksa, Tüketicinin mutad meskeni hukuku, eğer; Sözleşme, tüketicinin m. m. ülkesinde ona yöneltilmiş bir davet/ilan sonucu kurulmuş olup ilk hukuki fiiller orada yapılmışsa, Diğer taraf/temsilcisi, tüketicinin siparişini bu ülkede almışsa.

Son söz . Son söz: Sağlık turisti ile sözleşmesel ilişki içerisine giren her kim ise; Sözleşme taslağınızı hazırlayınız, Sözleşme hükümlerini kurum içerisinde değerlendirilmesini yapınız, Karşı tarafın onayına sunuz Karşılıklı imzalayınız, Kurulan sözleşmeye uygun davranınız Mutlaka sözleşme metnini arşivleyiniz Uygulanması sorun yaratan sözleşme hükmünün derhal revize edilmesi gerekmektedir.

? Do you have any questions? Teşekkür ederim... ? ?

SHS Hizmeti Sağlık Turizmi Reklam SHS Hizmeti Hasta Hizmeti Stratejik Hedef Gruplarına yönelik Hedef ülkelere uygun olarak web sayfasının uyumlaştırılması&optimasyonu&tercümesi Reklam materyali SHS Hizmeti Hasta Hizmeti One-stop&full-servis acentası Bürokratik faaliyetleri ve yanlış bilgilendirmeyi azaltır Danışma-Yönlendirme-destek Uluslararası Ekip Komplikasyondan arınmış iletişim Anadilde tercüme Dil bariyerinin kaldırılması ve bilgi akışını optimize etmek Interdisipliner işbirliği Şeffaf Maliyet ve hizmet Çalışma grupların segmenti Çalışma alanların kesin çizgilerle belirlenmesi ile hizmet kalitesinin arttırılması Hastane hizmetleri: (standart/flex/pro paket)